14.6 primaire en secundaire hypertensie Flashcards
Wat is een risico van een te hoge BD?
HVZ
Wanneer spreken we van hypertensie?
Wanneer behandel gunstiger is dan niet behandelen
Wat is het verschil tussen primaire en secundaire hypertensie?
Bij primaire hypertensie is er geen duidelijke oorzaak voor de te hoge BD (komt het meeste voor)
bij secundaire hypertensie is er wel een duidelijke oorzaak welke je weg kan nemen
Hoe vaak komen primaire en secundaire hypertensie voor?
Primair: 90-95% van alle hypertensies
secundair: 5-10% van de alle hypertensies
Wat is de oorzaak van primaire/ secundaire hypertensie?
primair: mulifactorieel (waarschijnlijk aanleg en leefstijlfactoren). vaak een positieve familieanamnese wat duidt op genetisch
secundair: duidelijk onderliggende en eventueel behandelbare oorzaak
Wanneer denken we aan secundaire hypertensie?
Jonge patienten ! plots ontstaan/ vergergeren negatieve familie anamnese ! Hypertensieve crisis ! therapieresistentie ! kenmerkende symptomatologie afwijkingen in het LO of routinelab (creatinine, kalium, urine)
Wat zijn 8 hypertensinogene factoren?
laag geboortegewicht leeftijd obesitas insulineresistentie zoutinname overmatig alcohol stress lage kaliuminname
Wat zijn 7 oorzaken van secundaire hypertensie?
Slaap apnoe syndroom (OSAS) endocrien dieet/ genotsmiddelen (reno)vasculair parenchymateuze nierziekten geneesmiddelen monogentisch (1 mutatie)
Wat is OSAS?
Iemand stopt tijdens het slapen met ademen waardoor diegene hypercapnisch wordt. Pas nu krijgt hij een prikkel om weer te gaan ademen. het is de meest voorkomende oorzaak van secundaire hypertensie
Hoe zorgt OSAS voor hypertensie?
OSAS zorgt ervoor dat je de hele tijd wakker wordt waardoor je een stress prikkel hebt wat hypertensie oplevert.
Hoe behandel je OSAS (5 manieren)?
gewichtsreductie alcoholgebruik minderen Zij ipv rugligging CPAP neusmasker operatief
Bij het behandelen van OSAS zal de BD niet altijd verbeteren !
Wat zijn 3 endocriene oorzaken van secundaire hypertensie?
primair hyperaldosteronisme
feochromocytoom (productie van noradrenaline)
hypercortisolisme (cushing)
Waar gaan de endocriene oorzaken vooral over?
om aldosteron wat ervoor zorgt dat er meer zout wordt gereabsorbeerd ten koste van kalium via het ENAC kanaal
Hoe zorgt aldosteron voor meer natrium retentie?
Het werkt op HRE welke ervoor zorgen dat er meer ENAC kanalen worden gevormd
Wat is primaire hyperaldosteronisme
Het zorgt voor hypertensie en hypokaliemie. aldosteron blijft nu onafhankelijk van Renine geproduceerd worden
een andere oorzaak van secundaire hypertensie zijn genotsmiddelen/ dieet. wat kan zorgen voor hypertensie?
drop, zoethout, cocaine
Hoe kan drop zorgen voor hypertensie?
glycerinezuur wat in drop zit zorgt ervoor dat cortisol niet wordt geïnactiveerd. het cortisol zal nu binden aan de MR receptor en zorgt voor een verhoogde BD op dezelfde manier als aldosteron voor een hogere BD zorgt
de aldosteronwaarde is nu laag
vrouwen zijn hier gevoeliger voor
In welk drop zit het meest glycerinezuur?
zoet drop
Parenchymateuze nierziekten (nierinsufficientie) zorgt ook voor hyperyensie. hoe?
onvermogen ban de nier om bij normale BD voldoende natrium en water uit te scheiden (gestoorde druknatriurese)
bij nierinsufficientie ga je meer zout vasthouden
een andere oorzaak van secundaire hypertensie is renovasculaire. wat is renovasculaire hypertensie?
hypertensie tgv een verminderde pefusie van de nier, veroorzaakt door een vernauwing van de nierslagader. denier vindt dat de flow te laag is en wilt de BD omhoog doen door afgifte van Renine–> meer angiotensie II en meer aldosteron (secundaire hyperaldosteronsime). Doordat de lage BD alleen lokaal is, zorgt het in het lichaam voor hypertensie
Wat zijn oorzaken van een nierarteriestenose?
atherosclerose
fibromusculaire dysplasie
arteritis (vasculitis, compressie van nierarterie door extrinsieke laesie)
Wat is coarctatio aortae?
ziekte wat voorkomt op de kinderleeftijd
vernauwing van de aorta zorgt voor verlaagde flow in de nier–> meer Renine afgifte
Wat is er aan de hand met het HMV en vaatweerstand bij langer en net ontstane hypertensie?
langer: HMV normaal en vaatweerstand toegenomen
net ontstaan: HMV en perifere vaatweerstand verhoogd
wat doet de symphaticus?
zorgt dat HMV toeneemt, perifere vaatweerstand en veneuze return toeneemt
