Ziekteleer pagina 181 t/m 201 Flashcards
Wat zijn aandoeningen die gepaard gaan met ileus en wat zijn de verschijnselen per diersoort?
Aandoeningen waarbij passage van de darminhoud belemmerd is. bij hond/kat is braken een belangrijk verschijnsel. Bij paard/rund treedt koliek op de voorgrond. Ernst van verschijnselen afhankelijk van mate van afsluiting, plaats van obstructie en mate waarin passage is belemmerd.
Beschrijf de mechanische of dynamische ileus.
Meschanische ileus wordt onderverdeeld in strangulerende en niet-strangulerende ileus. Een strangulerende ileus heeft strangulatie van een darmsegment, waardoor obstructie van de veneuze en later ook arteriële af/aanvoer plaats vindt. Bij een niet-strangulerende ileus kan de oorzaak intraluminaal zijn (darmlumen), intramuraal (darmwand) of extramuraal (buiten MDK).
Beschrijf de paralytische of adynamische ileus
Passage van darminhoud wordt belemmerd door verlamming van darmmusculatuur. gekenmerkt door slappe paralyse darmwand.
Beschrijf krampkoliek bij het paard.
Milde, vage koliekverschijnselen die 1 tot 2 uur duren. In sommige gevallen kunnen bij auscultatie veel darmgeluiden gehoord worden. De verschijnselen verdwijnen vaak met pijnstillende medicatie na enkele uren. Parasitaire infecties en plotselinge veranderingen in het rantsoen kunnen dit veroorzaken
Beschrijf de pathofysiologie van de ileus.
Volledige afsluiting van het darmlumen resulteert in dilatatie van het oraal gelegen darmsegment door ophoping van gas en vloeistof in het lumen. Door deze uitrekking verliest het darm het vermogen vloeistof te absorberen en neemt de secretie van darmsap toe. Een grote hoeveelhei vocht en elektrolyten gaat zo verloren. De verschijnselen zijn erger wanneer de afsluiting meer naar craniaal ligt. bIj een hoge ileus gaat door braken zeer veel vocht verloren, waardoor de dieren binnen enkele dagen sterven aan hypovolemische shock. Bij een lage ileus wordt zelden gebraakt, waardoor de dieren makkelijk enkele weken kunnen overleven. Een strangulerende ileus is een erg gevaarlijke vorm. Wanneer arteriële aanvoer nog intact is, maar veneuze afvoer al is afgekneld, vindt een ophoping van bloed en oedeem in de darmwand plaats. Er treedt anorrexie op en zeer pijnlijke darmkrampen. Later ontstaat ook necrose en bloeding van de darmwand, waardoor de dieren doodgaan aan bloedverlies en endotoxinemie (darmbacteriën in de circulatie)
Beschrijf de eenvoudige mechanise ileus door vreemde voorwerpen.
Grote, ronde voorwerpen kunnen de darm afsluiten, draadvormige voorwep
Wat zie je bij veulens met parascaris equorum?
De veulens vertonen heftige koliek, die door de eigenaar duidelijk waarneembaar zal zijn. De algemene toestand verslechterd snel, de buik wordt dik en er komen weinig feces vanaf. Door de migratie van de larven door de longen kunnen eerder al respiratoire verschijnselen zijn waargenomen. De polsfrequentie is hoog en de slijmvliezen zijn rood. De veulens hebben een doffe vacht en zijn achtergebleven in de groei. Bij auscultatie zullen nauwelijks borborygmi te horen zijn. Na korte tijd zal ook een secundaire maagoverlading plaats vinden. Wanneer de afgehevelde maaginhoud bekeken wordt, kunnen hier soms ook spoelwormen in aangetroffen worden. Wanneer rectaal onderzoek mogelijk is, kunnen opgezette dunne darmen worden gevoeld.
Er kan gekeken worden naar de aanwezigheid van parascaris-eieren in de feces. De wordmen zijn soms echter nog niet volwassen en produceren dus geen eieren (prepatente periode). Het negatief fecesonderzoek is dus niet bevestigend. Een transabdominale echo kan soms spoelwormen visualiseren in gedilateerde dunne darmlissen
Beschrijf de etiologie van Parascaris equorum.
Ophoping van de spoelworm. Wordt eigenlijk alleen gezien bij jonge dieren vanaf ongeveer 4 maanden. Besmetting vindt uitsluitend plaats door orale opname van infectieuze eieren met daarin ee nL3. Onder optimale omstandigheden duurt ontwikkeling tot het infectieuze stadium 10 tot 15 dagen. Onder zomerse omstandigheden kan dit echter enkele weken duren. De larven migreren via de lever en de longen en volwassen wormen leven voornamelijk in het duodenum.
Hoe behandel je parascaris equorum en hoe voorkom je het?
Ontwormen en bij een zware infectie laxeren, om verstopping met dode spoelwormen te voorkomen. Wanneer er toch een verstopping plaats vindt zal chirurgisch moeten worden ingegrepen. Bij een ernsige infectie kan ook secundaire maagoverlading plaatsvinden, waardoor de maag zal moeten worden afgeheveld.
