Onderbeen

Question 1

achillespeesletsel

Answer 1

1. achillespees
   - gastrocnemius + soleus -> calcaneum
   - anteromediaal = m. plantaris
   - 15cm met posterior convexiteit
2. overdruk
   - continue overdruk & tractie op pees bij belasting
   - hypovascularisatie = hypoxie
   - plotse revascularisatie = veel agressieve O2-radicalen
   - neogenese door groeifactoren
   - nieuwe begeleidende zenuwen = meer pijn
   - ook pijn door toename van glutamaat

Question 2

achillespees onsteking

Answer 2

1. algemeen
   - vaak overbelastingsletsel = lopen, skaten, basket & voetbal
   - begin = stijfheid na lange loopafstand
   - sluipend begin = pijn & stijfheid
   - evolutie naar permanent ongemak bij ADL
2. types
   - achillodynie tendinopathie
   - achileespees tendinose
   - peritendinitis
   - insertie tendinopathie

Question 3

types achillespeesontstekingen

Answer 3

1. achillodynie tendinopathie
   - pijn rond achillespees ≈ activiteiten
   –> hypovascularisatie door drukken
   - geen afwijkingen bij KO of echografie
2. achillespees tendinose
   - chronrisch degernatief = repitieve microtraumata
   - 2 (distale) - 6 (midportion) cm van insertie = minst goede bevloeiing
   - onderzoek = nodulaire/fusiforme verbreding van pees + mucoïde degernatie

Question 4

insertionele tendinopathie

Answer 4

1. entesopathie
   - eerste cm van aanhecting
   - calcificaties die ontstaan ≠ hielspoor = verbonden met calcaneum
2. chronische entesopathie ≈ systeemaandoeningen
   - hyperuricemie = jicht
   - chonrdocalcinosis = pseudojicht
   - reumatoïde artrose spondylartropathie
3. tractie spoor bij chroniciteit
   - 1,5-2cm
   - vanaf posterior tip calcaneum
   - vaak samen met bursitis

Question 5

achillespees peritendinits

Answer 5

1. peesschede
   - geen echte peesschede bij achillespees
   –> geen epitenon maar peritenon
   - geen kenmerken van zuivere tendinitis
   - intratendineuze opstapeling van inflammatoire cellen
   - oedeem in pees
   - vaak door inlopen van nieuwe schoenen
2. symptomen
   - pseudoperitendinitis = paratenonitis = opzetting van weefsels rondom pees
   - inflammatie & opzetting van pre-achillesregio gevult met vetmassa = diehoek van Kager
   - opzetting van retrocalcaneaire bursa
   - secundaire paratenonitis = verklevingen van weefsel met ROM berperking

Question 6

anamnese van achillespeestendinopathie

Answer 6

1. sporten
   - track & field
   - multidirection sports
   - stedentairen met overgewicht
2. belasting
   - pijn bij belasting
   - verlies van power
   - verhoogde belasting in afgelopen weken
   - VISA-A questionnaire
3. risicofactoren
   - teveel/teweinig DF enkel
   - overpronatie
   - te weinig kracht kuitspieren
   - te weinig mobiliteit hallux = inductie ander stappatroon

Question 7

klinische diagnose achillespeestendinopathie

Answer 7

1. inspectie
   - zwelling & waar
   - uni of bilateraal = reumatisch lijden
   - nodule
   - hematoom rond musculotendineuze overgang
2. systematische palpatie
   - gerelaxeerde positie
   - duim-wijsvinger techniek
   - hele pees + insertie
   - achterste deel calcaneum
   - hielpad
3. BFO
   - 20-30° dorsiflexie in knie-extensie = gastrocnemius verkorting
   - 30-35° dorsiflexie in knie-flexie = soleus verkorting
   - distale vorm = gevoelig aan rek door compressie calcaneum
   - normale weerstand onderzoek
   –> soms positief bij unipodaal of herhaaldelijk

Question 8

diagnose achillespeestendinopathie

Answer 8

1. beeldvorming
   - echografie = eerste keuze
   - bij twijfel MR = ontstekingsweefsel traceren
2. biomechanische analyze
   - statiek OL = podoscopisch onderzoek & drukregirstratie
   - nakijken van schoeisel
   - ganganalyze
3. load test = pijn provocatie
   - calf raises
   - hop
   - hop op tenen
   - hop in elke richting

