Neuroinfekcje Flashcards

1
Q

Definicja neuroinfekcji

A

zapalne choroby układu nerwowego, wywoływane przez bakterie, wirusy, grzyby, riketsje, mykoplazmę, pierwotniaki i pasożyty, też w przebiegu odczynów neuroalergicznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Epidemiologia bakteryjnych ZOMR

A

0,5/1tys żywo urodzonych noworodków
35-40 / 100tys niemowląt

1 r.ż. - 50% przypadków
do 3.rż. - 75%
do 9 r.ż. - 90%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kto/co może być źródłem neuroinfekcji?

A

chory człowiek, nosiciel, kleszcze, komary

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zakażenia bezpośrednie (neuroinfekcje) - jakie drogi?

A
  • przez szczelinę kostną po urazie cz-m lub zabiegu neurochiru
  • wady rozwojowe - przez otwarte przepukliny oponowo-rdzeniowe, przetoki skórne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Zakażenia przez ciągłość (neuroinfekcje) - jakie drogi?

A
  • z ucha środkowego
  • z zatok obocznych nosa
  • ze zgorzelinowego zęba
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Zakażenia drogą krwionośną (neuroinfekcje) - jakie drogi?

A

z odległego ogniska: zastawki serca, pępowina, skóra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Bakteryjne ZOMR u dzieci - częściej szpitalne czy pozaszpitalne?

A

pozaszpitalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Podział neuroinfekcji

A

Wrodzone
Nabyte:
-ostre, podostre, przewlekłe

lub lokalizacyjnie (opony i/lub mózg, RK, nerwy obwodowe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zapalenia mózgu - czym mogą być wywołane?

A

Bezpośrednią agresją patogenu lub reakcją immunologiczną wobec składowych mieliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Objawy ZOMR u noworodka

A
  • posocznica
  • niestabilność temperatury (wcześniaki - hipotermia; donoszone - gorączka)
  • bezdechy
  • bradykardia / tachykardia
  • niechęć do ssania
  • wymioty
  • krzyk mózgowy o wysokim tonie
  • sinica, zaburzenia oddechowe
  • zaburzenia świadomości
  • napięcie ciemienia
  • drgawki lub drżenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wczesne objawy ZOMR u niemowlęcia

A
  • gorączka
  • wymioty, utrata łaknienia
  • napięte tętniące ciemię przednie
  • zaburzenia świadomości
  • nadwrażliwość na światło
  • przeczulica
  • wybroczyny skórne
  • bezdechy
  • opistotonus
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Późne objawy ZOMR u niemowlęcia

A
  • NTK
  • bradykardia
  • hiperwentylacja
  • śpiączka
  • poszerzenie szwów czaszkowych
  • porażenie n. III lub VI
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Objawy ZOMR u niemowlęcia - objawy oponowe

A

sztywność karku, objawy Brudzińskiego i Kerniga (mogą być ujemne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Objawy ZOMR u dziecka starszego

A
  • bóle głowy
  • gorączka
  • wymioty
  • fotofobia
  • zaburzenia świadomości
  • bóle mięśni i pleców
  • dodatnie objawy oponowe (sztywność karku, Brudziński i Kernig)
  • obrzęk tarcz n.II
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Neuroinfekcje - badania dodatkowe

A
  • PMR (posiew, preparat bezpośredni, szybkie testy lateksowe, serologia, PCR)
  • bakteriologia i wirusologia krwi
  • neuroobrazowanie (dla powikłań)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Neuroinfekcje - neuropatologiczne wtręty

A

Cowdry’ego typu A - patognomoniczne dla zapalenia opryszczkowego, półpaścowego i CMV
typu B - dla zakażenia wywołanego przez polio

ciałka Negriego - dla wścieklizny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Objawy alarmujące w neuroinfekcjach

A
  • nagły początek
  • objawy posocznicy
  • wodogłowie
  • zarostowe zapalenie pajęczynówki
  • zakrzep zatok żylnych czaszki
  • ropień mózgu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Lokalizacja neuroinfekcji a objawy osiowe

