3A1 Week 3 HC 1 Flashcards
PI (Pearl index)
= het aantal zwangerschappen per 100 gebruiksjaren (100 vrouwen die het middel twaalf cycli gebruiken)
- Hoog is dus een slechte betrouwbaarheid
Eisen voor ideale anticonceptie
- 100% betrouwbaarheid
- Geen negatieve effecten op gezondheid
- Eenvoudig te gebruiken
- Goedkoop
- Toegankelijk
- Direct toepasbaar
- Reversibel
- Geen effect op de seksualiteitsbeleving
- Toepasbaar door man en vrouw
Het moet ook realiseerbaar zijn in de praktijk
Coïtus interruptus
Voor de ejaculatie uit de vagina
+ = niet negatief op gezondheid, goedkoop, toegankelijk, direct toepasbaar, reversibel
- = niet 100% betrouwbaar, niet eenvoudig, effect op seksuele beleving, alleen toepasbaar door man
OAC
hormonale anticonceptie pil
bevat progestageen en oestrogeen
verhoogd progesteron zorgt voor remming LH-piek + oestrogeen (FSH) –> verhindert follikelgroei + ovulatie
OAC voordelen
- Cyclusregulatie
- Minder bloedverlies en dysmenorroe
- Minder androgeensynthese (SHGB)
- Lager risico endometrium en ovariumcarcinoom
*risicoreductie borstkanker bij BRCA I/II
OAC nadelen
- Verhoogd risico trombose + hart-vaat ziekten
- Verhoogd risico mammacarcinoom
- Cerebrovasculaire accidenten
*benigne/ maligne leverafwijkingen (door hoog oestrogeen)
OAC bijwerkingen
hoofdpijn (oestrogeenontrtekking), onregelmatig bloedverlies, libidoverlies, stemmingswisselingen (vooral bij vrouwen met PMS), gewichtstoename –> vaak na 3 maanden over
- Verstoorde glucosetolerantietesten zonder sprake van DM
- Verhoogde serum lipiden, met name triglyceriden en een veranderd LDL/HDL-ratio
- Verhoogde binding globuline zoals SHBG, CBG en TBG, leidend tot een lagere vrije fractie
Minipil
pil met desogestrel zonder stopweek
bevat P
+ = zeer betrouwbaar, continu, mogelijk bij lactatie
- = kritieke vergeet marge (3-6u) –> daarna onbetrouwbaar
OAC contra-indicaties
trombose (VG), trombofilie, factor V leidend mutatie dragerschap, cardiovasculaire aandoeningen, beroerte, leveraandoeningen, mammacacinoom, gynaecologische maligniteit
Keuze anticonceptie (waar kijk je naar?)
- Voorgeschiedenis
- Cardiovasculaire risicofactoren (roken, hypertensie, hypercholesterolemie, diabetes mellitus, hart- en vaatziekten bij ouders, broers of zussen < 60 jaar, obesitas)
- Migraine met aura
- Veneuze trombo-embolie in familie
- Geneesmiddelengebruik (anti-epileptica, rifampicine, hypericum)
- Borstvoeding
NuvaRing
plastic ring met ethinylestradiol en etonogetrel die vaginaal wordt ingebracht, werkt 3 weken
+ = constant spiegels, doorgedrukt worden, zeer betrouwbaar
- = zelfde risico’s als OAC (alleen trombose risico lager)
EVRA pleiser
pleister met ethinylestradiol en norelgestromin, werkt 1 week
+ = kan doorgebruikt worden
- = kan loskomen, gebruik huidverzorgende middelen niet toegestaan, zelfde risico’s als OAC (alleen trombose risico lager)
Prikpil (depo provera)
injectie met medroxyprogesteron, iedere 3 mnd herhaald
+ = 1x per 3 mnd prik
- = doorbraakbloedingen, amenorroe, nawerking duurt 1-2 jr, < botmineraaldichtheid
Implanon
implantaat subbutaan in arm met progestatief (etonogestrel)
+ = zeer betrouwbaar, werkt 3 jr
- = spotting van enkele maanden, veranderd bloedingspatroon, inbrengen bij ervaren arts
Wat de doen bij vergeten pil?
Bij minder dan 36u tussen pillen, neemt betrouwbaarheid niet af
(minstens 7 dagen achtereenvolgens geslikt worden om ovulatie te onderdrukken)
Houdt de 7 dagen regel aan