Question 9

onderzoek differentiaal diagnose

Answer 9

1. palpatie bilateraal
   - palpatie spiertonus
   - Thompson-test = PF bij knijpen voor ruptuur te onderscheiden
2. palpatie achillespees
   - zwelling
   - arc sign = kijken of zwelling meebeweegt bij PF/DF
   –> meebewegen = tendinopathie, niet maabewegen = paratenon ontsteking
   - Royal London Hospital test = palpatie is pijnlijk in rust & wordt pijnlijker in rek
3. differentiaal diagnose
   - posterior impingment test = maximale geforceerde plantair flexie
   - n. suralis = modified SLR met voet in dorsieflexie & inversie
   - laag gelegen soleus met compartiment klachten
   - schuren van plantairs met mediale pijn

Question 10

therapie van achillespeestendinopathie

Answer 10

1. rust
   - relatief of absoluut
   - gipsimmobilisatie = uitgesproken klachten die niet reageren op andere therapiën
2. interventie
   - anti-inflammatoire medicatie = NSAID altijd zo min mogelijk en binnen window: 2-5d
   - steunzool therapie = hielophoging voor minder belasting
   - 1-2 PRP patelet rich plasma infiltraties
   - erg persisterende klachten = chirurgie
3. kine
   - stretching
   - krachttraining met excentrische belasting = niet bij distale tendinopathie
   - diepe dwarsefricties
   - exogene factoren aanpassen

Question 11

differentiaal diagnose van achillespees tendinopathie

Answer 11

1. tendinopathie
   - tibialis posterior
   - peronei
   - flexor hallucis longus
   - scheur van achillespees
   - strainletsel van spierpees
2. andere structuren
   - subcutane of retrocalcaneaire burstis
   - ziekte van Sever
   - onsteking van hielpad met hielspoor
   - stressfracturen calcaneum
   - posterior impingement syndroom

Question 12

achillespees ruptuur

Answer 12

1. partiële ruptuur
   - moeilijk detecteerbaar
   - kan nog functioneren met 25% continuïteit
   –> kan ook uitvallen vanaf minimale scheur!
   - lokale drukpijn
2. totale ruptuur
   - onderbreking zichtbaar & toegenomen passieve dorsiflexie
   - zwelling & hematoom
   - unipodaalstand onmogelijk
   - positief teken van thompson = geen PF door manueel knijpen in spier
   - RX = onderbreking driehoek van Kager

Question 13

kliniek achilles pees ruptuur

Answer 13

1. anamnese
   - bijna altijd tijdens sport
   - gevoel aangetrapt te zijn
   - pijn in kuit
2. onderzoek
   - palpeerbare gap
   - positief teken van Thompson
   - uitgesproken krachtverlies bij plantairflexie
   - onmogelijk tenenstand

Question 14

preventie achillespeesruptuur

Answer 14

1. risicofactoren
   - corticoïde-infiltraties
   - microtrauma door degeneraties
   - kritische vasculaire zone
2. preventie
   - opwarming
   - rust respecteren bij tendinopathie
   - stretching gastrocnemius & soleus

Question 15

therapie van achillespees ruptuur

Answer 15

1. complete rupturen
   - chirurgisch = maximale sterkte
   - ook mogelijk door gipsimmobilisatie
   –> 3w dij-voet of 6w onderbeen
2. partiële rupturen
   - slechte effecten van conservatieve therapie
   –> ook voor volledige bij oudere niet-competitie sporters
3. revaldiatie
   - 4 weken in gipsverband = lichte plantaire flexie
   - 6w = lichte mobilisatie met progressieve steunname

Question 16

andere letsels achillespees

Answer 16

1. strain van spier-peesovergang
   - plotse pijn
   - functionele stoornis
   - hematoom aan psier-overgang
   - echografie = grootte letsel tonen
   - conservatieve therapie = hielophoging & rust
2. xanthoma
   - maligne carcinoma
   - lokale atrofie die langzaam progressief is
   - vetcellen in fibreus stroma
   - pijnloos & niet drukpijn gevoelig