A

ZOMR - objawy oponowe
zap. mózgu - zaburzenia świadomości
zap. móżdżku - ataksja
nerwy obwodowe i korzonki - zespół rdzeniowy i niedowłady

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

ZOMR u noworodków - patogeny

A

E. coli i Streptococcus grupy B, Klebsiella, Proteus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

ZOMR u niemowląt - patogeny

A

G- flora jelitowa, Streptococcus pneumoniae, Neisseria meningitidis (do 3 mca życia)
Neisseria meningitidis i Hib (ale to już szczepione) (od 4mca)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

ZOMR u dzieci starszych - patogeny

A

Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae, H. influenzae, Borrelia burgdorferi
S. aureus u dzieci z ogniskami zakażeń skóry, zastawek i cewników

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Zapalenie mózgu - patogeny

A

Wirus opryszczki (t.2 u noworodka), ospy wietrznej, półpaśca, cytomegalii, enterowirusy (polio, Coxsackie, ECHO), arbowirusy, Borrelia burgdorferi, wirus wścieklizny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Zapalenie RK - patogeny

A
 Cytomegalia
 Zapalenie opryszczkowe
 Wirus WZW A
 Adenowirusy
 Neuroborelioza
 Mycoplasma pneumoniae
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Zapalenie nerwów obwodowych i czaszkowych - patogeny

A
Polio,
Borrelia burgdorferi,
Mycobacterium tuberculosis
herpetyczne,
EBV,
CMV,
WZW,
Campylobacter jejuni,
Listerioza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Leczenie neuroinfekcji

A
  • antybio jak najszybciej

- wspomagające

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Leczenie wspomagające neuroinfekcji

A
  • kroplówki
  • p/gorączkowe
  • p/drgawkowe
  • p/obrzękowe
  • ropne zapalenia → gamma globulina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Postępowanie w posocznicy meningokokowej z ostrą niewydolnością nadnerczy

A

Antybio + wspomagające +

  • monitorować czynności życiowe, jonogram, układ hemostatyczny
  • hydrokortyzon 10mg/kg co 4-6h lub Dexaven (deksametazon) 1mg/kg/dawkę co 6h
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Postępowanie w zapaleniach neuroalergicznych

A
  • leczenie objawowe

- sterydy (immunosupresja)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Antybiotyki - Streptococcus pneumoniae (pneumokokowe ZOMR)

A

I rzut - cefalosporyny III gen

II rzut - wankomycyna 40-60 mg/kg/d + cefotaksym 300mg/kg/d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Antybiotyki - Neisseria meningitidis (meningokokowe ZOMR)

A

I rzut - penicylina krystaliczna 300-500 tys. J/kg/d

II rzut - cefotaksym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Antybiotyki - H. influenzae

A

I rzut - ceftriakson 100mg/kg/d lub cefotaksym 200mg/kg/d

II rzut - chloramfenikol 75-100mg/kg/d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Antybiotyki - Staphylococcus aureus

A

I rzut - Wankomycyna oraz cefalosporyna III gen lub aminoglikozyd
II rzut - ryfampicyna 15 mg/kg/d

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Antybiotyki - Listeria monocytogenes

A

I rzut - ampicylina i aminoglikozyd

II rzut - trimetoprim

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Antybiotyki - Pseudomonas aeruginosa

A

I rzut - ceftazydym i aminoglikozyd

II rzut - tikarcylina, mezlocylina i aminoglikozyd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Antybiotyki - beztlenowce

A

I rzut - penicylina i metronidazol

II rzut - chloramfenikol

36
Q

Antybiotyki - noworodkowe ZOMR o nieznanej etiologii

A

I rzut - cefalosporyna III gen + ampicylina + ewentualnie aminoglikozyd
II rzut - meropenem

37
Q

Leczenie neuroinfekcji - CMV

A

gancyklowir

38
Q

Leczenie neuroinfekcji - Herpes simplex

A

acyklowir 15-30 mg/kg/d

39
Q

Leczenie neuroinfekcji - Varicella zoster

A

acyklowir

40
Q

Leczenie neuroinfekcji - Treponema pallidum

A

penicylina

41
Q

Leczenie neuroinfekcji - HIV

A

zydowudyna

42
Q

Leczenie neuroinfekcji - Toxoplasmosis

A

pirymetamina i sulfadiazyna

43
Q

Powikłania neuroinfekcji

A
  • wodogłowie
  • niedowłady kończyn i nn. czaszkowych
  • niepełnosprawność intelektualna
  • zaburzenia zachowania
  • SIADH
  • zaburzenia wzrastania
  • przedwczesne dojrzewanie płciowe
  • otyłość
44
Q

Co może prowadzić do powikłań neuroinfekcji?

