Ziekteleer Pagina 71 t/m 80 Flashcards
Hoe noem je het tandloze gedeelte van de onderkaak en waar ligt het? Hoe noemen we dit in de paardenwereld?
Dit is het diastema. Het ligt tussen de snijtanden en de kiezen: het pars interalveolaris mandibulae. In de paardenwereld worden deze de ‘lagen’ genoemd.
Bij welke dieren zien we een fractuur in het diastema? En hoe ziet die er dan uit?
Een fractuur in het diastema wordt vooral bij het paard aangetroffen. Als de fractuur eenzijdig is, staat het snijtandgedeelte van de onderkaak meer of minder scheef ten opzichte van dat van de bovenkaak. De fractuur kan ook beiderzijds aanwezig zijn. Dan hangt het gehele snijtandgedeelte van de onderkaak naar beneden af. De fractuur kan open of gesloten zijn. Bij palpatie in de mond is te voelen dat er een onderbreking is van de onder de gingiva gelegen botstructuren, dat door de dislocatie ter plaatse van de fractuur de botdelen ten opzichte van elkaar verspringen en dat er abnormale beweeglijkheid is. Door middel van röntgenologisch onderzoek kan de fractuur verder geïnventariseerd worden.
Wat zijn de mogelijkheden wat betreft het behandelen van een fractuur in het diastema bij een paard?
Er zijn verschillende mogelijkheden om na de repositie de fractuurstukken tegen elkaar te fixeren en gefixeerd te houden. De keuze hangt ervan af of de fractuur eenzijdig of beiderzijds is, of de fractuur open of gesloten is en van het verloop van de fractuur. De behandeling vereist specialistische kennis en vaardigheden.
Welke benadering past bij een (meestal beiderzijdse) diastemafractuur bij pasgeboren kalveren en veulens en hoe ontstaat dit fractuur?
De fractuur is meestal het gevolg van te sterke tractie, uitgeoefend aan de onderkaak door de verloskundige tijdens de geboorte. In tegenstelling tot oudere paarden is een behandeling met cerclagedraden of een beugel bij het pasgeboren veulen niet mogelijk, omdat het gebit nog onvoldoende ontwikkeld is. De fractuur kan dan behandeld worden door middel van een interne fixatie met behulp van een pin in beide kaakhelften. Adhankelijk van de plaats en de richting (het verloop) van de fractuur, is in een aantal gevallen bij deze veulens een eenvoudigere methode toepasbaar, namelijk het intapen van de snuit. Na repositie van het afhangende snijtandgedeelte wordt de snuit omwikkeld met zwachtels van elastisch en zelfklevend materiaal.
Hoe geneest een diastemafractuur en waar is dit van afhankelijk?
Het genezingsverloop van de fractuur is sterk afhankelijk van de mate waarin de fractuurstukken stabiel ten opzichte van elkaar gefixeerd kunnen worden. Iedere beweeglijkheid in het gractuurgebied remt de genezing. Een andere belangrijke factor, vooral bij open fracturen, is de mate van contaminatie en de infectie van het kaakbot die zich daaruit kan ontwikkelen. Een en ander leidt ertoe dat de prognose in sommige gevallen gunstig en in andere gevallen ongunstig is.
Hoe verloopt een fractuur in het corpus mandibulae vaak? Wat zie je aan de buitenkant?
Een fractuur in het corpus mandibulae loopt vaak door de alveole van één of meer kiezen. De kaak is plotseling dik geworden, en door de betrokkenheid van alveolen of kiezen ontstaan vaak ernsige kauwstoornissen.
Wat is van belang voor het verloop van de fractuurgenezing bij een fractuur in het corpus mandibulae?
Voor het verloop van de fractuurgenezing is het van belang na te gaan of de fractuur open of gesloten is. Een open fractuur kan leiden tot infectie met botnecrose en sequestervorming. Dit kan resulteren in een vertraagde fractuurgenezing en in de vorming van abcessen en fistels. Ook kan een alveolitis ontstaan. De fractuur kan open zijn aan de buitenkant van de kaak (uitwendig wond zichtbaar) maar ook aan de binnenzijde (een gingivadefect waarneembaar bij mondinspectie.
Wanneer is directe behandeling van een fractuur in het corpus mandibulae niet nodig?
Als de fractuur is gelokaliseerd in het gebied van de kiezen, is door de stevige verbinding tussen de kiezen en het kaakbot de mate van dislocatie en abnormale beweeglijkheid vaak gering. In dat geval is directe behandeling van de fractuur niet nodig, maar wordt een conservatieve behandeling ingesteld. Zonodig kunnen pijnstillers worden toegediend.