Question 17

subcutane bursitis

Answer 17

1. kenmerken
   - spannende schoenen aan hiel
   - Huglund-uitsteeksel
   - bogfragment aan middelste posterior bord van calcaneum
   –> opletten voor osteoïde osteoom
2. complicatie = vaak ook onsteking van retrocalcaneaire bursa

Question 18

ziekte van Haglund

Answer 18

1. pathologie
   - botuitsteeksel posterosuperieure boord van calcaneum
   - verworven of congenitaal
   - gevoelig voor druk van schoen
   - ontsteking bursa = pump bump of runner’s bump
2. congenitale predispositie
   - inclinatie van bot of variaties botmodel
   - ontwikkelen van exostose
   - achtervoetvarus -> compensatoire hyperpronatie
3. andere factoren
   - te grote trekkracht achillespees = microtraumata & -avulsies
   - te losse hielcup = fricties
   - te nauwe/stijve hielcup = te grote druk

Question 19

kliniek ziekte van Haglund

Answer 19

1. symptomen
   - inflammatie
   - pijnlijke palpatie & pijn door wrijving
   - hyperkeratose
   - bijkomende pathologiën afh van erst = bursitis of periositis
2. preventie
   - lokale drukwegnemen
   - aandacht voor hielcup
   - biomechanische oorzaken corrigeren door voetzooltherapie
3. therapie
   - acute inflammatie = NSAID/zalf & ijsapplicatie
   - infiltraties met corticoïden
   - peristerende klachten = chirurgie

Question 20

ziekte van Sever

Answer 20

1. apofysitis van het calacaneum
   - volledige fusie rond 15j
   –> aandoening 5-11j
   - voetbal, basketbal & turnen
   - verticaal op onderbeen = gevoelig voor trek- & afschuifkrachten van achillespees
2. oorzaken
   - microtraumata door trekkrachten achillespees
   - rechtstreekse contusie dorsaal van calcaneum
   - vasculaire necrose met botfragmentatie

Question 21

kliniek ziekte van Sever

Answer 21

1. symptomen
   - hielpijn bij lopen
   - durkpijn aan hiel
   - antalgische gang
   - zwelling
2. therapie
   - rust van 3-6m = uitlokkende belasting vermijden
   –> sportverbod
   - niet-belastende activiteiten voor onderhoud = zwemmen

Question 22

onsteking van hielvetweefsel

Answer 22

1. heelpad
   - weke delen in vetlaag rond hiel
   - normaal in elastisch bindweefsel
   - compartimentalisering door septa onderzijde calcaneum x subcutane fascia
   - hydraulisch drukopvang systeem
2. pathologie
   - degeneratie van septa
   - minder opvang capaciteit & afname vetlaag
3. risicofactoren
   - overgewicht
   - versleten schoenen
   - trainen op harde & oneffen ondergrond
   - lokale contusie vb: herhaaldelijk landen op hielen bij turnen

Question 23

kliniek van onsteking heelpad

Answer 23

1. symptomen
   - pijn bij blootvoets loepen
   - pijn bij sochtends staan op hiel
   - pijn aan achter/onderzijde hiel
   - secundaire corticale calcaneaire verdikking
2. therapie
   - ontlasten pijnlijkde deel 3-4w
   - aangepaste zolen x schokabsorptie therpaie
   - hoefijzer taping

Question 24

stressfractuur van calcaneum

Answer 24

1. algemeen
   - lopers, ballet & springsporten
   - bovenste achtste boord calcaneum
   –> juist anterior van apofysaire plaat
   - soms ook mediale tuberositas
2. kliniek
   - diagnose = TC-botscan
   - absolute rust

Question 25

posterior impingement syndroom

Answer 25

1. posterior talar compression syndrome
   - ballet, voetbal & aflopen van hellingen
   - recidiverende microtrauma inklemming
   - posterior structuur talus tussen calcaneum & tibia
2. differentiatie = assymptomatische problemen
   - os trigonum = 5% van bevolking
   - vergrote laterale processus = 40%
   –> proc. van Stieda
3. kliniek
   - pijn posterior & lateraal van talus = tussen achillespees & peronei
   - toenemende pijn bij plantairflexie
   - tendinitis van flexor hallucis longus = pijn bij passieve dorsiflexie van grote teen

Question 26

tendinopathie van tibialis posterior

Answer 26

1. algemeen
   - mediaal & posterior van malleolus medialis
   - fixatie door retinaculum
   - meest aangetaste pees van voetregio
2. risicofactoren
   - joggers, turners & dansers
   - uitgesproken pes plano
   - os naviculaire met frictie
   - reumatisch = red flag
3. aandoening
   - overbelasting met tenosynovitis
   - partiële tot volledige ruptuur bij blijvende training
   - complicatie = combinatie met tarsaletunnelsyndroom

Question 27

tendinopathie van peronei

Answer 27

1. pees
   - posterior laterale malleolus
   - gefixeerd door retinacula
2. oorzaken
   - repitieve microtraumata bij herhaalde inversietraumata
   - repitieve (sub)luxaties
   –> scheuren bij chroniciteit
   - holvoeten & supinatie = hevige spanning op brevis
   –> split scheur brevis = longus gaat tussen beide kruipen met veel irritatie

Question 28

tendinopathie van flexor hallucis longus

Answer 28

1. pees
   - mediaal van achillespees
   - groeve tussen mediale & laterale posterior tubcerculum van talus
2. oorzaak
   - actief tijdens take-off fase van gaan
   - ballet & hoogspringen
3. symptomen
   - pijn bij beweging tegen weerstand
   - diepe & mediale zijde van achillespees

Question 29

shin splints

Answer 29

1. algemeen
   - geen diagnose = beschrijving of verzamelnaam
   - periositis tibialis
   - stressfractuur van tibia of fibula
   - chronsich compartiment syndroom
2. etiologie
   - overbelasting
   - pijn aan posteromediale boord van tibia = overgang 1/2 -> distale 1/3
   - pijn start bij belasting & gaat over naar in rust
   - begin van sportseizoen
3. klinisch onderzoek
   - drukpijn
   - soms pijn bij rek van tibialis posterior
   - zelden zwelling & wartme
   - botinflammatie op botscan

Question 30

theoriën voor shin splints

Answer 30

1. flexie theorie
   - normale fysiologische belasting = vervormingsreactie van bot
   - maladaptatie = abnormaal inwerkende krachten zorgen voor osteoclasten activiteit
   - verzwakken van bot & periostiale inflammatie
   - stressfracturen = buiging/flexie van tibia
2. tractie fractuur
   - tracties van soleus & tibialis psoterior
   - overbelasting van insertie

Question 31

extrinsieke factoren voor shin splints

Answer 31

1. trainingsfouten
   - te snelle progressie
   - te hoge intensiteit
   - onvoldoende warming-up & cooling-down
   - slechte techniek of vermoeidheid
2. uitrusting
   - schoensel
   - ondergrond = te hard, zacht of oneffen

Question 32

intrinsieke factoren voor shin splints

Answer 32

1. algemeen
   - leeftijd
   - geslacht
   - gewicht
   - reumatische aandoeningen
   - diabetes
2. andere
   - spiervermoeidheid
   - spieronevenwicht invertoren & evertoren
   - gedaalde lenigheid
   - enkellaxiteit of instabiliteit

Question 33

therapie van shin splints

Answer 33

1. preventie
   - extrinsieke factoren bijstellen
   - spierkracht, lenigheid & laxiteit corrigeren
2. therapie
   - NSAID
   - rust
   - kinesitherapie = biomechnica bijstellen
   - persisterende klachten = chirurgie maar zelden nodig

Question 34

verloop compartiment syndroom

Answer 34

1. oorzaken
2. verhoogde druk in compartiment
3. verlaagde perfusie
4. viscieuze cirkel
   - ischemie
   - verhoogde bloedvat permeabiliteit
   - O2 radicalen
   - necrose & weefsel aantasting
5. compartiment syndroom
6. 4u
   - rhabdomyolyse
   - myoglobinurie
   - slecht voor nierfunctie = risico op shock & overlijden
7. 6-12u = irriversibel verlies van spier

