malabsorptie en chronische ondervoeding Flashcards
waarvan is er sprake bij malabsorptie
onvoldoende opname van voedingsstoffen door de dunne darm. dit kan op lange termijn leiden tot gezondheidsklachten door tekorten aan essentiele voedingsstoffen
symptomen malabsorptie
- chronische diarree
- gewichtsverlies
- groeivertraging
- opgeblazen gevoel
- buikpijn
- bloedarmoede, botpijn en neurologische symptomen
wie hebben een grotere risico op ondervoeding bij langdurige malabsorptie kinderen of volwassenen
kinderen -> hebben minder reserves
hoe wordt onderscheid gemaakt tussen kinderen met chronische ondervoeding en kleine kinderen
groeicurves
criteria voor chronische ondervoeding bij kinderen
- alle kinderen: lengte naar leeftijd < -2 SD
- kinderen onder de 4 jaar: lengte naar leeftijd 0,5-1 SD afbuiging in 1 jaar
- kinderen boven 4 jaar: 0,25 SD afbuiging in 1 jaar
criteria voor chronische ondervoeding bij volwassenen
- onbedoeld gewichtsverlies van meer dan 10% in de laatste 6 maanden of meer dan 5% in de laatste maand
- BMI < 18,5 kg/m2
diagnostiek malabsorptie
- groeicurves
- lab
- ontlastingstest
- beeldvorming
- functietest
chronische diarree
diarree die langer dan twee weken aanhoudt
dit kan leiden tot malbsorptie, uitdroging, verergering van onderliggende aandoeningen en secundaire infecties
wat is coeliakie
ziekte die wordt veroorzaakt door een permanente t cel gemedieerde allergie voor gluten. wordt gekarakteriseerd door histopathologische afwijkingen in het proximale deel van de dunne darm
epidemiologie coeliakie
1% van de mensen heeft coeliakie
- komt twee keer zoveel voor bij vrouwen
- meestal gesteld tussen de 6 en 10 jaar of bij volwassenen tussen de 20 en 40 jaar
pathofysiologie coeliakie
- gluten gevoelige enteropathie waarbij een toename van intra-epitheliale lymfocyten, villusatrofie en crypthyperplasie in een darmbiopt waarneembaar is
- dit ontstaat door de klassieke gluten eiwitten gliadine en glutamine
- deze gluten peptiden activeren de IEL waardoor deze cytokines opreguleren en de enterocyt apoptose ondergaat. daarnaast worden de gluten door dendritische cellen opgenomen en afgeberoken tot kleinere peptiden die specifiek in HLA-DQ2 en HLA-DQ8 passen
wat is een voorwaarde voor het ontwikkelen van coeliakie
- het hebben van HLA-DQ2 en HLA-DQ8 , maar niet iedereen met deze HLA vorm krijgt ook coeliakie
klachten coeliakie
- opgezette buik
- buikpijn
- obstipatie
- chronische diarree
- vermoeidheid
- anemie
- groeiachterstand
- gewichtsverlies
- verminderde botdichtheid
- onvruchtbaarheid
- neurologische symptomen: neuropathie, ataxie en epilepsie
- dermatitis herpetiformis
RF coeliakie
+ familieanamnese
aandoeningen zoals DM type I, downsyndroom, IgA-deficientie en schildklieraandoeningen
diagnostiek coeliakie
- klinische presentatie
- dunne darm biopt (bij kinderen liever niet)
- HLA-typering
- serologie: bij positieve serologie voor tTG wordt het darmbiopt bij kinderen overgeslagen
- relatie met gluten: bij glutenvrij dieet herstelt > 95% van de mucosa. daarna vindt er provocatie plaats om te kijken of iemand antistoffen heeft
bij welke leeftijd komt IBD vaak voor
bij de leeftijd 15-30 jaar
soorten IBD
ziekte van crohn en colitis ulcerosa
colitis ulcerosa
ontsteking van een deel van de dikke darm