6.2 immunotherapie; biologicals

Question 1

welke 3 groepen van medicatie zijn er?

Answer 1

traditionele medicijnen
- kleine, lichte moleculen
- bv aspirine, ibuprofen, atorvastatine

biologicals/ biosimilars
- grote, zware moleculen
- nv insuline, filgrastim, infliximab

plasma derived products
- grote, zware moleculen
- bv immunoglobuline, albumine, c1-esterase inhibitor

Question 2

wat is verschil traditionele medicatie, biologicals/ biosimilars en plasma derived products?

Answer 2

traditionele medicatie: klein lichte moleculen (aspirine, ibuprofen)

biologicals/ biosimilars: grote zware moleculen (insuline, infliximab)

plasma derived products: grote zware moleculen (albumine, immunoglobuline)

Question 3

wat is de eerste biological?

Answer 3

insuline

Question 4

waar kwam insuline eerst vandaan?

Answer 4

dieren

Question 5

wat waren problemen bij insuline afkomstig van dieren?

Answer 5

duur
kost veel tijd
lage opbrengst
kwaliteit verschilt
inconsistent
hoge immunogeniciteit problemen (vorming van antistoffen tegen de insuline)

Question 6

wat is Kuru Kuru en hoe ontstaat het?

Answer 6

vroeger werden groeihormonen uit de lever hyoofyse gehaald en aan kinderen gegeven zodat ze langer werden. zij kregen de ziekte van kuru kuru

Question 7

wat is recombinant DNA technologie ?

Answer 7

via DNA recombinatie maakte mensen zelf biologicals

met DNA recombinant therapie worden bacterien aangezet om groeihormoon te produceren

het gen dat codeert voor groeihormoon worden geknipt en in een stukje DNA van de bacterie (plasmide) geplakt.

de plasmide wordt in een andere bacterie geplakt die zeer snel groeit en wordt daarna gekweekt

Question 8

wat is een biological?

Answer 8

een therapeutisch product (>40 aminozuren) gemaakt via genetische modificatie in levende cellen en dus niet chemisch gesynthetiseerd

Question 9

voorbeelden biopharmaceuticals

Answer 9

recombinante eiwitten: insuline, EPO, internefronen

monoclonale antistoffen: herceptin, remicade

fusie eiwitten: enbrel, eylea

vaccins

Question 10

hoe gaat productieproces biologicals?

Answer 10

DNA wordt samen met cellen in grote vaten samengebracht. er worden dingen uitgefilterd zoals DNA, cellen, virussen etc. er blijven gezuiverde eiwitten over.

chat gpt: DNA dat bv codeert voor een ziekte wordt in een bacterie gestopt. deze gaat dan een eiwit produceren. dit eiwit wordt geisoleerd en wordt aan medicatie toegevoegd

Question 11

wat is nadeel biologicals?

Answer 11

het is een gecompliceerde en langdurige procedure maar zorgt voor een veilig eindproduct voor de patient

Question 12

hoe komen biologicals tot uiting?

Answer 12

biologicals bestaan uit een diverse mix (heterogeniteit) van vergelijkbare maar niet identieke structurele vormen (structurally related isoforms).

Dit kan worden verklaard door verschillende factoren: RNA splicing, mutaties, post translationele modificatie (glycolisatie) en process effects

Question 13

noem kenmerken van glycanen

Answer 13

glycanen zorgen voor een mix van heterogene structureel gerelateerde isovormen
- er is geen DNA template voor glycanen
- structuur afhankelijk van verschillende factoren
- regulatie of glycolysatie is niet goed begrepen

Question 14

waar bestaat biopharmaceutical uit?

Answer 14

uit aminozuren met suikergroepen (glycanen) eraan

Question 15

wat is verschil pharmaceutical vs biopharmaceutical?

