3A1 Week 4 HC 4 Flashcards
Verschijnselen overgang
- Menstruatieklachten
o Onregelmatig worden van de cyclus
o Meer bloedverlies (stolsels)
o Langer bloedverlies - Opvliegers
- Nachtelijk transpireren
- Hartkloppingen
- Stemmingswisselingen
- Hoofdpijn of migraine
o Bij een deel van de vrouwen verdwijnen de migraineklachten na de menopauze - Verlaagd libido
- Urine-incontinentie
- Vaginale verschijnselen
- Depressie
Fysiologie van opvliegers
Disfunctie op in de thermoregulatie op het niveau van de hypothalamus. Dit uit zich in een versmalling van de thermoneutrale zone.
- Noradrenaline veroorzaakt vernauwing, terwijl serotonine verbreding stimuleert.
Tijdens de premenopauze wordt overtollige warmte afgevoerd door de kerntemperatuur met 0.4 °C te verhogen. Dit fenomeen begint al bij kleine schommelingen in de perimenopauze.
De disfunctie wordt geïnduceerd door het dalen van de oestrogeenspiegel:
- Door perifere vasodilatatie stijgt de bloeddoorstroming van de huid, treedt er een gevoel van warmte op en stijgt de hartfrequentie
- Als reactie hierop gaat vrouw transpireren en daalt de kerntemperatuur (gezicht, romp, armen)
- Vervolgens gaat de vrouw bibberen wanneer de kerntemperatuur onder de normaalwaarde zakt
- De vrouw krijgt dus te snel het idee dat ze het te warm heeft.
DD bij opvliegers
Ziekten van het centrale zenuwstelsel zoals MS of hersentrauma, hormonale problemen ten gevolge van problemen met de schildklier of geslachtshormonen, paraneoplastisch (leukemie) of door medicatie zoals tamoxifen (anti-oestrogeen)
Zaken die samengaan met opvliegers
Eetgewoonten (triggers zoals: alcohol, koffie, hete dranken)
Sociale acceptatie
Culturele perceptie
Stress
Slaapproblemen
Werkverzuim
Verminderde kwaliteit van leven
Effecten op de seksuele drive, relatie en familie
Hoge bloeddruk: altijd behandelen (bètablokker of clonidine)
Overgang: effect dalen oestrogeen
a. Afname bloedcirculatie in genitaal gebied
b. Afname elastine en collageen > weefsel stugger wordt
c. Vagina epitheel wordt dunner, omliggend bindweefsel neemt af
Overgang: urogenitale verschijnselen
a. Droge vagina
b. Dyspareunie
c. Verlaagd libido
d. Jeuk
e. Verandering in afscheiding
f. Dysurie
g. Pollakisurie
h. Urineweginfecties
i. Incontinentie
Overgang: uiterlijke veranderingen
a. Gewichtstoename, vooral rond de taille
b. Minder soepele en vochtarme huid (droog en rimpelig
c. Eventueel toename beharing
d. Dunner worden van de beharing
e. Droge, geïrriteerde ogen
Overgang: effecten bewegingsapparaat
spier en gewrichtspijn
Overgang: andere klachten
a. Duizeligheid, hoofdpijn/migraine → let op dat dit niet komt door bloedarmoede in de premenopauzale periode
b. Tintelingen in handen en voeten
c. Slijmvliesveranderingen (neus/oog/mond)
d. Problemen met concentratie en geheugen
e. Geïrriteerdheid
f. Depressieve klachten
Welke risico’s nemen toe na de overgang
Hart- en vaatziekten, borstkanker en botbreuken (door osteoporose)
Hormonale substitutietherapie (HST)
Meest effectieve behandeling voor de overgang
- Postmenopauzale hormoontherapie is eigenlijk oestrogeen substitutie
- Progestageen toevoegen om endometrium te beschermen
Zonder baarmoeder = enkel oestrogeen
CI voor HST
borstkanker, baarmoederslijmvlieskanker, trombose en/ of longembolie, migraine
Risicoprofiel overgang na HST
Mammacarcinoom toename, cardiovasculair toename (atherosclerose risico toename als je geen oestrogenen krijgt, maar bij krijgen van oestrogeen neemt risico op trombose toe), osteoporose neemt toe bij geen oestrogenen
Toediening oestrogenen
oestradiol
Toedingen progestagenen
Progesteron, dydrogesteron