Question 35

comparimenten van onderbeen

Answer 35

1. anterior compartiment
   - tibialis anterior
   - extensor digitorum & hallucis longus
   - n. fibularis profundus = eerste web
2. lateraal compartiment
   - peroneus longus & brevis
   - n. fibularis superficialis
3. posterior oppervlakkig compartiment = triceps sureae
4. posterior diep compartiment
   - tibialis posterior = vaak in eigen compartiment
   - flexor digitorum & hallucis longus
   - a/v fibularis & tibialis peroneus
   - n. tibialis

Question 36

klinische beelden van compartiment syndroom in verschillende loges

Answer 36

1. anterior
   - sensoriek = dorsaal voet
   - motoriek = dorsiflexie
   - pijnlijke verlenging = plantairflexie
2. diep posterieur
   - sensoriek = voetzool
   - motoriek = plantair flexie
   - pijnlijke verlenging = dorsiflexie
3. lateraal
   - sensoriek = 1e web = 1-2tenen
   - motoriek = eversie
   - pijnlijke verlenging = inversie & plantairflexie

Question 37

oorzaken van compartiment syndroom

Answer 37

1. acuut compartiment syndroom
   - inspanningsgebonden
   - te strakke gipsen
   - fracturen
   - soft-tissue injuries
2. chronisch compartiment syndroom
   - te hoge fysieke activiteit
   - hoge belasting bij repitieve plantair- & dorsiflexie
   - microtraumata van spieren = vooral bij excentrisch spierwerk
   - myositis met inflammatoire reactie
   - ontstaan van spierhernia
   - heel zelden door spierhypertrofie

Question 38

symptomen van compartiment syndroom

Answer 38

=7p’s

1. Pain = buitenproportie
2. Pain bij strechting
3. Palpable = hard & gezwollen compartiment
4. Paresthesia = vooral verlies van 2-puntsdiscriminatie
5. Pallor = bleekheid
6. Parese/paralyse = laat symptoom
7. Pulses = afwezigheid van hartslag

differentiaal diagnose
- symptomen van initiële trauma
- vasculair occlusie = geen hartslag
- neuropraxia = pijn bij spierstrech
- tromboflebitis = pijn is meer beperkt

Question 39

diagnose van impartiment syndroom

Answer 39

1. drukken in compartiment meten
   - meting via naald
   - normaal 0-8mmHg
2. positieve diagnose voor chronisch syndroom
   - 30mmHg in rust
   - 60mmHg tijdens inspanning
   - 20mmHg 2min na inspanning
3. positieve diagnose voor acuut syndroom
   - 30-40mmHg
   - soms mogelijkheid van opstijgen naar 100-120mmHg
4. beeldvorming bij chronisch compartiment
   - vervetting = witte kleur op T2
   - door chronische hypoxie

Question 40

therapie van acuut compartiment syndroom

Answer 40

1. afwachting voor heelkunde
   - hyperbarix oxygen therapy = vasoconstrictie
   - minder O2 radicalen produceren
   - minimale O2 aanvoering zal voldoende zijn
2. heelkunde
   - fasciotomie = lengte snede voor drukwegname
   - dicht naaien met elastische draad
   - over 5-7 dagen wonde langzaam sluiten
3. andere
   - been niet in hoogstand houden = nog moeilijker om bloed in compariment te krijgen
   - whole body vibriation bij mensen met randmetingen = daling van drukken effectief bij 1/2

Question 41

post-operatief compartiment syndroom

Answer 41

1. ijs
   - 24u per dag waarin 20min per uur
   - aan machet liggen
   - zorgen dat fascia niet opnieuw sluit & zelfde klachten veroorzaakte
   - gebeurd bij 1/6
2. 2e operatie bij opnieuw sluiten
   - fascia effectief wegnemen
   - meer invasief & esthetische letsels

Question 42

complicaties door laattijdige interventie

Answer 42

1. spieren
   - infarct
   - blijvende contractuur
   - paralyse
   - neurologisch verlies van distale spieren
2. andere
   - secundaire deformiteiten
   - verlies van sensatie
3. prevalentie
   - therapie binnen 12u = 10% complicaties
   - therapie na 12u = 80% complicaties
   - beste = decompressie na 4-6u