W4 HC.7 Enkelletsels Flashcards
Anatomie ligamentair syndesmose
Syndesmose (verbinding) tibia-fibula
- Lig. tibiofibulare posterior (achterste syndesmose)
- Lig. tibiofibulare anterior (voorste syndesmose)
Functie: stabilisatie vd enkelvork
Anatomie ligamentair laterale en mediane bandcomplex
- Laterale bandcomplex
- Lig. talofibulare anterior
- Lig. talofibulare posterior
- Lig. calcaneofibulare
Functie: geeft beperking in: inversie, anterieure verplaatsing, endorotatie - Mediale bandcomplex: lig. deltoideum
Functie: geeft beperking in: eversie, laterale verplaatsing talus, exorotatie
Anatomie congruentie
Congruentie: gelijkbormigheid van 2 meetkundige figuren
- Het bovenste spronggewricht is congruent voor alle posities vd talus, van volledig dorsaal- naar plantairflexie.
Diagnose enkelbandletsel
Anamnese: traumamechanisme, pijn
LO: haematoom, instabiliteit
Testen: voorste schuifladetest, inversie stress test, eversie stress test
Inversietrauma
- Voetzool draait naar mediaal
- Laterale enkel-ligamenten beschadigd: deze beweging gebeurt relatief gemakkelijk
Eversietrauma
- Voetzool draait naar lateraal
- Mediale enkel-ligamenten beschadigd
Voorste schuifladetest
- Lig. talofibulare anterior
- Positief als 4mm uitslag
(In principe hoort er bijna geen beweging in te krijgen te zijn)
Inversie stress test (Talar tilt)
Onder enkel wegdraaien van Talig
- Lig. calcaneofibulare
- Positief bij uitslag 5-10 graden
Eversie stress test
- Lig. deltoideum
Enkelbandletsel behandeling
- Afhankelijk van ernst
- Zwelling voorkomen: zwachtelen koelen (ter pijnstilling)
- Oefenen binnen pijngrens
- Zware belasting vermijden
- Eventueel brace
- Eventueel fysio voor propriocepsis training (op 1 been op fysiobal)
- Cave: chronische instabiliteit
Diagnose enkelfractuur
Anamnese: traumamechanisme, pijn
LO: beoordeel waarschijnlijkheid fractuur tegenover bandletsel met behulp van Ottawa Ankle Rules
Ottawa Ankle Rules
- X-enkel is alleen nodig als er pijn is in malleolaire zone met: pijn bij A OF B OF als de voet onbelastbaar is
- A. posterior edge or tip of lateral malleolus
- B. posterior edge or tip of medial malleolus - X-voet is alleen nodig als er pijn in middenvoet is met pijn bij C OF bij D OF voet onbelastbaar is
- C. Base of 5th metatarsal
- D. Navicular
Aanvullend onderzoek: X-foto van
AP + Mortise + Lateral
Mortise view = Alle afstanden mediaal, lateraal, horizontaal gelijk
- Bij verdenking hoge fibulafractuur: foto hele onderbeen
- Cave Maisonneuve fractuur
- Cave fractuur basis MT V
Cave maisonneuve fractuur: breuk van het kuitbeen en het scheenbeen boven het enkelgewricht. Ook is vaak het membraan tussen het kuit- en scheenbeen gescheurd en eventueel is er bandletsel.
Classificatie Weber enkelfractuur
A. Fibula infra-syndesmotisch
B. Fibula trans-syndesmotisch
C. Fibula supra-syndesmotisch
Enkelfractuur classificatie Lauge-Hansen
Relatie traumamechanisme met fractuurtype -> Nauwkeuriger dan Weber
- Stand voet als uitgangspositie: supinatie, pronatie
- Richting inwerkende krachten (talus tov tibia): abductie, adductie, exorotatie
Supinatie-exorotatie Lauge-Hansen
I. Anterieure syndesmose
II. Fibula
III. Posterieure syndesmose/tertius
IV. Lig. deltoideum/mediale malleolus
Pronatie-abductie
I. Lig. deltoideum/mediale malleolus
II. Syndesmose/tertius
III. Distale fibula
Pronatie-exorotatie
I. Lig. deltoideum/mediale malleolus
II. Anterieure syndesmose/membrana interossea
III. Fibula (hoog)
IV. Posteieure syndesmose/ tertius
Behandeling enkelfractuur
Doel: streve3n naar stabiliteit en congruentie
Anatomische abnormaliteit -> veranderde biomechanica -> pijn, artrose
- Exacte anatomische repositie voorkomt
- Cave: 1mm laterale verschuiving geeft 40% afname gewrichtsoppervlak
- Ligamenten even belangrijk voor congruentie als bot!
Technieken behandeling
- Trekschroef
- Neutralisatieplaat
- Stelschroef
- Zaggurtung
- Fixateur externe
