12.9 Cerebrovasculaire aandoeningen Flashcards
Wat is een CVA?
CVA is een verzamelterm en wordt ook wel herseninfarct of TIA genoemd. Er is iets mis met de bloedvoorziening in de hersenen. Er kan ischemie zijn zoals een stolsels of een bloeding
CVA is bij 85% een infarct; ischemies. hoe komt dit?
- atheroscleorse
- lacunair infarct
- cardiogene emboliebron vanuit het hart
- onbekende origine
- anders; dissectie, arteritis, drugs
Welke vormen van een bloeding CVA zijn er?
Epiduraal hematoom
subduraal hematoom
SAB- subarachnoidale bloeding
intracerebrale bloeding
Hoe ontstaat een bloeding CVA?
- trauma
- spontaan (atherosclerose, DM, antistolling, hypertensie)
- arterioveneuze malformatie
- aneurysma dat knapt (vaak sacculair)
- infarct wat transformeert en bloeding veroorzaakt
Wat zijn symptomen van een bloeding CVA?
- hoofdpijn
- cognitieve stoornissen
- epilepsie
- klachten gelijkend ischemisch CVA door verdringen van de bloedmassa
Wat zijn de oorzaken van een ischemisch CVA (herseninfarct)?
trombose (in carotis of cerebrale vaten), embolus (vanuit hart, carotis, vertebralis)
Noem risicofactoren van een ischemisch CVA
leeftijd MI of stroke in VG roken DM atherosclerose man obesitas hypertensie bloedziekten zoals sikkelcelanemie
Welke typen infarcten zijn er? welke kenmerken hebben ze
amaurosis fugax (AF) - blindheid van 1 oog tijdelijk
Transient ischemic attack (TIA)
- uitval korter dan 24 uur
- volledig herstel
cerebrocasculair accident (CVA), het infarct
- minor: 1-7 dagen
- major: >7 dagen
Wat zijn symptomen van een ischemisch infarct als het bloedstolsel hemisferisch zit?
- eenzijdig een probleem waar het infarct niet zit (halfzijdig krachtverlies, gevoelsverlies, spraak= afasie)
- bij spraak en taal problemen infarct meestal links
Wat zijn symptomen van een ischemisch infarct als het bloedstolsel bij de retina zit?
- AF door blindheid aan 1 oog
- n. opticus beschadigd–> blindheid, pijn
Wat zijn de symptomen als het bloedstolsel bij een CVA vertebrobasilair zit?
in de hersenstam kan dysartrie (praatproblemen), dysphagie (slikproblemen) en diplopie (dubbelzien) ontstaan
in cerrebrelum kan ataxie ontstaan (coordinatiestoornis)
in de achterste hersenhelft kan visus ontstaan (gezichtsveld valt voor de helft weg)
Hoe behandel je een ischemisch infarct?
als je op tijd bent dus binnen 4,5-6 uur wil je de trombus/ embolus verwijderen mbv trombolyse of trombosuctie (stolsel wordt mechanisch verwijderd)
Als je niet op tijd bent ga je ervoor zorgen dat er geen recifief is: risicofactoren wegnemen, antistolling
Hoe kom je erachter wat de oorzaak is van het herseninfarct?
Onderzoeksmethode- mogelijk risico:
CT scan- brein. je sluit nu uit of er een bloeding. hierna ga je pas ander onderzoek uitvoeren
ECG- atriumfibrilleren
Duplex- carotiden
Echo- Hart
Hoezo wordt er een ECG gemaakt?
atriumfibrilleren veroorzaakt 15% van de infarcten
Wat doen we ter preventie van een recidief?
- clopidogrel (zorgt voor minder stolling)
- statine (zorgt voor minder cholesterol )
- BD verlaging
- risicofactor management
Wanneer wordt een patiënt (preventief) geopereerd? En waarom opereer je niet zomaar iedereen
De patiënt wordt preventief geopereerd als carotis stenose de oorzaak is van het infarct.
je opereert als mensen een hoog risico hebben op een recidief (bij een stenosegraad >70% of 50%) EN als het complicatie risico <5% is.
Welke operatie wordt uitgevoerd ter preventie bij een carotis stenose (ACI) stenose?
een carotis endarteriectomie. Het aangedane deel, meestal intimi en media, worden nu weggehaald. Gezonde vaten worden gehecht om dissectie te voorkomen
Wat zijn de complicaties van een CEA? (endarectomie)
herseninfarct, bloeding, dood, stuk gaan zenuwen
Wanneer behandelen we het infarct niet?
Als de Patienten asymptomatisch is bij carotisstenose of als de stenose 100% is.
Je overweegt wel een operatie als het een man is <75 jaar met een ACI van >70% of als de stenose van 100% klachten oplevert
Wat is een alternatief voor de carotis endarteriectomie (CEA)?
Carotid stenting (CAS)
katheter via de a. femoralis en stentplaatsing in de halsslagader
Wat zijn de voordelen van CAS tov CEA? Wat zijn nadelen?
Voordelen: het is minder invasief geen hersenzenuwschade geen wondinfectie lokale anesthesie
Nadelen:
Meer embolie
meer restenose (het atheroom blijft zitten)
meer kans infarct (draad moet langs de vernauwing)
Wanneer doe je een CAS ipv een CEA?
Bij Patienten waarbij een CEA niet gedaan kan worden doordat bijvoorbeeld de plaque te hoog zit, veel co morbiditeit hebben of al behandeld zijn in dit gebied
als CEA wel kan verkies je dit boven een stent!
Op welk nummer zorgt een CVA voor de dood? invaliditeit?
Nr 3 doodsoorzaak
Nr 1 veroorzaker invaliditeit
Wat is de incidentie van een CVA?
30.000 per jaar
Hoeveel % van alle CVA’s is een bloeding en hoeveel door ischemie?
85% door ischemie en 15% door bloeding
Wat zijn de oorzaken van een bloeding CVA per locatie waar de bloeding zit?
Epiduraal meestal door trauma
subduraal acuut door trauma en chronisch door het krimpen van de hersenen bij het ouder worden. hierdoor staat er meer druk op de vene
subarachnoidaal door trauma of aneurysma in de cirkel van willis
intracerebraal door trauma of spontaan door bloedverdunners/ hypertensie
In welke gebied komen de meeste infarcten voor?
arteria cerebri media
hier zit de motorische schors en spraakcentrum