HC 11.4 t/m 11.7 Flashcards
Wanneer zit de longziekte alleen in de long? Wanneer kan het door heel het lichaam zitten?
Alleen in de long als het komt door het milieu of idiopatisch.
Zowel in de longen als in het lichaam bij een toxisch medicamenteuze ziekte of door CTD-ILD
Wat voor soort CT-scan gebruiken we om te kijken of er sprake is van interstitiële longziekte?
HRCT-scan
Wat is een secundaire lobulus?
kleinste longeenheid omgeven door septa en is een aftakking van de terminale bronchiole.
In de wand zitten lymfe en venen. Centraal zitten bronchi en arteriën
Wat voor soort patronen kan je zien op een (HR)CT scan?
Nodulair; stippels, meestal bij een actieve ontsteking
Reticulair; streepjes, past bij fibrose of een honinggraadlong
Verhoogde densiteit: matglas (grijzer) of consolidatie (witte vlek)
Verlaagde densiteit: zwartig zoals bij emfyseem
Welke DD zou horen bij een CT scan met matglas, reticulatie en tractiebronchiëctasiën te zien zijn welke vooral basaal zitten?
EAA (alveolitis), NSIP (niet specifieke interstitiële pneumonie), infectie. Omdat het vooral basaal zit denken we aan EAA, NSIP, UIP (gebruikelijke interstitiële pneumonie) en DIP (desquamatieve interstitiële pneumonie)
Wat is de meest gehanteerde manier op aan longweefsel te komen?
VATS biopt. Via kleine porten en incisies met kleine instrumenten een stuk long eruit halen. Het is minimaal invasief maar kan wel pijn doen
Waaraan kan een patholoog bijvoorbeeld een longbloeding herkennen? Waaraan een ontsteking/ fibrose?
Bloeding aan de rode kleur door de erytrocyten.
Ontsteking/ fibrose aan de donker paars achtige kleur
Wat is pneumoconiosen?
Het is een verzamelnaam voor verschillende stoflongen
Alles wat je inademt kan schadelijk zijn voor de longen. Het effect op de longen is afhankelijk van
anatomie, grootte ingeademde deeltje en samenhangende depositie, eigenschappen ingeademde deeltje, reactie van lichaam op ingeademde deeltje
Welk deeltje levert de meeste schade op bij pneumo coniose en hoe klein zijn ze?
nanopartikels en ze zijn 0,1 mm of 100 nm
Wat is antracosis?
In de kleine septa is het wat donkerder. het is zwarte neerslag in de longen
Waardoor ontstaat pneumoconiosen vooral en wat is het gevolg?
Ontstaat meestal door het beroep door inademing van schadelijke stoffen. Bij een chronische reactie ontstaat er fibrose
Wat zijn voorbeelden van pneumoconiosen?
mijnwerkers-pneumoconiosen
silicose
asbestose
berryliose
Wat is Silicosis? Hoe ziet het eruit om de CT-scan en X-thorax?
Silicosis is een stoflong die ontstaat door de stof silica. Vooraal bij het beroep van steenhouwers. Op de CT-scan zien we een modulair patroon; het lijkt op een ontsteking maar het gaan niet meer weg waardoor fibrose ontstaat
Wat is asbestose? Hoe ziet het eruit op de CT-scan?
Asbestose is een pneumoconiose. Het is een reticulaire aandoening (fibrose) die ontstaat door asbest bij het beroep van de scheepsvaart (asbest kan ook zorgen voor andere aandoeningen zoals mesothelioon= asbestkanker).
Op de CT-scan en X-thorax zijn witte verkalkte plaques te zien welke aantonen dat je in contact bent geweest met asbest.
Wat is berryliose?
Een pneumoconiose door contact met beryllium bij het beroep electrqtechnies en tandarts. Het veroorzaakt een granulomateuse ontsteking in de longen. Het heeft veel weg van sarcoidose (een systeem ziekte)
Wat is sarcoidose?
Een systeemziekte die zorgt voor een granulomateuze ontsteking door inhalering van een stof. Je krijgt alleen sarcoidose als je genetische gevoelig bent en dus blootstelling aan de bepaalde stof hebt.
LET OP: het is geen pneumoconiose maar een idiopatische interstitiele longziekte
5000-7000 mensen in NL hebben sarcoidose
Wat kan een complicatie zijn van sarcoidose?
aspergilloom. dit geeft hemoptoe
Wat is EAA?
Het staat ook wel bekend als HP. Het is een ziekte die ontstaat door herhaaldelijke inhalatie van een allergeen met een allergische reactie als gevolg
Wat zijn voorbeelden van EAA?
mummylong, boerenlong, druivenplukkerslong, aardappelsplooierslong, waspoederlong, theeplukkerslong
Wat kan het allergeen zijn bij een EAA?
dierlijke eiwitten, bacteriën, schimmels, chemicaliën
Waarvan is EAA afhankelijk?
het antigeen
exposure
gastheerfactoren
EAA gaat binnen de histologie samen met de histologietriade. Uit wat bestaat dit? wat zie je in een biopt van iemand met een EAA?
