Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Meinafræði > Sjúkdómar í Skjaldkirtli > Flashcards

Sjúkdómar í Skjaldkirtli Flashcards

1
Q

Orsakir thyrotoxicosis

A

Primer orsakir
Grave´s
hyperfunctioning adenoma / multinodular goiter
Thyroditis

Secondary orsakir
-TSH seytandi adenoma í heiladingli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

ef það er lækkað TSH þá er sjúklingur

A

hyperthyroid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

orsakir Myxedema

A 
Hashimoto´s thyroiditis
heiladingulsbilun
Iatrogenic
joð-skortur
geislun
lyf (t.d. lithium)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Grave´s sjúkdómur

  • einkennist af triad
  • hverjir
  • tengt hvaða vefjaflokki
  • útlit skjaldkirtils
A
  • thyrotoxicosis, exophthalmos, pretibial myxedema
  • 7x frekar á konur (20-40 ára)
  • HLA-DR3
  • stækkaður og blóðríkur, folliclar þéttpakkaðir
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Grave´s meinmyndun

-örvandi sjálfsmótefni myndast:

A
  • TSI => sest á TSH-viðtaka og örvar myndun T4/3
  • LATS => örvar TSH viðtaka
  • LATS-p =>Hindrar óvirkjun LATS
  • TBII => hindra bindingu TSH við viðtaka, stundum örvar þetta TSH-áhrif
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hypothyroidsm er langoftast

A

primer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hvað er tengt vefjaflokki HLA-DR3

A

Grave´s sjúkdómur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Cretinism

A

hypothyroidsm frá fæðingu

  • vantar eða hann starfar ekki eðlilega
  • börn slöpp og með lágan hita
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hashimoto´s Thyroiditis

  • algengi
  • hverjir
A
  • algengasta orsök þar sem ekki er landlægur joðskortur

- miðaldra fólki og 10x oftar í kvk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hashimoto´s Thyroiditis

-meinmyndun

A

-Thyroid-epithel frumur drepast og er skipt úr fyrir bólgufrumur og fíbrósu

-Sjálfsmótefni skemma skjaldkirtilsvef
anti-thyroglobulin antibody
anti-microsomal antibody
TSH-viðtaka antibody

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hvað er tengd vefjaflokki HLA-DR5

A

Hashimoto´s thyroiditis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Skemmdirnar í hashimoto´s eru taldar miðlaðar af

A

T-frumum

  • seyta IFN-gamma sem drep epithel frumur
  • örvar CD8+ sem skemma epithel frumur
  • örva B-frumur sem verða plasmafrumur
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

4 aðal microskopísk atriði í Hashimoto´s

A

lymphocyta íferð
plasmafrumu íferð
Hürthle frumur (hrörnaðar follicular epithelfrumur)
bandvefsfrumur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

að fá Hashimoto´s fylgja auknar líkur á því að fá:

A

papillary carcinoma

B-frumu lymphoma

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Subacute thyroiditis

  • hverjir
  • orsök
  • gangur
  • hefur áhrif á starfsemi?
A
  • allur aldur, kynjaskipting jöfn
  • óþekkt, algengt að koma í kjölfar e.loftv.sýkinga (veirusýking)
  • væg stækkun og verður aumur. Folliculi geta rofnað og colloid streymt út (macrophagar). Gengur yfir á 3 mán.
  • NEI
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Subacute lymphocytis thyroiditis

  • hverjir
  • hverjir
  • gangur
A
  • algengast í kjölfar meðgöngu (ári seinna)
  • óþekkt
  • fyrst hyper svo hypo
  • sársaukalaus sjúkdómur
17
Q

Reidel´s thyroiditis

  • hverjir
  • hvað er að gerast
  • complicationir
A
  • sjaldgjæft, gamalt fólk (oftar konur)
  • truflun á starfsemi fibroblasta, mikil atrophia í folliculi.
  • getur þrengt að trachea (+hæsi)
18
Q

Goiter

  • hvað er að gerast
  • skiptist í
A

-algengt, stækkun v/ skorts á skjaldkirtilshormónum (hefur ekki áhrif á framleiðslu)

-diffuse non-toxic goiter
multinodular goiter

19
Q

Diffuse non-toxic goiter

  • hefur áhrif á framleiðslu?
  • skiptist í:
A
  • diffuse stækkun án þess að hafa áhrif á framl T4/T3
  • endemic, sporadic, physiologic

Skortur á T4/3 veldur aukinni TSH seytun og þá er hyperplastic stig (fjölgun á folliculi/epithel). Síðan á endanum gefst hann upp og þá tekur við colloid involution (rýrnun á follicular frumum)

20
Q

Multinodular goiter

  • hefur áhrif á framleiðslu
  • hverjir
  • orsök
  • hvað er í hnútunum
A
  • algengasts orsök stækkunar, nei
  • nánast allt eldra fólk
  • óþekkt
  • macrofolliculi, venjulegir folliculi og cystur

mikilvægt að greina frá carcinoma

21
Q

Góðkynja æxli í skjaldkirtli

  • uppruni
  • hvernig hnútar
  • hvað staðfestir frá illkynja
A

Follicular adenoma

  • follicular epithelfrumur
  • oftast stakur, vel afmarkaður m/ bandvefscapsúlu
  • það er ekki capsular invasion og æðainvasion
22
Q

Illkynja æxli í skjaldkirtli

  • tíðni á Íslandi
  • orsakir
A
  • mjög há á Íslandi, algengara í konum

- ekki alltaf þekkt, tengt geislun, br í RET-protooncogeni)

23
Q

Geislun (meðferð eða kjarnorkuslys) veldur hvernig krabbameini

A

papillary carcinoma

24
Q

Papillary carcinoma

  • algengi
  • hverjir
  • vöxtur
  • einkennandi

-afbrigði

A
  • langalgengasta gerð illkynja æxlis (75%)
  • 3x oftar í konum, oft tengt geislavirku joði meðferð
  • vaxa hægt, soliter/multifocal, getur verið capsúla
  • háar columnar frumur, orphan annie, psammomakorn, totumyndun
  • columnar cell, tall cell, follicular variant
  • nonfunctional æxli með góðar horfur (ekki seinni tvö afbrigðin)
25
Q

Follicular carcinoma

  • hverjir
  • eitt eða mörg
  • skiptast í:
A
  • frekar konur og eftir miðjan aldur
  • oftast soliter

-minimally invasive / widely invasive

26
Q

munur á minimally invasive follicular carcinoma og follicular adenoma

A

fyrra hefur invasion í capsúlu og æðainvasion

27
Q

Medullary carcinoma

  • uppruni
  • hverjir
  • seytir
  • orsakir
A
  • parafollicular frumur = neuroendocrine neoplasm
  • jöfn kynjadreifing
  • calcitonin
  • 90% sporadísk en 10% með MEN
28
Q

Anaplastic carcinoma

  • hvað er
  • vöxtur
  • horfur
A

-eitt hættulegasta krabbameinið, bæði papillary og follicular geta umbreyst í það
-vex hratt út fyrir skjaldk í aðlæga vefi, þau eru oftast með drepi og blæðingum.
Spindle cell / giant cell / squamous
-90% dánir innan árs frá gr.

Meinafræði (24 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions