Module 1 - Mens en gezondheid Flashcards
Hoofdstuk 1.6 - Biotechniek
Wat is biotechniek?
Biotechniek is het door mensen gebruiken van levende (= bio) wezens om ze met een bepaalde techniek (= werkwijze) voor je te laten werken.
Bijvoorbeeld:
Champignons en oesterzwammen
Wat is gist?
Gist is een ééncellige schimmel die leeft van suikers in het meel
De ingrediënten voor het eenvoudigste recept voor brood zijn meel, water, gist en een beetje zout
Welke twee stoffen worden uitgescheiden bij de vertering van gistcellen?
Koolstofdioxide (rijzen van het deeg)
Alcohol (verdampt als je het brood in de oven bakt)
Wat is een voorbeeld van biotechniek bij kaas
Schimmelkaas
Om witte en blauwe schimmelkaas te maken, voeg je sporen van de juiste schimmelsoort toe. De kaasjes worden een paar weken weggelegd om te rijpen. Daarbij groeien uit de sporen schimmeldraden in en aan de buitenkant van de kaasjes
Wat is penicilline?
In 1929 werd het medicijn penicilline ontdekt. Je krijgt penicilline als je ziek bent door een infectie met bacteriën. Penicilline doodt ziekteverwekkende bacteriën in je lichaam door hun celwanden stuk te maken
Hoe wordt penicilline gemaakt?
Penicilline wordt gemaakt door een bepaalde broodschimmel. Later zijn er nog meer soorten schimmels gevonden die stoffen met dezelfde werking als penicilline maken. De verzamelnaam voor deze geneesmiddelen is antibiotica.
Wat is fermentatie?
Bacteriën worden gebruikt om voedingsmiddelen te conserveren. Dat proces heet fermentatie
De bacteriën breken de koolhydraten (suikers en zetmeel) in het voedingsmiddel af en scheiden daarbij zuren uit. Daardoor wordt het voedingsmiddel zuur en kunnen schadelijke bacteriën minder goed groeien.
Voorbeelden zijn zuurkool en yoghurt.
Hoe maak je zuurkool?
Als je zuurkool maakt, doe je reepjes witte kool met zout in een afgesloten vat. Op de kool zitten melkzuurbacteriën. Daardoor worden de reepjes witte kool na een paar weken dun, slap en een beetje zuur zijn: zuurkool.
Wat is een waterzuiveringsinstallatie?
Je kunt bacteriën ook inzetten als afbrekers van het vuil in rioolwater. Dat gebeurt in een zuiveringsinstallatie
Het afvalwater wordt eerst opgevangen in grote tanks. Er zitten al veel verschillende soorten bacteriën in het afvalwater. In kweektanks wordt het afvalwater goed geroerd en er wordt lucht in gepompt. Daardoor groeien de aanwezige bacteriën heel snel.
Bacteriën breken de afvalstoffen af tot koolstofdioxide, water en mineralen. Met speciale apparatuur kun je ook de mineralen uit het gezuiverde water halen. Die kun je gebruiken om er kunstmest van te maken.