A

Opóźnienie leczenia

45
Q

Objawy zapalenia mózgu

A
  • zaburzenia świadomości
  • śpiączka mózgowa
  • drgawki połowicze lub uogólnione
  • niedowłady
  • jeśli przebiega z zapaleniem opon to dołączają się objawy oponowe
46
Q

Objawy zapalenia móżdżku

A
  • zaburzenia równowagi
  • upadki
  • niezborność ruchów
  • ma charakter izolowany
  • różnicowanie z ostrą ataksją móżdżkową i zatruciami
47
Q

Objawy zapalenia RK

A
  • niedowład kończyn dolnych lub czterech kończyn
  • porażenie zwieraczy
  • zaburzenia czucia (poziom)
  • zaburzenia lokomocji
  • bóle pleców
  • objawy oponowe
48
Q

Eradykacja poliomyelitis - zasady

A
  • rejestracja ostrych niedowładów wiotkich
  • pobranie 2 próbek stolca do badań wirusologicznych
  • szczepienia
49
Q

Objawy zapalenia korzeni i nn. obwodowych

A
  • zlokalizowane niedowłady
  • zlokalizowane zaburzenia czucia
  • zlokalizowane zaburzenia wegetatywne (skórne, trzewne)
  • konieczna dobra znajomość anatomii obu rodzajów unerwienia
  • zapalenia splotów i zwojów (kompleksu unerwienia obwodowego)
50
Q

Objawy zapalenia mięśni

A
  • bóle mięśniowe
  • rzekome niedowłady
  • bolesność palpacyjna
  • większe ucieplenie (zwykle również skórne i inne zmiany skórne)
  • zwyżki ciepłoty ciała
51
Q

Etiologia nieropnego ZOMR

A
 Borrelia burgdorferi
 Mycobacterium tuberculosis
 Leptospira interrogans
 Listeria monocytogenes
 Treponema pallidum
52
Q

Etiologia wirusowego ZOMR

A
 Enterowirusy (Coxsackie)
 Wirus świnki
 Wirus opryszczki-2
 Wirusy grypy i paragrypy
 Wirus Epstein-Barra
 Wirus cytomegalii
 Wirus ospy wietrznej
 Wirusy limfocytowego zapalenia opon
53
Q

Etiologia zapalenia mięśni

A
 Wirusy Coxsackie B
 Wirusy grypy A i B
 Wirusy paragrypy
 Adenowirusy
 Borelioza
 Włośnica
 Toksoplazmoza
54
Q

Jakie wirusy mają powinowactwo do ukł. nerwowego?

A
 Wirusy ECHO
 Wirusy Coxsackie A i B
 Wirus świnki
 Wirusy opryszczki HSV-1 i HSV-2
 Wirusy WZW
 Adenowirusy
 Wirusy Epsteina-Barra, CMV, różyczki
 Enterowirusy
55
Q

Identyfikacja pasożytów - neuroinfekcje

A
  • 3-krotne badanie świeżego kału
  • metody immunologiczne
  • w wągrzycy mózgu i opon (+) miana p/c w PMR
  • w włośnicy duże znaczenie ma badanie bioptatu mięśniowego
56
Q

Identyfikacja prionów - neuroinfekcje

A
  • badania molekularne (biopsja mózgu)
  • immunohistochemia (identyfikacja izoformy białka prionów)
  • identyfikacja poliklonalnych p/c
57
Q

Co można zobaczyć w MRI w neuroinfekcji?

