12.3 neurogene blaasdisfuncties Flashcards
functie blaas
mictiecyclus
- vulfase
- ledigingsfase
lage druk resevoir
hoe werkt de blaas?
coordinatie tussen detrusor en sfinkter
m. detrusor: parasym
urethrale sphincter: somatischh
hoe gaat innervatie van de blaas?
komt uit
- cortex (timing)
- pons/ PMC (coordinatie)
- sacraal mictie centrum/ SMC (versterking en fijnafstelling)
als blaas zich vult ontstaat er rek op de m. detrusor, de machanoreceptoren in de detrusor en blaaswand worden gestimuleert. Er ontstaat een signaal die naar naar de pons (PMS) gaan, dan komt het in de cortex die weer via de pons naar het sacrale mictiecentrum gaan. blaas wordt dan tot contractie gebracht
- sphincter ontspant (geinerveerd door n pudendus) en de detrusor spant aan (geinnerveerd door n. pelvicus)
wat is een suprapontiene lesie en wat voor invloed heeft het op de blaasfunctie?
lesie ter hoogte van de cortex
spastische blaas/ overactieve detrusor–> urge incontinentie
wat is een supranucleaire dwarslesie en wat is effect op blaasfunctie
lesie tussen pons en SMC
spastische blaas en dyscoordinatie
wat is een infranucleaire dwarslesie?
lesie perifeer van het SMC
slappe, grote blaas
gevolgen van een infranucleaire dwarslesie?
slappe blaas leidt tot urine retentie
urineretentie gevolgen: overloop incontinentie, UWI’s, stuwing nier
stuwing nier leidt tot verminderde nierfunctie
wat zijn de gevolgen van een supranucelaire dwarslesie?
stugge overactieve blaas leidt tot verhoogde druk in de blaas en spier hypertrofie. dit leidt weer tot stuwing, spier hypertrofie en een verminderde nierfunctie
overactieve sluitspier leidt tot verhoogde druk in blaas en reflux wat zorgt voor verminderde nierfunctie
UWI’s leiden tot reflux nefropathie wat leidt tot verminderde nierfunctie
wat is een neurogene blaas?
een blaascontroleprobleem heeft dat wordt veroorzaakt door een letsel of door een ziekte van de zenuwen, ruggengraat of hersenen
wat zijn oorzaken van een neurogene blaas bij kinderen
sluitingsdefecten neurale buis (MMC= spina bifida)
anorectale malformaties
tethered cord syndroom (TCS)
traumatische/ iatrogene dwarslesie
myelitis transversa, multipele sclerose
cerebral palsy
grote chirurgie in kleine bekken
benoem kenmerken MMC
spina bifida
sluitingsdefect neurale buis
meestal lumbosacraal
frequentie: 3/1000
multifactorieel
wat voor stoornissen aan blaas en sluitspier bij een kind met MMC?
blaas
- overactief
- hypocontractiel
- stug, niet rekbaar
- reflux
sluitspier
- overactief, aangespannen
- slap, open
hoe zit het met blaasfunctiestoornissen bij multipele sclerose (MS)
vlekkerig beeld
vorm blaasfunctiestoornis is afh van waar de actieve haarden van MS zitten
komt uiteindelijk altijd neer op nierfunctiestoornissen
waar let je op bij LO bij blaasdisfunctie?
ruggenmergafwijkingen zoals scheve bilnaad, haargroei, niet aangelegd sacrum, appendix
wat voor diagnostiek
onderzoek urine
echografie
blaasdagboek
nierfunctie
(video-)urodynamisch onderzoek (VUDO)
wat kan je meten met VUDO?
capaciteit blaas
instabiele blaas
detrusor sfincter dyssynergie
residu na mictie
uroflow
lekdruk (LPP<40 cm H2O)
vesico urethrale reflux
configuratie blaashals
morfologie blaaswand
rol VUDO?
baseline informatie blaasfunctie
verandering blaasfunctie kan duiden op verandering neurologische status
risicofactoren bepalen
doel behandeling
behoud nierfunctie
- doen we door blaasdruk te verminderen en preventie UWI’s
continentie
behoud QoL
wat is de behandeling van neurogene blaasdisfuncties
gericht op problemen mictiefase
- CIC (wegwerpkatheters)
- alpha blokkers
- TUC/ SPC verblijfscatheter
- neuromodulatie
gericht op problemen opslagfase
- anticholinergica
- meta mimetica
- botuline toxin A
- TUC/ SPC, neuromodulatie, augmentatie, ileum conduit
hoe gaat initiatie blaascontractie? hoe grijpt anticholinergica en botox hier op in
Ach komen vrij uit neuronen en binden op de M3 receptor op de spiercel. Er ontstaat een intracellulaire cascade–> calcium komt vrij waardoor actine myosine ketens worden geactiveerd waardoor de spiercel activeert
Door calcium verandert polariteit van de cel waardoor nog meer calcium de cel inkomt–> leidt tot nog meer actine myosine activatie–> nog meer contractie
anticholinergica: binden aan M3 receptor zodat de normale neurotransmitter niet meer kan binden
botox zorgt dat acethylcholine niet vrijkomt
bijwerkingen anticholinergica
troebel zien
droge mond
obstipatie
resultaten gebruik botox op blaascapaciteit en incontinentie?
9 maanden werkingsduur
70% minder incontinentie
70% meer blaascapaciteit
als medicatie, botox, katheterisatie etc niet helpt bij een neurogene blaasstoornis kan je een blaasaugmentatie doen, wat is dat?
operatie om de blaas te vergroten en de druk te verlagen. Doe je door een stukje dunne darm te gebruiken. Darmwand is ook rekbaar.
Het heeft ook nadelen; darm is gewend om voedingsstoffen uit de darm te halen–> hyperglemische acidose–> verzuring bloed,
kan ook tot nierstenen leiden en blaaskanker.
als medicatie, botox, katheterisatie etc niet helpt bij een neurogene blaasstoornis kan je een appendico-vesico-stomie doen, wat is dat?
Katheteriseerbaar stoma.
Je gebruikt een appendix hiervoor. Kan je enerzijds in navel brengen en anderzijds in de blaas. via de navel katheteriseren
als appendix ontbreekt kan je ook een de dunne darm gebruiken (monti-stoma)
wat is een indiana puch?
blaasvervanging
wat is bricker behandeling?
ileumconduit
Bij de methode van Bricker wordt de urine via urineleiders en een stukje dunne darm, dat als een stoma in uw huid is gehecht, naar buiten vervoerd
wat is de nazorg van een augmentatie/ gevolgen?
hyperchloremische acidose
vit B deficientie
vlokkenproductie
blaasstenen
persisterende incontinente
kanker (adenocarcinoom)
cave: perforatie geaugmenteerde blaas!!!