Preventie berust op hygiënische maatregelen en toepassing van anthelmintica. Vanaf 2 tot 3 maanden moeten veulens worden opgenomen in een behandelplan tegen strongylose. De anthelmintica tegen strongyliden zijn namelijk in principe ook effectief tegen de darmstadia van de spoelworm. Door veelvuldig gebruik van deze middelen (ivermectine en moxidectine) is er echter resistentie van parascaris equorum ontstaan. Hierdoor mogen deze middelen nog maar gelimiteerd gebruikt worden, waardoor het niet erg effectief meer is tegen de larven. Op bedrijven waar resistentie voorkomt kan het middel pyrantel gebruikt worden.
Op besmette bedrijven moet de veulenbox vanaf 10 weken na geboorte regelmatig goed worden schoongemaakt. De feces moet dagelijks verwijderd worden en de box moet minstens eenmaal per week worden schoongemaakt .De eieren zijn resistent tegen ontsmettingsmiddelen, maar kunnen wel worden gedood met hoge temperaturen.
Beschrijf de eenvoudige mechanische ileus door neoplasieën bij de hond en kat
Lymfosarcoom, adenocarcinoom, leiomyoom en leiomyosarcoom worden vaak gezien.
Geleidelijke ontwikkeling van verschijnselen: verminderde eetlust, malaise en vermagering. De dieren kunnen braken en er kan chronische diarree gezien worden.
Disagnose door lichamelijk en beeldvormend onderzoek en cyto en histo van de neoplasie
Behandeling van neoplasieën zonder metastasen bestaat uit het operatief verwijderen van aangetaste darmdelen en chemo
Welke vormen van strangulerende ileus ken je?
- Darminvaginatie bij hond, kat
- Darminvaginatie bij paard
- Darminvaginatie bij rund
- Darmvolvulus
Beschrijf de strangulerende ileus van de darminvaginatie bij de hond en kat.
Ene darmdeel stulpt in in het volgende darmdeel. Komt meestal voor bij jongere dieren, omdat de zenuwplexus in de darmwand dan nog niet volgroeid is en er dus ongevontroleerde peristaltiek plaatsvindt. Bij instulping van het darmdeel komt ook het mesenterium mee naar binnen. Wanneer de darmscheil scheurt kunnen veel grotere delen invagineren en zelfs door de anus naar buiten treden, maar meestal blijft het beperkt tot de dunne darm
Verschijnselen: malaise, buikpijn, braken, bloederige en slijmerige ontlasting. Bij buikpalpatie soms worstvormige dikte te voelen, maar soms ligt hij binnen de ribboog. Beeldvormende diagnostiek geeft duidelijkheid
DDx: Andere ileus, infectie, maagulcera, pancreatitis, septische peritonitis, colitis, proctitis
Een invaginatie tot buiten de anus kan verward worden met een rectumprolaps. Onderscheid hiertussen kan gemaakt worden door rectaal onderzoek, waarbij bij een invaginatie de vinger tussen de rectumwand en het uitstekende deel gebracht kan worden.
Behandeling: chirurgie, vaak moet een deel van de darm worden verwijderd.
Beschrijf de strangulerende ileus door darminvaginatie bij het paard.
Vooral invaginatie van ileum in caecum. Vooral anoplocephala perfiolata, maar ook andere parasitaire infecties kunnen een rol spelen.
Verschijnselen: acute heftige koliek, zweten, hoge pols, rode/cyanotische slijmvliezen, chronische en recidiverende koliek. Bij afsluiting van de dunne darm ontstaat na enige tijd hemoconcentratie en metabole acidose.
Diagnose: rectaal onderozek, overvulde darmlissen kunnen worden gevoeld, transabdominale echo.
DDx: mechanische ileus
Behandeling is spoedchirurgie. Secundaire maagoverlading moet worden opgeheven voor doorverwijzing.
Geef de strongilerende ileus door darminvaginatie bij het rund
Vooral bij jonge dieren en bijna altijd invaginatie van jejunum in jejunum. Milde koliek, verdwijnen van eetlust en pensbewegingen en na enige tijd achterste stenose. Diagnose door rectaal onderzoek, waarbij overvulde darmlissen kunnen worden gevoeld. Bij jonge dieren is rectaal onderzoek niet mogelijk en kan diagnose worden gesteld via een laparotomie.
Ddx: ileus met andere oorzaak
Therapie: chirurgie
Geef de strongilerende ileus door darmvolvulus bij de hoond
Volvulus van de darm (torsio mesenterialis) betreft bij de hond vaak alleen de dunne darm. Verschijnselen bestaan uit braken, malaise, dikker worden buik en na korte tijd shock en sterfte.
Diagnose wordt vermoed op basis van verschijnselen en gesteld via laparotomie. Behandeling is chirurgisch: verwijderen aangetaste darmsegmenten en bestrijden van shock en sepsis.
Prognose is zeer slecht, verschijnselen vaak pas als darm niet meer vitaal is.