A
  • zmiany wysiękowe, proliferacyjne i ziarnicze;
  • ogniska korowe w zapaleniu ostrym,
  • podkorowe w podostrym,
  • pogrubienie opony miękkiej,
  • zakrzep zatok żylnych
58
Q

AIDS - neuroinfekcja - badania obrazowe

A
  • MR i TK → głęboka wieloogniskowa encefalopatia
  • ostre AIDS → surowicze zapalenie opon i nerwów czaszkowych
  • przewlekłe AIDS - znaczenie HMRS (Protonowa spektroskopia rezonansu magnetycznego)
59
Q

Grzybica - neuroinfekcja - badania obrazowe

A

TK - zwapnienia i torbiele rzekome

MR - pogrubienie opon, mnogie ziarniniaki i ropnie, lite ogniska

60
Q

Zapalenia OUN przyzakaźne - kiedy?

A
 Odra
 Świnka
 Ospa wietrzna i półpasiec
 Różyczka
 Mononukleoza zakaźna
 Grypa
61
Q

Odrowe zapalenie mózgu - objawy, kiedy występują

A

 3-5 dzień choroby
 Ponowna gorączka, bóle głowy, wymioty
 Zaburzenia świadomości, pobudzenie, drgawki, ataksja, niedowłady

62
Q

Świnkowe ZOMR i mózgu - objawy, jakie badania, jakie powikłania

A
  • kliniczne objawy świnki
  • odczyny serologiczne + badania wirusologiczne
  • stosunkowo łagodny przebieg oponowy
  • powikłania mózgowe (wodogłowie, poprzeczne zapalenie rdzenia, zapalenie wielonerwowe i błędnika)
63
Q

Ospowe / półpaścowe zapalenia OUN - kiedy, objawy, co w badaniach, jakie struktury obejmuje

A
 Zwykle w 4-12 dniu choroby
 Zapalenia mózgu, móżdżku i rdzenia
 Udar mózgu (tętniczy)
 Zapalenie drobnych naczyń (zaburzenia widzenia, afazja, niedowład połowiczy)
 Zmiany w MR mózgu
 Zapalenia nerwów czaszkowych
64
Q

Różyczkowe zapalenie mózgu i opon - kiedy, jak często, objawy, co w badaniach

A

 Zwykle przy ustępowaniu wysypki
 1 na 5 000 przypadków
 Ponowna gorączka, senność, drgawki, bóle głowy, wymioty, objawy oponowe
 4- krotny wzrost miana przeciwciał w surowicy
 Szczepienia z mianem ochronnym przez 15lat

65
Q

EBV - jakie neuroinfekcje może wywołać?

A
 Wirusowe zapalenie mózgu
 Zapalenie limfocytarne opon
 Zespół Guillain- Barre
 Poprzeczne zapalenie rdzenia
 Przemijające zapalenie nerwów czaszkowych i obwodowych
66
Q

Neuroinfekcja EBV - jakie badania?

A

p/c anty-EBV w PMR i surowicy

67
Q

Zapalenia OUN grypowe - kiedy, jakie objawy

A

 Zwykle w okresie ustępowania ostrych objawów
 Porażenia okoruchowe, nerwu twarzowego, błędnika, nerwoból n.V
 Zajęcie nerwów lub splotów nerwowych
 Zapalenia wielonerwowe
 Zapalenia mózgu
 Poprzeczne zapalenia rdzenia (rzadko)

68
Q

Zapalenia neuroalergiczne - przykłady

A
 Ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia (ADEM)
 Zapalenie mózgu Rasmussena
 Podostre i przewlekłe zapalenia mózgu
 Postępujące różyczkowe z. m.
 Choroba Creutzfeldta-Jakoba
 Stwardnienie rozsiane
 Poprzeczne zapalenie rdzenia
 Zapalenie nerwów wzrokowych
 Zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych (Devica)
69
Q

ADEM (Ostre rozsiane zapalenie

mózgu i rdzenia) - jakie patogeny mogą spowodować?

A

 Mycoplasma pneumoniae
 Streptococus pyogenes
 Campylobacter jejuni

70
Q

ADEM (Ostre rozsiane zapalenie

mózgu i rdzenia) - jakie szczepienia mogą spowodować?