Een cellulaire interstitiele pneumonitis (NSIP)
Cellulaire bronchiolitis (EAA tast de kleine luchtwegen aan)
Granulomateuze ontsteking (granuloomvorming door EAA)
Fibrose als het chronisch is
Hoe klein zijn de nanopartikels binnen de EAA?
kleiner dan 5 micrometer
Bij EAA is er onderscheid te maken tussen een acuut en chronisch beeld. Wat is het verschil in gedrag bij EAA tussen acuut en chronisch?
Acuut:
symptomen < 6 maanden
reversivel
goed effect van vermijden contact met agens
Chronisch:
symptomen > 6 maanden
risico op progressie en fibrose
weinig effect van het vermijden van contact met agens
Bij EAA is er onderscheid te maken tussen een acuut en chronisch beeld. Wat is het verschil in HRCT bij EAA tussen acuut en chronisch?
Acuut:
Ontstekingachtige afwijkingen: nodules, matglas, consolidaties
Airtrapping.
Chronisch:
Het uit zich nu als een fibrotische afwijking
honeycombing (cyste vorming)
airtrapping
Bij EAA is er onderscheid te maken tussen een acuut en chronisch beeld. Wat is het verschil in PA bij EAA tussen acuut en chronisch?
Acuut:
Ontstekingsbeeld met granulomen
Chronisch:
Fibrose
UIP/ NSIP like
Bij EAA is er onderscheid te maken tussen een acuut en chronisch beeld. Wat is het verschil in anamnese bij EAA tussen acuut en chronisch?
Acuut:
Patiënt heeft koorts, hoest veel, malaise (niet lekker voelen), dyspnoe
Chronisch:
Dyspnoe
Bij EAA is er onderscheid te maken tussen een acuut en chronisch beeld. Wat is het verschil in LO bij EAA tussen acuut en chronisch?
Acuut:
squeeks bij inspiratie
Verscherpt ademgeruis (consolidaties)
Chronisch:
crepitaties, clubbing
Hoe ontstaat het mozaïek patroon (bij EAA?)
Door de airtrapping. Er zijn verschillen tussen witte en zwarte gebieden. Bij het uitademen blijft lucht achter waardoor witte gebieden witter worden en zwarte gebieden, zwart blijven
Hoe wordt de waarschijnlijkheid van EAA groter gemaakt? Wat zijn dingen die je moet vinden voor de diagnose van EAA?
De CT scan
Antistoffen in het bloed
Vloeistof in luchtwegen lymfocyten >20% (hoort bij lymfocytaire ontsteking)
Anamnese
Wat kan je zien op de HRCT bij EAA?
matglas consolidaties centrilobulaire noduli aitrapping fibrose
Wat is de behandeling bij EAA?
Je adviseert het vermijden van contact.
Later kan je nog prednison, mycofenolzuur, azathioprine, rituximab geven wat in de acute fase de ontsteking zal remmen
Wat is het verschil tussen pnuemoconiosen en EAA?
Pneumoconiose is schade door een chemische reactie. EAA is schade door een allergische reactie
Wat zie je aan de longfunctie bij een patiënt met EAA?
weinig obstructie lichte BHR restrictie bij fibrose diffusie vermindering bij fibrose desaturatie bij inspanning
Op welke leeftijd komt EAA vooral voor?
het is een ziekte van alle leeftijden
Wat is het verschil tussen type I en type II respiratoire insufficiëntie ?
Type I zijn meestal longziekte. hierbij is de pO2 verlaagd.
Type II zijn pompdalen waarbij de pO2 is verlaagd en pCO2 is verhoogd
Hoe wordt type I RI veroorzaakt?
Hypoventilatie, V/Q-stoornis, diffusiestoornis
Hoe wordt type II RI veroorzaakt?
Toegenomen CO2 productie, Hypoventitalie, Toegenomen dode ruimte ventilatie
Wat gebeurd er bij acute respiratoire acidose en wat bij chronische?
Acuut: paCO2 is verhoogd en pH is laag. in de eerste 5-10 minuten wordt gebruik gemaakt van non-HCO3- buffers om de acidose op te lossen
Chronisch: paCO2 is verhoogd en pH is vrijwel normaal. Na 3-5 dagen treedt metabole compensatie op. H+ wordt uitgescheiden en HCO3- gereabsprbeerd
Wat gebeurd er bij acute respiratoire acidose en wat bij chronische?
Acuut: paCO2 is verhoogd en pH is laag. in de eerste 5-10 minuten wordt gebruik gemaakt van non-HCO3- buffers om de acidose op te lossen
Chronisch: paCO2 is verhoogd en pH is vrijwel normaal. Na 3-5 dagen treedt metabole compensatie op. H+ wordt uitgescheiden en HCO3- gereabsprbeerd
Hoe kan je de ventilatie verbeteren bij hypercapnie?
