Wtórne bóle głowy Flashcards

1
Q

Wtórne bóle głowy - definicja

A

Bardzo zróżnicowane doznania, mają określoną przyczynę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Przykłady wtórnych bólów głowy

A

Ból przypisywany:

  • urazowi GiS
  • chorobom naczyń
  • nienaczyniowym zaburzeniom wewnątrzczaszkowym (jak ciasnota śródczaszkowa)
  • działaniu substancji chemicznej lub reakcji po jej odstawieniu
  • zakażeniu
  • zaburzeniom metabolicznym
  • chorobom czaszki, szyi, oczu, uszu, nosa, zatok przynosowych, zębów, j. ustnej, itd
  • nerwobóle czaszkowe, bóle związane z uszkodzeniem pni nerwowych
  • bóle głowy niesklasyfikowane
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Na jakiej podstawie określamy nasilenie i czas trwania bólu głowy u niemowlęcia?

A
  • zmniejszonej aktywności
  • niepokoju
  • braku łaknienia
  • zaburzeń snu
  • wymiotów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Przyczyny ostrych bólów głowy z objawami oponowymi

A
  • krwotok podpajęczynówkowy
  • ZOMR lub mózgu
  • ogólna infekcja (meningismus)
  • piorunujący ból głowy
  • samoistne podciśnienie śródczaszkowe
  • popunkcyjny ból głowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Przyczyny ostrych bólów głowy bez objawów oponowych

A
  • uraz głowy (czasem może mieć obecne objawy oponowe)
  • udar mózgu
  • ostre wodogłowie (np. torbiel III komory)
  • ostra encefalopatia nadciśnieniowa
  • guz chromochłonny nadnerczy
  • ostre zap. zatok obocznych nosa
  • ostre zap. ucha środkowego
  • bóle zębopochodne
  • jaskra i inne choroby oka
  • zatrucia
  • choroba wysokościowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Przyczyny podostrych bólów głowy

A
  • proces uciskowy mózgu (guz, krwiak, ropień)
  • postępujące wodogłowie
  • rzekomy guz mózgu, czyli łagodne nadciśnienie śródczaszkowe
  • przewlekłe ZOMR
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Najczęstsze przyczyny przewlekłych bólów głowy

A
  • uraz głowy
  • nadciśnienie śródczaszkowe
  • NTK
  • jaskra
  • zapalenia struktur twarzoczaszki
  • polekowe bóle głowy
  • przewlekłe zatrucia
  • uszkodzenie n. V
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Struktury wrażliwe na ból w głowie

A
  • powłoki czaszki
  • opona twarda
  • naczynia
  • pnie i zwoje nn. V, IX i X
  • górne nerwy rdzeniowe (korzenie C1-3)
  • oczy, uszy, zatoki, zęby
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Cechy bólu w przebiegu guza

A

Najczęściej obustronne czołowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Naczyniowe bóle głowy są wynikiem…

A

Nadmiernego rozszerzenia bogato unerwionych naczyń

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Bóle głowy w nadwzroczności są wynikiem

A

Silnego napięcia mięśni akomodacyjnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Bóle głowy w zezie są wynikiem

A
  • zaburzeń w koordynacji ruchów mięśni gałkoruchowych

- nieprawidłowego, korygującego widzenie ustawienia głowy (ból z napięcia mięśni)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Bóle głowy przewlekłe pourazowe mają najczęściej charakter

A

Napięciowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Bóle z tylnej jamy czaszki zwykle umiejscawiają się w…

A

Karku i potylicy, ale guzy dają bóle też w okolicy czołowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Objawy przemawiające za guzem mózgu (ból głowy)

A

Poranne lub wybudzające dziecko ze snu z chlustającymi wymiotami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Krwiaki wewnątrzczaszkowe a najczęstsze przyczyny

A

Pod i nadtwardówkowe - po urazach

Podpajęczynówkowe - zwykle wynik malformacji naczyniowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wtórne bóle głowy - objawy alarmujące ogólnie

A

Zmiana charakteru bólu, jego nasilenia i częstości występowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Alarmujący ból głowy - przykłady

A
  • nagły i silny ból, nasilający się
  • ból głowy po wysiłku
  • szybko narastający
  • z gorączką i sztywnością karku
  • z zaburzeniami psychicznymi
  • z tarczą zastoinową
  • nieprawidłowości w badaniu neurologicznym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jakie bóle sugerują możliwość wzmożonego ciśnienia śródczaszkowego? (Kiedy występują)

A
  • wyst. podczas kaszlu i wysiłku fizycznego

- podczas snu lub w pozycji leżącej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Leczenie wtórnych bólów głowy

A

Leczyć podstawowe choroby (np demielinizację sterydami), wyrównać niedobory

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Co przemawia za wtórnym (objawowym) bólem głowy, w przeciwieństwie do pierwotnego?

