Pathologie van de voet

Question 1

algemeen planatiare hielpijn

Answer 1

1. types hielpijn
   - mechanische = meest voorkomend & hier zien
   - neurologisch vb: tarsal tunnel syndrome
   - artrose vb: psoriasis artritis
   - traumatisch
2. medische naam
   - fascitis = geen goede naam want geen inflammatoire markers ≈ tendinits
   - fasciosis = degeneratief process
   - fasciopathie = goede overkoelende naam
3. andere synoniemen
   - policeman’s heel
   - jogger’s heel
   - hielspoor syndroom
   - subcalcaneale pijn
   - gonorheal heel

Question 2

plantaire fascia

Answer 2

1. histologische bevindingen
   - fragmentatie & degernatie
   - hielspoor in progressief stadium
2. andere aangedane structuren
   - hielspoor in FDB
   - perifasciaal & botoedeem op MRI
   - niet gewoon plantair fasciitis maar hielpijn door andere structuren

Question 3

pathomechanica hielpijn

Answer 3

1. verhoogde spanning op fascia plantaris
   - lichaamsgewicht = longitudinaal gewelf plat duwen
   - spanning van achillespees
   - afrol op MTP
   - alle 3 worden gecombineerd bij stance fase
2. verhoogde stress
   - obesitas
   - werkgerelateerd
   - zenuwentrapment n. calcaneale mediale of n. plantare laterale

Question 4

risicofactoren hielpijn omgeving

Answer 4

1. leeftijd = 40-60j
   - degeneratieve veranderingen van fascia
   - verlaagde elasticiteit
2. BMI
   - meer heel fat pad dikte & minder elasticiteit
   - meer belasting fascia
   - leidt tot chronische stress & overload
3. beroep
   - lange weight-bearing
   –> mircopauzes op 1 been inlassen
   - staan op harde ondergronden
   - slecht schoenselachtervoet afnemen

Question 5

risicofactoren hielpijn MMS

Answer 5

1. fysieke load
   - excessieve pronatie
   - achtervoet eversie = counter-rotation
   - repetieve microtraumata
   - verminderde dorsiflexie mobiliteit enkel & MTP1
   –> andere afrol
2. spieren
   - kracht & massa gedaald
   - intrinsieke & extrinsieke voetspieren
   - vooral tibialis posterior van belang = eversie achtervoet afnemen

Question 6

prevalentie van hielpijn

Answer 6

1. prevalentie
   - 11-15% van volwassen populatie
   - 1/3 van 45-60j heeft bilaterale klachten
   - hoog in atletisch niet altetische populaties
   –> vb: beroepen met veel rechtstaan
   - 15-20% lopers
2. hotspots
   - vooral anteromediaal op van calcaneum
   - anteromediaan kan ook
   - in midden van voet

Question 7

klinische representatie van hielpijn

Answer 7

1. pijn
   - tijdens gewichtsdragende activiteiten
   - tijdens palpatie
2. belastingspijn
   - eerste stappen na periode van rust
   - pijnvermindering na eerste minuten
   - toename bij langdurige periodes van staan & wandelen

Question 8

klinisch verloop

Answer 8

1. verloop
   - hielpijn is zelflimitered
   - duurt erg lang = gemiddeld 13-14m
   - vaak meer dan jaar voor hulpzoeken
   - effect van kine = duur van symptomen verminderen
2. invloed op gezondheid
   - negatieve invloed op levenkwaliteit
   - fysieke inactiviteit is grote bedreiging voor gezondheid
   - obesitas, cardio, diabetes & OA

Question 9

onderzoek van hielpijn

Answer 9

1. verminderde ROM dorsiflexie
   - minder over binnenkant voet afrollen
   - verleninging van long gewelf = progressie van angle of gait
   - meer spanning op fascia bij afrol
2. andere onderzoeken
   - pijnpalpatie van hiel & plantaire fascia
   - zwelling & atrofie van hielpad
   - alignement van voet
3. vragenlijsten
   - FAAM
   - FHSQ
   - FFI
   - fysieke klachten & limitaties in activiteiten/participatie

Question 10

specfiek onderzoek voor hielpijn

Answer 10

1. windlass test = Jack-test in praktijk
   - dorsiflexie van MTP1
   - toename van hoogte lengtegewelf
   - hogere spanning op plantaire fascia
   - uitlokken van hielpijn
2. RX
   - gewichtsdragen = alignment bekijken
   - identificatie van hielspoor
3. hielspoor
   - minstens 6m-1j pathologie aanwezig
   - hoe langer klachten = langer tot volledig herstel
   - geen specifieke therapie behalve indien compressie
   - in zeldzame gevallen kan fascia scheuren
   - 15% bevolking heeft hielspoor & 40% hiervan is symptomatisch
4. echo
   - hypo-echogeniciteit
   - 105x meer kans op dikte van 4mm+

Question 11

differentiaal diagnose van hielpijn

Answer 11

1. neurologisch
   - abductor digiti minimi zenuw entrapment
   - tarsal tunnel syndrome
   - mediale tak van n. tibialis posterior problemen
2. soft-tissue
   - fat pad atrofie = vooral bij ouderen
   - heel contusion
   - plantaire fascia ruptuur = zeldzaam
3. skeletaal
   - calcaneus stress fractuur
   - spondyloartritis

Question 12

tarsal tunnel syndroom exclusie

Answer 12

1. mechanisme
   - compressie van n. tibalis
   - vaak hypo & dyesthesie
   - onder flexor retinaculum samen met TP, FHL & FDL
   - pijn bij drukverhoging in tunnel
   - door PF/DF en inversie
2. triple flexion compression test
   - plantairflexie
   - inversie
   - flexie van tenen
   - manuele druk aan tarsale tunnel
3. dorsiflexion compression test
   - dorsiflexie
   - eversie
   - dorsiflexie tenen
   - manuele druk aan tarsale tunnel

Question 13

algemeen therapie van hielpijn

Answer 13

1. do’s
   - stretching
   - educatie
   - taping
2. individuele overweging
   - load managment
   - pijn educatie
   - monitoring van zelflimiterende prognose
   - schoensel
3. additioinele therapie
   - 6w geen effect = ESWT = shockwave
   - 12w geen effect = zooltherapie
   - injecties
   - chirurgie

Question 14

kine therapie

Answer 14

1. manuele therapie
   - translaties
   - richting maakt niet uit
   - afh van beperkingen mobiliteit optimaliseren
2. stretching
   - door pijn verminderde mobiliteit
   - in cijfer 4 houding tenen naar achter trekken
   - gastrocnemius stretch
   - foamrolling van voetzool
   - heelcup in zool
   - alles 10sec x 10 x 3 per dag minimaal 8 weken
3. kracht
   - tibialis posterior
   - dry-needling van secundaire hypotonie in omliggende spieren
4. intrinsieke spieren
   - intrinsieke spieren = lengtegewelf hoger maken
   - teen tapping = afwisselend hallux & andere tenen krachtig in grond duwen door PF
   - 12-15x3 per dag

Question 15

orthese therapie

Answer 15

1. tape
   - Low-Dye heel goed in acute fase = mechanische rol overnemen
   - High-Dye = normaal enkel verband = anti-pronatie bij mensen met overpronatie
   –> indien gunstig effect = indicatie voor anti-pronatie zool
2. nachtspalk
   - slapen in plantairflexie
   - voet in dorsiflexie houden = spanning houdne
   - leidt tot minder startpijn
3. schoensel
   - zacht
   - FF/RF-drop fore-foot / rear-foot drop
   - rocking shoes = kromming voor & achterkant neemt nood aan dorsiflexie weg
   –> unloading van plantaire fascia

Question 16

algemeen hallux valgus

Answer 16

1. definitie
   - deviatie metatarsaalkop richtin middelijn
   - inflammatie van bursa & omliggende delen = bunion
   –> structuur dat voor klachten zorgt
2. geassocieerde stand van tenen
   - hamertenen = therapie door ruime voorvoet schoenen of PIP fusie
   - klauwtenen
   - metatarsalgie = pijn onder metatarsaal koppen
3. gevolg stand van tenen
   - supraductus = over andere tenen
   - infraductur = onder andere tenen

Question 17

prevalentie hallux valgus

Answer 17

1. prevalentie
   - meest voorkomende voorvoet pathologie volwassenen
   - 25% bij vrouwen 18-65j
   - 35%+ bij vrouwen 65+
   - 1:9 mannen:vrouwen
2. klachten
   - bunion
   - pijn rond MTP gewricht & plantair
   - functionele beperkingen = gestoorde gang

Question 18

biomechanica eerste straal

Answer 18

1. functie
   - behoud mediaal lengtegewelf
   - belangerijkste gewichtdragende structuur van tenen
   - geen directe aanhecting op metatarsaal kop = geen directe sturing
   –> vanuit nature onstabiel
2. voorwaarden voor behoud stabiliteit
   - congruent & stabiel gewricht vooral tijdens push-off
   - distaal MTP hoek die stabiliteit ondersteund
   - statische & dynamische restraints
   - stabiel tarsometatarsaal 1 = proximale stabiliteit
3. sesamoidbeentjes
   - absorberen van krachten
   - elevatie van metatarsaal kop = minder impact
   - vergroten van momentarm FHB

Question 19

pathoanatomie ontwikkeling van hallux valgus

Answer 19

1. mediale structuren van MTP zij relateif zwak
   - MCL & mediaal sesamoid lig.
   - geven als eerste toe
   - extensor & flexor hallucis longus liggen lateraal van MTP1
2. gevolgen
   - drijving van metatarsale kop naar mediaal
   - proximale phalanx beweegt naar valgus positie
   –> door verbinding met diep transvers lig & adductor hallucis

Question 20

veranderde biomechanice bij hallux valgus

Answer 20

1. verplaatsing van spieren = plantar rotator cuff
   - abductor hallucis = van mediaal naar caudaal
   - mediale structuren worden nog zwakker
   - druk op bursa met dikker worden
2. sesamoidbeentjes
   - laterale wordt niet meer functioneel
   - erosie op mediale sesamoidbeentje = ligt als enige onder MTP1
3. MTP roteert naar pronatie = minder stabiliteit
4. transfer van druk
   - minder efficiente afrol op eerste straal
   - load schift naar middenvoet
   - compensatoire scheefstand/spreiding van 5e teen

Question 21

risicofactoren voor hallux valgus

Answer 21

1. extrinsieke
   - excessieve weight-bearing
   - high-heeled narrow shoes
2. intrinsiek
   - genetisch = 90% met HV hebben familie lid
   - leeftijd = ouder
   - geslacht = vrouwen
3. MSS
   - lig. laxiteit
   - metatarsus primus varus
   - pes planus
   - MTP1 hypermobiliteit
   - verkorte achillespees = excessieve voorvoet loading

Question 22

schoensel bij hallux valgus

Answer 22

1. algemeen
   - geen duidelijke link
   - zal niet initiërend maar kan rol spelen
2. risico-facotren
   - strakke toe-box
   - hoge hakken
   - verhoogde voorvoet loading & valgus moment
3. excessieve loading
   - repetitieve trauma
   - balletdansers
   - geen bevestigde link met beroep of excessief wandelen

Question 23

intrinsieke risicofactoren voor hallux valgus

Answer 23

1. vrouwen
   - ronder & smaller articulair opp.
   - neiging tot meer geadduceerde MTP1
   - verschillen in TMT
   - lig. laxiteit & MTP1 hypermobiliteit
2. leeftijd
   - initiele veranderingen gebeuren in adolescentie
   - piek 30-60j
   - slechte predictor

Question 24

MMS risicofactoren voor hallux valgus

Answer 24

1. lig. laxiteit
   - marfan, EDS & reumatoide artritis
   - vaker voorkomen & moeilijker te behandelen
   - 70% met juveniele HV
2. metatarsal primus varus
   - associatie is duidelijk maar niet altijd
   - abductor hallucis verplaatsing = dysfuncitoneel
   - 75% van juveniele HV
   - 60% van volwassene
   - komt vaak later dan HV vertoning
3. pes planus ≈ toe-ing out
   - verhoogde druk op MTP1 bij afrol
   - hogere nood aan stabilitsatie van peroneus longus
   - excessieve activiteit van ad- & abductor halluces
   –> door rotatie zal valgus moment ontstaan
4. verkortingen
   - fascia plantaris = DF MTP1 beperkt
   - weg van minste weerstand

Question 25

diagnose van hallux valgus

Answer 25

1. anamnese
   - familiale geschiendis
   - duur van symptomen
   - schoeisel
   - wijzigingen in activitieit
2. radiologisch onderzoek = weight bearing RX
3. klinisch onderzoek
   - ganganalyze
   - alignement
4. vragenlijsten
   - AOFAS american orthopedic foot and ankle society
   - FAOS foont and ankle outcome score

Question 26

klinisch onderzoek van hallux valgus

Answer 26

1. ganganalyze
   - ROM MTP1
   - zones van pijn
   - afwijkingen in tenen, middenvoet of achtervoet
   - bunion
2. alignement
   - schoensel = slijtagepatroon
   - afwezigheid van eelt
   - laxiteit van eerste straal
   - stijfheid posterior keten

Question 27

classificatie van hallux valgus

Answer 27

1. hoeken
   - HVA hallux valgus hoek = tussen metatarsaal 1 & proximale phalanx
   - IMA intermetatarsale hoek = tussen metatarsaal 1 & 2
2. classificatie
   - normaal = HVA < 15° & IMA < 9°
   - mild = HVA < 20° & IMA < 11°
   - moderate = HVA < 40° & IMA < 16°
   - severe = HVA >40° & IMA >16°
3. andere factoren
   - symptomen
   - subluxatie van laterale sesamoid door drift van metatarsaalkop

Question 28

therapie van hallux valgus

Answer 28

1. conservatieve therapie
   - altijd eerst
   - symptomatisch handelen
   - mechanisme niet kunnen tegengaan
   - drukwegnemen op bunion & steunzool met metatarsaal pad
2. operatieve behandeling
   - wordt zo lang mogelijk uitgesteld
   - groot risico op recidiveren = 40-60%
   - complicaties kunnen plaatsvinden = belang van educatie
   - veel verschillende procedures
3. categorieën van procedures
   - ersnt van radiografische parameters
   - aanezigheid van gewrichtsdegeneratie
   - passieve reductie door behandeling

Question 29

conservatieve therapie

Answer 29

1. educatie = vermijden van slecht schoensel
2. ortheses
   - hallux valgus splints
   - bunion shields
   - toe spacers
   - nachtspalken
3. oefentherapie
   - 12w met 3 sessies per week
   - tracties & translaties alle MTP & midtarsaal + enkel
   - achillespees stretch
   - kracht = plantairflexie & abductie (moeilijk te isoleren)
   –> handdoek curl

Question 30

hallux rigidus

Answer 30

1. artrose op MTP1 gewricht
   - door osteofyt vorming
   - pijnlijke dorsiflexie
   - beperkte dorsiflexie
2. conservatieve therapie
   - afrolbar onderschoen ≈rockers
   - infiltratie met corticosteroïden
3. heelkunde
   - verbeteren van mobiliteit = wegname osteofyt
   - of
   - arthrodese = fusie

Question 31

pes valgus & varus

Answer 31

1. pes planovalgus
   - hoger voetcontact
   - insufficientie tibialis posterior
   - risico op ruptuur
   - soepel = kan gecorriceerd worden vb: steunzolen
   - rigide = geen correctie
2. pes cavocarus
   - verminderd voetcontact
   - pijnlijke stretch fascia plantaris
   - steunzool ter ondersteuning & ontlasting fascia plantaris

Question 32

calcaneonaviculaire synostose

Answer 32

• vergroeiing
• sterke beperking van inversie/eversie
• pijn bij belasting vb: wandlene op oneffen terrein
• heelkunde bij uitgesproken hinder = openmaken met beitel