Met non-invasieve beademing en invasieve beademing
Wat gebeurt er bij NIV?
Bij non-invasieve beademing wordt een positieve druk gecreëerd waardoor de ademhalingsspieren worden ontlast. Het zorgt ervoor dat de alveoli niet collapseren wat zorgt voor een betere oxygenatie. Het verbeterd dus de gaswisseling en is een reset respons voor CO2
Wat zijn voorwaarden van NIV?
De patiënt moet compliant en alert zijn, geen schedeltrauma hebben en of GE chirurgie
Wat gebeurd er bij invasieve beademing?
Bij verlaagde bewustzijn ga je over naar invasieve beademing wat gaat via een beademingstube. Ook hier zal een positieve druk ontstaan
Wat is het gevaar van invasieve beademing?
Het veroorzaakt hemodynamische effecten (verlaging cardiac output) en overdystensie wat kan leiden tot barotrauma. Dit komt door te veel PEEP (positieve eind expiratoire drukken)
Wat is PEEP?
PEEP zijn de positieve eind expiratoire drukken die gegeven worden bij invasieve beademing
Welk gevolg heeft PEEP?
Verhoging FRC waardoor de compilatie stijgt. voorkomt atelectase (dichtvallen van alveoli) Verbetrd de ventilatie en oxygenatie
Wat doe je als de (non) invasieve beademing faalt?
extracorporale membraanocygenatie (ECMO). Het is een overbrugging naar herstel of transplantatie
welke 2 soorten van ECMO zijn er?
Veno-arterieel (VA-ECMO): bloed van liesader via een koolzuurfilter, oxygenator en drukregulator, teruggegeven aan liesslagader (werkt goed bij een slechte hartfunctie). Dit gebruik je dus vooral bij hartproblemen
Veno-Veneus (VV-ECMO): veneus bloed wordt via de koolzuurfilter en oxygenator teruggegeven aan de halsader (rechterhart helft). Dit gebruik je meestal bij longproblemen
Hoe houdt je patiënten in goede conditie voor een longtransplantatie bij een ECMO?
Door ze te laten lopen wat kan via een bi-cavale catheter.
Wat zijn de hemodynamische effecten van PEEP?
Het zorgt voor een daling van de preload en de afterload van het LV. Bij een hypovolemische patiënt zorgt dit voor CO daling en BD daling. Bij een hypervolemische patiënt zorgt het voor BD stijging en CO stijging
Wie komt in aanmerking voor een longtransplantatie?
Mensen die in het eindstadium van hun longfalen zitten en zullen overlijden zonder transplantatie. ze moeten wel een goede aannemelijkheid hebben tot goed herstel na de transplantatie. (80% kans op 5 jaar overleving). Verder moet je lichaam in goede conditie zijn (hart moet LVEF hebben van >50% en < 3 stents) en een GFR >50%
Wanneer krijg je geen longtransplantatie?
als je rookt (tenzij je 6 maanden gestopt bent), als je drugs gebruikt (tenzij je 1 jaar gestopt bent), patiënten met een actieve of gemetastaseerde kwaadaardige, vaatlijden, slechte therapie trouwheid en slechte kans op revalidatie
Wat is LAS?
LAS is long allocatie systeem. het bestaat voor 2/3 uit de wachtlijstoverlevingsscore en voor 1/3 uit de post-transplantatie overlevingsscore. Dit samen wordt het netto overlevingsvoordeel. Door LAS neemt de wachtlijststerfte af, vooral bij fibrose
Welk vaatsysteem wordt met de hoofd bronchitis verbonden bij een transplantatie? welke niet? Wat is hier het gevolg van?
Pulmonale circulatie wel, bronchiale circulatie niet. Lucht moet uit alveocapillaire membraan komen om de long te voorzien van zuurstof
Welke medicatie wordt gegeven tegen de wond bij de naad na een transplantatie?
Antibioticaprofilaxen, antiviraleprofilaxen, antischimmelprofilaxen. wond verdwijnt na 3 maanden
Wat zijn complicaties op korte termijn na de transplantatie?
non functie, toxiciteit, infectie, problemen bij de wond
Wat zijn problemen na de transplantatie op lagertermijn?
Chronische allograft disfunctie (lichaam ziet allograft als lichaamsvreemd waardoor er een obstructieve longfunctie komt), toxiciteit (diabetes, kanker, hypertensie, nierfalen)
Wat is Ex Vivo Longperfusie?
Niet bruikbare organen voor longtransplantatie worden beademd door een soort van ECMO en uitgespoeld. De long zal hierdoor zijn compilatie terug winnen en O2 spanning zal normaal worden. De long is nu weer bruikbaar voor de transplantatie
Bij welke aandoening komt een UIP patroon voor?
IPF
asbestose
EAA geeft NSIP en UIP als het heel ernstig is