Viðgerð vefja Flashcards
viðgerð vefja gerist með tvennum hætti
endurnýjum => vefurinn endurnýjar sig í upprunalegt ástand
græðsla með örvef => vefurinn hefur ekki endurnýjunarhæfileika, líka ef stoðþættir skemmast
hvaða frumurgerðir eru að fjölga sér í viðgerð
parenchyma frumur
æðaþelsfrumur
fibroblastar
–> stýrt af vaxtarþáttum
eitt meginhlutverk vaxtarþátta er m.a. að yfirvinna eftirlitsstaði með því að aflétta bælingu á ensímum
sem hvetja frumuhringinn áfram
vaxtarþættir eru framleiddir af
leucocytum/macrophögum sem taka þátt í bólgu
parenchymal/stromal frumum við vefjaskemmdir
vaxtarþættir geta verkað
autocrine
paracrine
endocrine
labilar og stabilar endurnýja vefinn ekki ef skemmdir eru á ECM
-þá verður
örmyndun
Hepatocyte growth factor
-hver framleiðir
-hvað gerist
fibroblastar, æðaþelsfrumur, non-parenchymal frumum í lifur
-fjölgun á hepatocytum og flestum þekjufrumum
EGF og TGF-alpha
bindast saman viðtakanum (EGFR)
-eru mitogen fyrir hepatocyta og flestar þekjufrumur
hvernig fer græðsla með örvef fram
- nýæðamyndun
- migration og fjölgun fibroblasta
- framleiðsla á ECM
- ummyndun og þroskun örvefs
vaxtarþættir sem koma að æðanýmyndun
VEGF => örva fjölgun og hreyfanleika Endothelfrumna
FGF-2 => örvar fjölgun EC/keratinocyta
Angiopoietin => þroskun og stabílisering nýmyndarða æða
Örvefsmyndun
fibroblastar mynda ECM
-mest af collagen => aukin styrkleiki
frumgræðsla
gerist þar sem blæðing, vefjaskemmd og bólga eru minni háttar og sárið hreint.
síðgræðsla
þegar vefjatap er miera
- stór opin sár
- sársýking/abscess
- Ulcer (t.d. legusár)
þættir sem hamla græðslu eru
sýkingar næringarástand blóðflæðitruflun ónæmisbæling aðskotahlutsefni
Keloid
of mikil collagenmyndun => stór, upphækkuð ör
