Eitilsjúkdómar Flashcards
af eitlastækkunum sem eru teknar, hversu margar eru illkynja?
67%
nefndu eitt góðkynja lymphoma
ekki til
hvað eiga mörg prósent lymphoma upptök í eitlum
50%
hvort eru fleiri af B-frumu eða T-frumugerð?
76% B-frumu og 11% T-frumu
það eru tvenns konar vaxtarmynstur hjá lymphoma?
diffuse (T eða B frumur)
follicular (B-frumur) -betri horfur
cat scratch disease einkennist af
stjörnulaga abscess myndun með neutrophilum
mótefni gegn sameindum á frumum geta hjálpað til við flokkun æxlana nefndu markera fyrir mism frumur
eitilfruma: CD45
B-fruma: CD20, CD79a
T-fruma: CD2, CD3, CD5
Reed Sternberg frumur: CD15, CD30
Hvar sjást Reed-Sternberg frumur
í Hodgkins lymphoma
til að greina hvort um B-frumu lymphoma sé að ræða er hægt að láta kappa/lamda keðju hjálpa. Hvernig?
ef fruman sem startaði lymphoma var kappa þá eru allar frumurnar kappa. því hægt að lita fyrir því
Ef þetta væri ekki lymphoma væru ekki allar frumurnar litaðar
í hvaða frumum á Burkitt´s lymphoma sér uppruna?
Follicular B-blöstum
Stigun lymphoma
I ein eitlastöð
II 2. e.fl eitlastöðvar sögu megin þinndar
III 2 e.fl báðu megin þindar
IV útbreiddur sjúkdómur
Eiginleikar high grade lymphoma
aggresíf og ganga hratt
oft staðbundin (lágt stig)
svara meðferð oft vel
Richter transformation
gerist í CLL og hairy cell leukemia að það breytist í hratt vaxandi diffuse large B-cell lymphoma
Hodgkins´s lymphoma
- orsakir
- hvaða aldur
- mögulega EBV sýking
- 10-30 ára og 80 ára
Hodkin´s lymphoma
-histology
Reed-Sternberg frumur
- tveir spegilkjarnar, stór kjarnakorn
- æxlisfrumurnar (minnsti hlutinn af æxlinu). Hitt eru normal frumur sem RS kalla á
Tegundir Hodkin´s lymphoma
Lymphocytic predominance Classical -Nodular sclerosis -mixed cellularity -lymphocytic depletion -lymphocytic rich
í lymphocytic predominance Hodkins sjást hvernig frumum
L&H frumur
- tjá B-frumu antigen
- eins og poppkorn
follicular mynstur, staðb, horfur góðar
Nodular sclerosis Hodkin´s
- langalgengast (oft ungt)
- lacunar frumur (afbrigði af RS, m/ stórann multilobular kjarna og mikið umfrymi
góðar horfur
Reed Sternberg frumur tjá hvaða antigen
CD15 og CD30
Hodkin´s lymphoma er neoplasm sem vex úr
germinal center
-RS frumur eru umbr. B-frumur með uppruna frá germinal center
hver er meðferð Hodkins lymphoma
Geislun og/eða chemotherapy
5 ára lifun 80% (ATH hætta á öðru krabbam síðar)
hvernig dreifir Hodkins lymphoma sér?
byrjar í einum eitli/-keðju og dreifa sér svo anatómískt.
-extranodal vöxtur óalgengur
Öll Burkitt´s eru tengd
disregulation í c-Myc
MALToma finnst oftast í
maga
hvaða lymphoma geta orðið að DLBCL
MALToma
hairy cell leukemia
CLL/SLL
hvaða lymphoma er mun algengara í körlum
mantle cell lymphoma
Mycosis fungoides
- uppruni
- hvaða fruma
- sækni í epidermis
- T-frumur (kjarnar úr firði og vogum)
útbrot –> plaque –> tumor
Mantle cell lymphoma
- lifun
- litun
aggresíft æxli, ólæknanlegt
lifun 3-5 ár
cyclin21
translocation tengd follicular lymphoma
90% hafa transloctation svo bcl-2 myndast
í evrópu kemur Burkitts alltaf í
ileum (í börnum)
hægt að greina MALToma frá hinum low grade með því að skoða
CD5-
hinar eru positive
Sezary syndrome
tengt mycosis fungoides
-æxlisfrumur fara að hringsóla í blóði og þá færð þú rauða húð
horfur í CLL
-verri horfur
ZAP79 og CD38
ef þunga keðjan hefur ekki farið í hypermutation
hver er munurinn á CLL og mantle cell lymphoma
CLL tjáir CD23
en mantle ekki
lymphocyte predominance tjá hvaða CD
-20
ATH tjá ekki CD15 og CD30
CD34
er marker fyrir blasta
í hvaða sjúkdómum eru Bence Jones prótein
waldenströms macroglobulinemia
multiple myeloma
JAK-2 stökkbreytingar
polycythemia vera
myelofibrosis með myeloid metaplasiu
thrombocythemia essentials
t.d. epoviðtakinn þarf ekki epo til að virkjast
