Taugameinafræði

Question 1

hvaða frumur taka þátt í viðgerð og örmyndun í heilanum

Answer 1

astrocytar

Question 2

nefndu tvenns konar edema í heila og hver mechanisminn er á bakvið

Answer 2

vasogenic edema: BBB bilast og vökvi fer í ECM

cytotoxic edema: aukin intracellularvökvi v/ skemmda á tauga/glialfrumum

Question 3

Congestive brain swelling

• hvað er
• orsök

Answer 3

of mikið blóðmagn í heila og hann þenst út

útvíkkun slagæðlinga og/eða samdr bláæðafrárennslis

Question 4

interstitial edema

Answer 4

almenn eða stab. útþensla á holakerfi heilans

-verður rof á ependyma => CSF lekur út

Question 5

Segðu frá myndun og rennsli CSF

Answer 5

myndast í choroid plexus og circulerar svo um ventricular kerfi.
Fer svo í gegnum foramen of Luschka/Magendie inn í subarachnoidal bilið (tekið þar upp af arachnoid granulations)

Question 6

skilgr hydrocephalus

Answer 6

magn CSF um 120 mL

Question 7

gerðir hydrocephalus (5)

Answer 7

• obstructive
• hypersecretive
• communicans
• compensatory
• ex vacuo

Question 8

Herniation í heila (3)

Answer 8

• cingulate
• transtentorial
• tonsillar

Question 9

coup contrecoup injury

Answer 9

ef slegið er með áhaldi koma tveir áverkar, einn á staðnum og hin gagnstæðu megin

Question 10

Epidural hematoma

Answer 10

a. meningea media er veik fyrir trauma
blóðið getur rifið dura frá yfirborði höfuðkúpu og myndað hematoma sem þrýstir á yfirborð heilans.
-stákurinn á hjólinu

Question 11

Subdural hematoma

Answer 11

bridging venur rofna sem leiðir til subdural blæðingu.

kemur venjul fram 48 klst eftir, yfirleitt self-limiting

Question 12

Cerebrovascular sjúkdómar, hvað gerist fyrir æðarnar?

Answer 12

• útvíkkun
• aneurysm
• þrengsli
• lokun
• rof

Question 13

hvaða æðar fá helst atherosclerosis

Answer 13

a. basilaris
a. carotis interna
a. vertebralis

Question 14

Hver er munurinn á lacuna og rotnunarholrými v/ baktería í heila

Answer 14

lacuna => æð inní (lokaðist v/microinfarct

holrými => bakt frá system, byrjar miðlægt

Question 15

helstu æðar sem fá aneurysma?

Answer 15

a. basilaris

a. vertebralis

Question 16

Stroke verður oftast v/

Answer 16

ischemiu í heilavef

Question 17

ischemia í a. carotis interna

-klínísk einkenni

Answer 17

tímabundin blinda
höfuðverkur
lömun

Question 18

ischemia í a. vertebralis / basilaris

Answer 18

augnhreyfingar

dysphagia

Question 19

Border zone infarcts

Answer 19

mest distal á næringarsvæði ákv slagæðar
-eftir hyptensive atvik

ath milli a. cerebri media og anterior

Question 20

hvort er algengara infarctar af völdum embolia eða thrombosis

-hvaða æð

Answer 20

embolia
-myocardial dysfunction, lokusjúkd, a.fib

-a. cerebri media

Question 21

Intracerebral hemorrhage

• orsök
• helstu staðir

Answer 21

virðist koma upp úr þurru, HTN!!!!!

-basal ganglia
thalamus, pons, cerebellum

Question 22

hvort gengur endurhæfing betur hjá þeim sem fá blæðingar eða infarcta

Answer 22

blæðingar

Question 23

Amyloid angiopathy
-hvað er að gerast

-hvar í heila hest

Answer 23

amyloidogenic peptíð falla út, æðar þykkna og fá double lumen
Aukin hætta á blæðingum í lobum cerebral cortex (ólíkt HTN)

Question 24

Arfgeng heilablæðing

-hvaða prótein er óeðlilegt

Answer 24

-cystatin C

fólk lifir bara til 45 ára max

Question 25

Saccular aneurysm

• hvar
• meingerð
• hvenær er hætta á rofi

Answer 25

• 90% myndast í ant circulation þar sem stóru slagæðarnar greinast => a. cerebri media/anterior
• defect í media æðanna, veggurinn hefur bara hyalinised intima.
• ef > 1 cm (50% líkur á rofi)

Question 26

congenital vascular malformationir

Answer 26

Arteriovenous malfomration
Capillary telangiectasis
Venous malformation