A
ospa,
odra,
polio,
błonica,
tężec,
WZW B,
wścieklizna,
cholera
71
Q

Zapalenia naczyń mózgowych - rodzaje

A
  • reumatyczne
  • małych naczyń
  • ziarniniakowate
  • z komórkami olbrzymimi
  • inne
72
Q

Zapalenia naczyń mózgowych - reumatyczne - kiedy?

A
  • RZS
  • toczeń układowy
  • z. Kawasaki
  • gorączka reumatyczna
  • z. skórno-mięśniowe
  • choroba mieszana tkanki łącznej
73
Q

Zapalenia naczyń mózgowych - małych naczyń - kiedy?

A
  • Schonleina-Henocha

- z niedoboru dopełniacza

74
Q

Zapalenia naczyń mózgowych - ziarniniakowate - kiedy?

A
  • sarkoidoza

- ziarniniak Wegenera

75
Q

Zapalenia naczyń mózgowych - z komórkami olbrzymimi - kiedy?

A
  • ch. Takayasu

- zapalenie tętnic skroniowych

76
Q

Zapalenia naczyń mózgowych - inne - kiedy?

A
  • erytromelalgia

- plamica zakrzepowa trombocytopeniczna

77
Q

Ostre toksykozy zakaźne - co uszkadza UN, przykłady

A
  • toksyny produkowane przez patogeny

- tężec, botulizm

78
Q

Tężec - patogen, ile zachorowań, wrota zakażenia

A

 Clostridium tetani (beztlenowiec)
 W Polsce ok. 20 zachorowań na rok
 Rany skórne i pępowina

79
Q

Tężec - patomechanizm

A

Tetanospazmina (letalna w dawce 2,5 ng/kg) łączy się z gangliozydem GT1 i interferuje z presynaptycznym uwalnianiem acetylochoniny

80
Q

Tężec - objawy

A

Szczękościsk, prężenia, opistotomus, gorączka, ślinotok, poty, częstoskurcz

81
Q

Tężec - leczenie, profilaktyka…..

A

Szczepienia, immunoglobulina p/tężcowa,

penicylina, metronidazol, midazolam, diazepam, betablokery, dopamina, respiratoterapia

82
Q

Zatrucie jadem kiełbasianym - patogen, źródło, częstość w PL, śmiertelność

A
  • Clostridium botulinum (laseczka beztlenowa, 8 typów neurotoksyn)
  • zanieczyszczona żywność (konserwy, miód, syrop z kukurydzy, mleczne pokarmy)
  • 50 zachorowań / rok, kilka zgonów / rok
83
Q

Zatrucie jadem kiełbasianym - co niszczy zarodniki?

A

tylko gotowanie w autoklawie……

84
Q

Zatrucie jadem kiełbasianym - jaki wiek, objawy

A

 Dzieci 1-3 miesięcy
 Apatia, brak apetytu, osłabienie ssania
 Zaparcia, spłycenie oddechu
 Porażenia nn. czaszkowych, hipotonia
 Symetryczne! Porażenia, brak zaburzeń czucia, suchość w jamie ustnej, zaparcia

85
Q

Zatrucie jadem kiełbasianym - wywiad, badanie

A

 W wywiadzie konserwy!

 Wykazanie C. botulinum w pokarmie i/lub wymiocinach, toksyny w surowicy

86
Q

Co różnicować z botulinizmem?

A
 Zespól Guillain-Barre
 Miastenia
 Błonica
 Zapalenie komórek szarych rdzenia
 Poliomyelitis opuszkowe
 Choroby naczyniowe mózgu
 Zatrucie grzybami
 Zatrucie chemiczne
 Zatrucie atropiną
87
Q

Def. przyzakaźnych zapaleń mózgu

A
  • nie jest skutkiem zakażenia tkanki nerwowej mózgu
  • wynika najprawdopodobniej z reakcji alergicznej lub autoimmunologicznej skierowanej przeciwko mielinie OUN, wywołanej infekcją wirusową lub immunizacją