A
  • ogniskowe objawy neurologiczne
  • zaburzenia psychiczne towarzyszące bólowi
  • tarcza zastoinowa w dnie oczu
  • sztywność karku
  • gorączka o niewyjaśnionej przyczynie
  • szczególny charakter bólu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Przy jakich objawach podejrzewać objawowe bóle głowy?

A
  • nagły silny ból
  • ból zawsze jednostronny
  • w przypadku stwierdzenia objawów ubytkowych czy podrażnieniowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Zagrażające życiu przyczyny bólu głowy

A
  • guz wewnątrzczaszkowy
  • udar niedokrwienny mózgu
  • krwawienie śródczaszkowe
  • ZOMR
  • guz rzekomy mózgu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Zagrażające życiu przyczyny bólu głowy -guz wewnątrzczaszkowy

A
  • poranny ból
  • nasila się przy kaszlu
  • postępujące pogorszenie widzenia
  • poranne wymioty
25
Q

Zagrażające życiu przyczyny bólu głowy -udar niedokrwienny mózgu

A
  • objawy ogniskowe (deficyty ruchowe, czuciowe, wzrokowe, afazja)
  • trwają od kilkunastu minut
  • ustępują w 24h: TIA
  • utrwalone: zawał mózgu
26
Q

Zagrażające życiu przyczyny bólu głowy -krwawienie śródczaszkowe

A
  • nagły nasilony ból głowy
  • utrata przytomności
  • sztywność karku (podpajęczynówkowy)
  • objawy ogniskowe i objawy ciasnoty śródczaszkowej (podtwardówkowy)
27
Q

Zagrażające życiu przyczyny bólu głowy - ZOMR

A

uporczywy ból głowy, gorączka, wymioty, objawy oponowe

28
Q

Rozkład % objętości w czaszce u starszych dzieci

A

80% objętości - mózg
10% - krew
10% - PMR

29
Q

Prawidłowe ciśnienie śródczaszkowe

A

10-15 mmHg

30
Q

Jakie ICP wymaga leczenia? jakie stanowi stan bezpośredniego zagrożenia życia?

A

> 20mmHg → leczenie

>40 - stan bezpośredniego zagrożenia życia

31
Q

Nagłe ↑ICP - leczenie

A

to stan zagrożenia życia!!

  • przyczynowe: guz, SAH
  • wspomaganie oddechu
  • drenaż PMR
  • leki ↓ICP
  • rzadko: odbarczenie chirurgiczne
32
Q

Przyczyny ↑ICP

A

Zwiększenie objętości mózgu
Obrzęk mózgu
Zwiększenie obj. krwi
Zwiększenie obj. PMR

33
Q

Przyczyny ↑ICP: ↑objętości mózgu

A

guz - nowotwór, krwiak, tętniak, AVM

34
Q

Przyczyny ↑ICP: obrzęk mózgu

A

-infekcja (ropień, zapalenie)

35
Q

Przyczyny ↑ICP: zwiększenie obj. krwi

A

zastój żylny

hiperemia

36
Q

Przyczyny ↑ICP: zwiększ. objętości PMR

A
  • nadprodukcja
  • zaburzona resorpcja (ZOMR, SAH)
  • zaburzenia krążenia PMR
37
Q

Wczesne objawy ↑ICP

A
  • zaburzenia pamięci, świadomości
  • zaburzenia wzrokowe
  • bóle głowy, zaburzenia motoryczne
38
Q

Późne objawy ↑ICP

A
  • nasilone zab. świadomości (stupor, coma)
  • szerokie areaktywne źrenice
  • niedowłady kończyn
  • bradykardia
  • hipertermia
  • papiledema (obrzęk tarczy n.II)
  • wklinowanie

(to objawy podwgłobieniowe / wgłobienia…)

39
Q

Leczenie ↑ICP - cel

A

Zachowanie ciśnienia perfuzji mózgowej, zapobieganie niedokrwieniu i uciskowi tkanki nerwowej

40
Q

Leczenie ↑ICP - specyficzne

A
  • neurochirurgiczne (guz)
  • drenaż PMR
  • układ zastawkowy
41
Q

Leczenie ↑ICP - metody niefarmakologiczne

A

Hiperwentylacja:
-na każdy ↑ o 1mmHg pCO2 (od 40mmHg), przepływ mózgowy ↑ o 2-3%

Elewacja głowy o 25-30st.