Answer 15

chemical
- kleine moleculen
- simpel productie proces
- robuust product
- proces duidelijk en goed beschreven
- productieverlies is laag
- laag risico op contaminatie
- gebruik van simpele analytische technieken
- beheersbare processen

biological
- groot molecuul
- complex productie proces
- kwetsbaar product
- proces is variabel
- productieverlies kan hoog zijn
- hoog risico op contaminatie
- gebruik van complexe analytische technieken
- minder beheersbare processen

Question 16

wat is de definitie van een biological volgens de FDA?

Answer 16

eiwit van > 40 aminozuren
geproduceerd in levende systemen, vooral door recombinant DNA technologie
productieproces is variabel

Question 17

wat is definitie biological volgens EMA?

Answer 17

medicijn waarvan de actieve substantie gemaakt is door een levend organisme

Question 18

biopharmaceuticals zijn een heterogene mix van structureel gerelateerde isovormen. dit komt onder andere door variartie in productie proves. welke variatie?

Answer 18

translatie fouten

posttranslationele modificatie: fosfaat en verschillende lipiden en koolhydraataanhechtingen

proteolytische splitsing na translatie: door de chemische aard van een aminozuur te veranderen

opslag omstandigheden kunnen tolerant zijn voor bepaalde afbraakroutes zoals oxidatie, deamidering of aggregatie

Question 19

wat is de structuur van een monocloonale antistof?

Answer 19

IgG1 met twee antigeen bindende domeinen (Fab) en 1 Fc-deel

Question 20

wat is de naamgeving van therapeutische antistoffen ?

Answer 20

chimeer (grotendeels muis): -xi-
- abciximab, rituximab, infliximab

gehumaniseerd (grotendeels humaan): -zu
- palivizumab, trastuzumab, bevacizumab

humaan: -u-
- adalimumab, panitumumab

Question 21

waar zorgt cytokine TNF-alfa voor?

Answer 21

induceert
- cytokines en chemokines
- adhesie moleculen
- matrix metalloproteinases
- angiogenese
- acute fase proteins

verhoogt ;
- inflammaire cell rekrutering naar ontstoken weefsel

draagt bij aan
- anemie, leucocytose, thrombocytose

Question 22

hoe wordt TNF-a geblokkeerd?

Answer 22

met antistoffen tegen TNF-a (anti-TNFa)

werkt bij inflammatoire ziekten zoals psoriasis, ziekte vam crohn, RA, sarcoidose, uveitis

Question 23

passeren antistoffen de placenta?

Answer 23

ja na 3 maanden

• zit een neonatale Fc receptor aan de endosomen die de IgG van de moeder pakt en doorspeelt naar het kind. beschert IgG van degradatie
• langere halfwaardetijd van IgG

Question 24

op welke targets kunnen biologicals gericht zijn?

Answer 24

• antistoffen tegen cytokinen (anti-TNF, anti-IL1, anti IL-6)
• antistoffen tegen b-cellen
• antistoffen tegen immuunreacties (stimulerende of remmende co-stimulatoren)

Question 25

wat is een biosimilar?

Answer 25

bij elk medicijn verschilt de glycolysering. als een ,edicijn dezelfde immunogenen heeft maar een andere glycolysering (versuikerinh), wordt het een biosimilar genoemd

een biopharmaceutical dat heel erg lijkt op een al bestaande, geliceerde biopharmaceutisch product

Question 26

hoe wordt een bestaand en geliceerde biopharmaceutical ook wel genoemd?

Answer 26

het al bestaande, geliceerde biopharmaceutical heet ook wel de innovator of orgiginator biologic

Question 27

hoe worden biosimilars gemaakt tov biologicals?

Answer 27

biosimilars worden achterstevoren gemaakt.
biologicals worden uit DNA gemaakt.
bij biosimilars wordt eerst naar het eindproduct gekeken

Question 28

wat is verschil biological en biosimilar

Answer 28

de aminozuurvolgorde is hetzelfde
de hoeveelheid suikers eraan verschilt