Wat is de behandeling van een fractuur in het corpus mandibulae als er wel dislocatie of beweeglijkheid ter plaatse van de fractuur bestaat?
Als er wel veel dislocatie of beweeglijkheid ter plaatse van de fractuur bestaat, kan een chirurgische behandeling worden ingesteld door middel van een uitwendige of inwendige fixatie.
Hoe vaak komt een fractuur in het ramus mandibulae voor en wat zie je dan?
Een fractuur in de ramus mandibulae komt zelden voor. Er bestaat een acute zwelling ter plaatse van de fractuur. Het dier heeft vaak ernstige acute kauwstoornissen. Soms staat de onderkaak scheef ten opzichte van de bovenkaak. Na enige tijd ontstaat een zichtbare atrofie van de m. masseter.
Hoe behandel je een fractuur van de ramus mandibulae?
De mate van dislocatie kan gering zijn omdat de ramus mandibulae beschermd ligt tussen de m. masseter aan de buitenkant en de m. pterygoideus medialis aan de binnenzijde. In dit geval kan een conservatieve en expectatieve behandeling worden ingesteld: aanpassen van het rantsoen en zonodig verstrekken van pijnstillende middelen. Een chirurgische behandeling door middel van interne fixatie met een plaat is in principe wel mogelijk, maar moeilijk uitvoerbaar
Ander woord voor vreemd lichaam
Corpora aliena
Bij welke dieren zie je een corpora aliena in de mondholte?
Vreemde voorwerpen in de mondholte en keel kunnen bij alle diersoorten voorkomen, maar we zien ze het meest bij jonge honden en katten. Vooral bij herkauwers zijn corpora aliena, zoals grasaren en ijzerdraad, bekend als veroorzaker van een faryngitis. Paarden zijn kieskeurige eters, hebben zeer gevoelige lippen en ondervinden dus zelden problemen met corpora aliena in de monholte.
Wanneer zie je problemen bij honden en katten met een corpora aliena in de mond en keel?
Bij de hond en de kat ontstaan de meeste problemen door scherpe voorwerpen en draadvormige objecten. Voorbeelden van scherpe voorwerpen zijn botsplinters, visgraten, naalden, satéstokjes en grasaartjes. Het bekendst zijn houtfragmenten na het spelen met stokken (hond) en draadvormige voorwerpen, die na doorslikken vastlopen onder de tong. Elastiekjes kunnen zich rond de tongbasis vastzetten en ernstige circulatieproblemen veroorzaken, met als gevolg necrose van de tong.
Wat zie je bij katten veel wat betreft corpora aliena in de mond en keel?
Bij katten komt nogal eens een karakteristiek beeld voor als een grasspriet in de nasofarynx terechtkomt. Na het opeten van gras en weer uitbraken, schiet een grasspriet soms boven het palatum molle in de nasofarynx en blijft daar zitten. De katten vertonen vaak kokhalzen, speekselen, mooilijk slikken en na verloop van tijd neusuitvloeiing.
Waar kunnen corpora aliena ook terecht komen?
Corpora aliena kunnen ook worden doorgeslikt en dan beschadiging geven van de slokdarm, maag en darmen. Regelmatig worden dieren (vooral eenden en andere watervogels) aangeboden die een visdraad met vishaak hebben ingeslikt, waarbij we dan een combinatie van problemen zien. Berucht is ook het stoktrauma bij honden, die tijdens het spelen een stok in hun farynx krijgen. Dit kan gepaard gaan met ernstige verwondingen diep in de keel. Houten satéstokjes kunnen een lange reis door het lichaam maken.
Welke verschijnselen zien we bij corpora aliena in de monholte en keel.
De verschijnselen hangen af van de aard van het voorwerp. De dieren kunnen krabben aan de bek, met hun kop over de grond schuren, kokhalzen, speekselen en veelvuldig slikbewegingen maken. Stokken kunnen de wand van de farynx perforeren en ernstige ontstekingsprocessen veroorzaken in de keelstreek. Draadvormige voorwerpen reiken vaak tot in het darmkanaal. Hier worden zij meegevoerd door de peristaltiek, maar omdat het voorwetp ana de tongbasis wordt tegengehouden, stroopt de darmwand zich op rond het voorwerp. Dit leidt er uiteindelijk toe dat de draad aan de binnenbocht door de darmwand heen snijdt, waardoor een (septische) peritonitis kan ontstaan.