Restrykcja płynów:
- do 0 lub ujemnego bilansu płynów

42
Q

Leczenie ↑ICP - farmakologiczne

A

Diuretyki osmotyczne:

  • mannitol 0,5-1 g/kg IV / 10-20min; max. efekt od 20min. do 4h
  • glicerol

Diuretyki pętlowe:

  • furosemid
  • kw. etakrynowy

Kortykosterydy: (guzy mózgu)
-deksametazon 4mg IV

Barbiturany (śpiączka):

  • tiopental
  • pentobarbital
43
Q

Powikłania leczenia ↑ICP mannitolem

A

obrzęk płuc, niewydolność nerek

44
Q

↑ICP - efekt w tylnej jamie czaszki

A

ucisk mostu o stok oraz przemieszczenie migdałków móżdżku do otworu wielkiego
→ sztywność karku i rotacja głowy

ewentualnie → zwolnienie oddechu, zatrzymanie funkcji życiowych (uszkodzenie ośrodków regulacji krążenia i oddechu)

45
Q

Rodzaje wklinowania

A
  • zakrętu obręczy pod sierp
  • zakrętu hipokampa we wcięcie namiotu móżdżku (najczęstsze)
  • migdałków móżdżku do otworu potylicznego wielkiego (najcięższe)
46
Q

Objawy wklinowania zakrętu hipokampa we wcięcie namiotu móżdżku

A
  • poszerzenie tożstronnej źrenicy

- przeciwstronna hemiplegia

47
Q

Wklinowanie zakrętu obręczy pod sierp - cechy

A

-zazwyczaj nie uciska ważnych życiowo struktur (rzadko zamyka tętnicę okołospoidłową)

48
Q

Wklinowanie zakrętu hipokampa we wcięcie namiotu móżdżku - co uciska?

A

Tożstronne:

  • konar mózgu
  • n. III
  • t. tylna mózgu
  • śródmózgowie
49
Q

Wklinowanie zakrętu hipokampa we wcięcie namiotu móżdżku - co może być powikłaniem?

A

Ślepota korowa (wywołana zawałem płatów potylicznych - przez zamknięte tętnic tylnych mózgu)

50
Q

Ostre wklinowanie migdałków móżdżku do otworu potylicznego wielkiego - objawy

A
  • zaburzenia sercowo-naczyniowe
  • wysokie CTK
  • oddech Cheyne-Stokesa
  • śpiączka
  • bradykardia
  • bradypnoe <10/min często towarzyszy zagrażającemu wgłobieniu w otwór wielki
51
Q

Ostre wklinowanie migdałków móżdżku do otworu potylicznego wielkiego - co zabija?

A

nagła śmierć przez uszkodzenie ośrodka oddechowego

52
Q

Przewlekłe wklinowanie migdałków móżdżku do otworu potylicznego wielkiego - objawy

A
  • sztywność karku
  • przymusowe pochylenie głowy
  • zaburzenia nn.czaszkowych
  • objawy z długich szlaków nerwowych
  • bradykardia
  • czkawka
  • niekiedy parestezje na karku i ramionach
53
Q

Guz rzekomy mózgu - co to, częściej on czy prawdziwy guz?

A

przewlekłe nadciśnienie wewnątrzczaszkowe, rzadziej niż prawdziwy guz

54
Q

Guz rzekomy mózgu - objawy

A
  • ból głowy, nudności, wymioty
  • obrzęk tarcz nn.II
  • zez zbieżny
  • prawidłowy wynik badania neurologicznego
  • ↓przestrzeni płynowych mózgoczaszki
  • obrzęk mózgu i ↑obj. krwi wewnątrzczaszkowej
55
Q

Przyczyny rzekomego guza mózgu

A

Twarzoczaszka (najczęstsze przyczyny u dzieci): zapalenie ucha, zatok, zakrzep zatok żylnych

Ch. układowe: toczeń, histiocytoza

Odstawienie steroidów
Antybiotyki
Niedobory wit. D i A, żelaza
Otyłość

56
Q

Jakie antybiotyki mogą spowodować rzekomego guza mózgu?

A
  • tetracykliny
  • gentamycyna
  • sulfonamidy
57
Q

Objawy nadciśnienia śródczaszkowego - triada

A
  • ból głowy,
  • wymioty (poranne - późny objaw)
  • obrzęk tarcz nn.II (wymaga godzin lub dni - to późny objaw)
58
Q

Objawy nadciśnienia śródczaszkowego - kiedy ból jest gorszy, kiedy się nasila? Co może go obniżać?

A
  • gorszy rano
  • nasila się przy kaszlu i wysiłku
  • może się ograniczać po wymiotach porannych
59
Q

Co rozwija się w dnie oka w odpowiedzi na szybki ↑ICP? kiedy taki ↑ może być?

A

wybroczyny/krwotoki (np. w SAH)