week 12, HC.4 - Gelokaliseerd / gemetastaseerd prostaatcarcinoom; diagnostiek en behandeling Flashcards
wat is de epidemiologie van prostaatkanker
meer dan 1/10 mannen (14.00 mannen per jaar)
1/3 / 1/4 overleid –> maar meer aan metastasen
wat doet de prostaat
maakt PSA (eiwit) en dat maakt ejaculaat meer vloeibaar
welke drie prostaataandoening moeten we kennen
benige prostaat hyperplasie (BPH)
prostatitis
prostaatcarcinoom
^alle drie verhoging PSA
hoe word prostaatkanker ontdekt
<10 % systomatisch (pijn metastasen, hematurie)
50% bij toeval door mictieklachten
50% door screening
hoe kan prostaatkanker opgespoord worden
PSA )prostaat specifiek antigeen)
Rectaal toucher
TRUS ( transrectal ultrasound)
wanneer heb je een verhoogde kans op metastasen
PSA > 20
gleason –> 4 + 3
stadium –> T3 of hoger
hoe kunnen metastasen aangetoond wroden
botscan
CT
MRI
sinds 2020 bij high risk PCA
PSMA (prostaat specifiek membraan antigen) PET CT
wat kunnen we doen als we besluiten nog niet te behandelen
wathful waiting –> geen curatieve behandeling, uitstel van palliatie
Active surveillance –> uitstel van curatieve behandeling tot progressie
wat zijn de curatieve opties bij PCA
radiotherapie
- external beam, T3 of geason8 -> toevoeging hormoontherapie, brachytherapie of stereotactie.
radicale prostatectomie
andere fysische metoden
-m cryotherapie, verhitten, protonen
wat kun je doen bij residief
salvage behandeling
- salvage radiotherapie
- salvage cryotherapie/HIFU
- salvage prostatectomie of klierdissectie
welke vormen van hormoontherapie zijn er
ADT –> androgeen deprivatie therapie
- chemische castratie met
- antianrogenen (testosteron blokkade)
LHRH agonisten en antagonisten
- operatieve castratie
wat is de werking van de verschillende vormen hormoon therapie
- injecties LHRH agonisten en antagonisten werken op LHRH tussen hypothalamus en hypofyse
- tabletten werken op de testis, waardoor een testosteron gemaakt word
of op de bijnieren –> CYP17 remmers