Ospa wietrzna

Question 1

Ospa wietrzna - etiologia:

Answer 1

VZV

Question 2

Ospa wietrzna - patomechanizm:

Answer 2

wrota zakażenia: górne drogi oddechowe i/lub spojówki → przenika do okolicznych węzłów chłonnych, a po kilku dniach do wątroby i śledziony (replikacja) → wiremia i zakażenie komórek nabłonka skóry oraz błon śluzowych (a także wielu innych tkanek i narządów) → utajenie wirusa w komórkach zwojowych rdzenia i zwojach nerwów czaszkowych (po latach możliwa reaktywacja w postaci półpaśca).

Question 3

Ospa wietrzna - rezerwuar:

Answer 3

chory człowiek

Question 4

Ospa wietrzna - transmisja:

Answer 4

kropelkowa, kontakt bezpośredni i łożysko

Question 5

Ospa wietrzna - czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu i zgonu;

Answer 5

1. wiek >20 r.ż.
2. II/III trym. ciąży - ciężkie zap. płuc.
3. immunosupresja
4. noworodki matek które zachorowały na ospę 5 dni przed porodem i 48h po porodzie

Question 6

Ospa wietrzna - wylęganie:

Answer 6

10 - 21 dni (śr. 14)

Question 7

Ospa wietrzna - zakaźność:

Answer 7

od 48h przed osutką do wyschnięcia ostatniego pęcherzyka

noworodki i niemowlęta z zespołem ospy wietrznej wrodzonej nie zakażają kontaktujących się z nimi osób

Question 8

Ospa wietrzna - objawy:

Answer 8

1. okres zwiastunów - 1-2 dni przed osutką, grypopodobne
2. osutka pęcherzykowa: rumieniowe plamki -> grudki -> pęcherzyki przejrzyste -> pęcherzyki mętne
   –2-3 dni-> krostki -3-4 dni-> strupki -> strupy odpadają
   b. „obraz gwieździstego nieba” – w pełni choroby, wielopostaciowa osutka
   c. Pojawia się zstępując, znika wstępując.
   d. ZAJMUJE SKÓRĘ GŁOWY!
   e. Gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, zapalenie gardła.

Question 9

Ospa wietrzna - identyfikacja:

Answer 9

1. PCR - wykazanie DNA VZV - płyn z pęcherzyka
2. IFA - wykazanie antygenów VZV - zeskrobiny z dna pęcherzyka
3. serologia - raczej niezalecana

Question 10

Ospa wietrzna - rozpoznanie:

Answer 10

Wywiad i klinika.

Dodatkowe badania gdy potrzebne jest leczenie przyczynowe - ciąża i immunosupresja.

Question 11

Ospa wietrzna - leczenie:

Answer 11

<12 r.ż. i w lekkim przebiegu - objawowe.

powikłania VZV, ciężki przebieg, grupy ryzyka - przyczynowe - ACYKLWIR:

1. zdrowi młodzież i dorośli, ciężarne II i III trymestr - p.o. 800 mg 1x1 przez 7 dni
2. powikłane VZV i ciężki przebieg lub immunosupresja - i.v.R10 mg/kgmc - 7-10 dni co 8h

ryzyko krystalizacji - obfite pojenie + kontrola kreatyniny co 3 dni

Leczenie przyczynowe: p. bólowe, p. świądowe, p. gorączkowe

Question 12

Ospa wietrzna - powikłania:

Answer 12

1. wtórna powikłania bakteryjne - zakażenia wykwitów skórnych
2. Zapalenie płuc:
   a. ) ospowe - śródmiąższowe, najczęstsze powikłanie u dorosłych; do 20% przypadków
   b. ) wtórne bakteryjne - S. aureus, S. pneumoniae, H. influenzae
3. ) Powikłania neurologiczne:
   a. ) zapalenie móżdżkowe (zespół ataksji móżdżkowej) - dzieci, 1/4000
   b. ) zapalenie mózgu - dorośli, 1-2/1000, przebieg ciężki, trwa >=2 tyg.
   c. ) ZOMR, poprzeczne zap. rdzenia, z. GiB

Question 13

Ospa wietrzna - szczepienie:

Answer 13

2 dawki s.c. lub i.m.- Varilix - u dzieci między 12 - 18 m.ż.

Istnieje też profilaktyka bierna - immunoglobulina Varitect - dla osób z kontaktu: w immunosupresji i ciąży

Question 14

Ospa wietrzna - izolacja:

Answer 14

chorzy - >=5 dni o początku osutki do przyschnięcia wszystkich wykwitów

Question 15

Półpasiec - czynniki ryzyka:

Answer 15

1. wiek >65 r.ż.
2. nowotwory złośliwe
3. leczenie immunosupresyjne
4. leczenie statynami
5. cukrzyca
6. HIV

Question 16

Półpasiec - leczenie przeciwwirusowe:

Answer 16

Chorzy z prawidłową odp, >50 r.ż. lub silny/umiarkowany ból lub osutka umiarkowana/poza tułowiem - ACYKLOWIR p.o. 800 mg 5xd. p.o.

Chorzy z neo złośliwe, po przeszczepie, z upośledzoną odp, rozsiew narządowy półpaśca - ACYKLOWIR i.v. 10 mg/kg mc. co 8h - HOSPITALIZACJA!!!

Question 17

Półpasiec - zgłaszanie do PSSE:

Answer 17

NIE