Æxli í þvagfærum

Question 1

hvað er langalgengasta illkynja æxlið í nýrum

• uppruni
• staðsetning
• tíðni á Íslandi
• 5 ára lifun

Answer 1

renocellular carcinoma

-epithelial tubular frumur
-algengast í cortex
-er með því hæsta sem þekkist
kk 13,5/100 þús en kvk 6,5/100 þús
-60%

Question 2

áhættuþættir fyrir krabbamein í nýrum

Answer 2

• reykingar
• HTN
• offita
• Cadmium
• blóðskilun
• erfðir => von Hippel-Lindau

Question 3

von Hippel-Lindau syndrome

Answer 3

meðfædd stökkbreyting í VHL-æxlisbæligeni á litningi 3 sem temprar nýmyndun æða. Þurfum að tapa hiu allelinu til að fá carcinoma renucellulare

Question 4

carninoma renocellulare

-flokkun

Answer 4

Clear cell carcinoma (70-80%)
Papillary carcinoma (10-15%)
Chromophobe carcinoma (5%)

ATH að gráða og stigun skiptir meira máli en tegund

Question 5

Clear cell carcinoma

• uppruni
• erfðir
• hvað er merkilegt við þetta

Answer 5

-epithelial tubular frumur
-tengst stökkbr í VHL-geni svo það verður stjórnlaus nýmyndun æða
-æxlið er gult (hin eru grá) því æxlisfrumurnar innihalda bæði glycogen og fitu
Metastasar eru mög óútreiknanlegir (fingur, heili, munnhol)

Question 6

Sarcomatoid form af clear cell carcinoma

• horfur
• hvernig æxli er þetta

Answer 6

-það er verra enn af gráðu 4
-getur ummyndast í vef sem lítur út eins og sarcoma
=> mjög slæmar horfur

Question 7

Papillary carcinoma í nýra

• -uppruni
• erfðir
• þau geta verið

Answer 7

• epithelial tubalfrumur
• tengt tvöföldun á MET-geni á litningi 7 sem leiðir til mögnunar á tjáningu tyrosine kínasa
• bilateral og multifocal

Question 8

Chromophobe carcinoma

• uppruni
• erfðir

Answer 8

• intercalated frumur í safngöngum
• tap á erfðaefni á mörgum litningum

ATH betri horfur

Question 9

Einkenni krabbameina í nýrum

Answer 9

Hematuria (>50%)
verkur/fyrirferð
hiti
polycythemia (5-10%, æxlið myndar epo)
meinvörp (oftast lungu og bein)

Question 10

Oncocytoma renis

-uppruni

Answer 10

uppruni frá safngöngum

“oncocytar” innihalda hvatbera

Góðkynja æxli :)

Question 11

Wilm´s tumor (nephroblastoma)

Answer 11

algengasta primary nýrnaæxlið í börnum undir 5 ára
-99% sporadísk

Góðar horfur 90%

Question 12

Acute Blöðrubólga

• orsök
• áhættuþættir

Answer 12

• v/ gram - stafa

- kvk, obstruction, sykursýki, instrumentation vanskapnaður á þvagfærum

Question 13

Chronic Blöðrubólga

-orsök

Answer 13

-óþekkt
=> ATH ræktanir eru neikvæðar
-miðaldra konur
-einkennandi eru glomerulations (litlar punktblæðingar)

Question 14

Æxli í þvagblöðru

Answer 14

sjúkdómur eldra fólksins, frekar kk en konur hafa verri 5 ára lifun

Question 15

Æxli í þvagblöðru eru af tveimur gerðum

Answer 15

Carcinoma transitionale (98%)
Flöguþekjukrabbamein (2%) => verri horfur

Question 16

Vaxtarmynstur æxla í þvagblöðru

Answer 16

1) totumyndandi + ekki ífarandi = algengast :)
2) totumyndandi + ífarandi
3) flatt + ekki ífarandi
4) flatt + ífarandi =verstu horfurnar

Question 17

æxli í þvagblöðru

• Low grade
• High grade

Answer 17

-alltaf papillary og sjaldan ífarandi (geta komið aftur og aftur eftir fjarlægingu)

-ýmist papillary eða flöt, stærri, vaxa týrpa og dreifa sér í aðlæga vefi.
=> ef ekki komið í vöðvalagið þá er það skurðtækt, annar þarf að taka blöðruna (slæmar horfur)

Question 18

Æxli í blöðru eru oft multifocal og hafa tilhneigingu til endurkomu

Answer 18

satt

Question 19

Æxli í þvagblöðru

-áhættuþættir

Answer 19

• Reykingar
• Phenacetin
• Cyclophosphamide
• Naphthylamine
• ákv litningagallar
• schistosomiasis