W1PD6: Patiënt met CVA Flashcards
Paralyse vs parese
Paralyse is helemaal verlamd, bij een parese is er sprake van verminderde kracht
CVA
Stoornis van de bloedvaten in of naar de hersenen
- afsluiting bloedvat: herseninfarct (80%)
- openbaren bloedvat: hersenbloeding (20%)
- > 40.000 nieuwe per jaar in NL
- belangrijkste oorzaak invaliditeit in het westen
- 2e oorzaak mortaliteit
Symptomen CVA
- acuut
- onverwachts
- focale functiestoornissen in de hersenen of de hersenstam
- door ischemie of bloedverlies, en niet door trauma, epilespie of infectie
Focale symptomen
- hemiparese
- afasie (taalstoornis)
- hemianopsie (ziet helft niet)
- dysartrie & diplopie
- ataxie -> fijne motoriek is aangedaan
Globale symptomen
- duizeligheid
- zwart voor ogen
- verwardheid
- bewusteloosheid
Linkerhelft
Uitval rechterhand, taalstoornis (gesproken en geschreven), rekenen, redeneren, wetenschappelijke vaardigheden
Rechterhelft
Uitval linkerhand, artistieke vaardigheden, muziek, ruimtelijk inzicht, kunst beleving, creativiteit, inzicht
a. cerebri media
- éénzijdige zwakte gelaat, arm > been
- éénzijdige gevoelsstoornis
- afasie in dominante hemisfeer (taalgebied) (rechtshandig betekent links dominant)
- andere hogere cerebrale stoornis (rekenen)
- hemianopsie
- dysartrie
a. cerebri anterior
- éénzijdige zwakte been»_space; arm, gelaat
- éénzijdige gevoelsstoornis
- gedragsstoornis (frontale kwab)
- desoriënterende apathie
- dysartrie
a. cerebri posterior
- hemianopsie of kwadrantanopsie: contralaterale zijde van de wereld niet zien, dus niet 1 oog maar 1 gezichtsveld
- éénzijdige zwakte
- éénzijdige gevoelsstoornis
a. vertebralis - a. basilaris
Cerebellum: ipsilateraal
- coördinatiestoornis
- dysartrie (uitspraakstoornis)
- draaiduizeligheid
Hersenstam
- dubbelzien
- slikstoornis
- ataxie
- dysartrie, draaiduizeligheid, bilaterale zwakte
Oorzaken ischemie
- intracrandiële atherosclerose: afsluiting groot bloedvat (corticaal infract, 15%) of afsluiting kleine arterie (lacunair infarct, 25%)
- extracraniële atherosclerose: embolie vanuit a. carotis of a. vertebralis (30%)
- cardiale embolie (15%): atriumfibrilleren, klepaandoening, recent myocardinfarct, persisterend foramen ovale
- overige (15%) (hematologisch, vasculitis, hemodynamische oorzaak, dissectie)
Trombolyse bij het herseninfarct
- recombinant weefsel plasminogeen activator (rtPA): effectief als het binnen 4,5 uur gegeven kan worden
- op elke 100 behandelde pt zullen er 10 minder overlijden of blijvend invalide worden
- 75% vd pt bereikt op tijd het zkh
Endovasculaire trombectomie
- effectief als het binnen 6 uur toegepast kan worden
- 20-30% vd acute pt komt in aanmerking
- op elke 100 behandelde pt zullen er 20 minder overlijden of blijvend invalide worden
Wakker worden met een infarct
- wake up strokes
- geen begintijd bekend -> alleen trombolyse of trombectomie bij bepaalde pt
- collaterale bloedvaten: kunnen nog een klein beetje corrigeren
