H2.2 het autonome zenuwstelsel Flashcards
welke effecten heeft de sympaticus op:
oog, pupil
speekselklieren
hartfrequentie
longen
spijsverteringskanaal
blaas, sfincter
penis
clitoris, labia minora
oog, pupil - mydriase (verwijding)
speekselklieren - secretie (licht)
hartfrequentie - omhoog
longen - bronchodilatatie
spijsverteringskanaal - verlaagde morbiliteit
blaas, sfincter - contractie
penis - ejaculatie
clitoris, labia minora - niks
welke effecten heeft de parasympaticus op:
oog, pupil
speekselklieren
hartfrequentie
longen
spijsverteringskanaal
blaas, sfincter
penis
clitoris, labia minora
oog, pupil - miosis (vernauwing)
speekselklieren - secretie
hartfrequentie - omlaag
longen - bronchocontrictie
spijsverteringskanaal - verhoogde morbiliteit
blaas, sfincter - relaxatie
penis - erectie
clitoris, labia minora - erectie/zwellen
welke 3 systemen horen onder het autonome ZS?
- sympatische zs
- parasympatische zs
- enterisch zs
in welke hersenkern komt viscero-sensibele informatie binnen? (bloeddruk, O2, smaak, rekking, etc)
nucleus tractus solitarii
waar bevindt zich de nucleus tractus solitarii? welke rol speelt het in het zs?
in de hersenstam, gelegen bij de medulla oblongata
het speelt een rol in de regulatie van het autonome zenuwstelsel, vooral de parasympaticus
wat houdt een preganglionaire neuron in? en postganglionaire neuron?
preganglionaire neuron, bevindt zich in het CZS en zendt signalen naar het postganglionaire neuron
de postganglionaire neuron bevindt zich buiten het CZS, vlak bij het doelorgaan
wat voor proces speelt zich af door acetylcholine in de parasympaticus?
secretie van acethylcholine uit de preganglionaire neuron (CZS) ->
acetylcholine bindt aan nicotinereceptor (in targetorgaan)->
secretie van acetylcholine uit postganglionaire neuron op muscarine receptor (GPCR) in targetorgaan
wat voor proces speelt zich af door acetylcholine in het sympatische deel?
secretie van acetylcholine uit preganglionaire neuron (CZS) ->
acetylcholine bindt aan nicotinereceptor (perifeer gelegen) ->
postganglionaire neuron scheidt noradrenaline uit en komt op adrenerge receptor (targetorgaan)
wat doet de sympaticus en de parasympaticus als het gaat om de regulering van de vaten?
sympaticus: vasocontrictie
parasympaticus: vasodilatatie
welke uitzondering is er mbt de werking van acetylcholine in het autonome zs?
dat acetylcholine ook een rol speelt in het sympatische deel, namelijk zorgt voor zweten
hoe zorgt de sympaticus ervoor dat er genoeg bloed stroomt naar de spieren die het nodig hebben?
door vasocontrictie van de tractus digestivus en de lokale regulatie zorgt voor juiste doorbloeding van de spieren
co-transmissie
controle van een doelcel door 2 of meer stoffen die vrijkomen uit 1 neuron
hoe vindt vasoconstrictie plaats dmv co-transmissie? beschrijf het proces door ATP
ATP bindt aan purinerge receptor (ligand gestuurd ionkanaal) ->
na en beetje ca stroomt naar binnen ->
depolarisatie ->
spanningsafhankelijke ca kanalen openen ->
ca concentratie neemt toe ->
constrictie gladde spiercel
hoe vindt vasoconstrictie plaats dmv noradrenaline?
noradrenaline bindt aan alfa1-adrenerge recepetor ->
cascade met G-eiwit bindt aan PLC->
IP3 wordt gevormt en bindt aan IP3 receptor op SR->
ca concentratie gaat omhoog ->
vasoconstrictie
welke 3 deeltjes zorgen voor vasoconstrictie bij co-transmissie?
- ATP
- noradrenaline
- neuropeptide Y
hoe ontstaat er een langer durende actiepotentiaal bij co-transmissie voor vasoconstrictie?
doordat ATP, noradrenaline en neuropeptide y alle 3 in snelheid verschillen
varicositeit
pre synaptische eindigingen
beschrijf het proces van vasodilatatie dmv NO
NOS vormt NO in varicositeit van presynaptische eindiging ->
diffundeert over celmembraan in gladde spiercel ->
binding aan guanylaat cyclase ->
omzetting GTP in cGMP->
relaxatie
beschrijf het proces van vasodilatatie dmv Acetylcholine
ach bindt aan muscarinereceptor op endotheel ->
aanmaak IP3->
ca concentratie verhoogt ->
calcium afhankelijke NO synthase aanmaak->
maakt NO aan en diffundeert naar gladde spiercel->
activering guanylaat cyclase ->
omzetting GTP in cGMP ->
relaxatie
wat is sildenafil en wat doet het?
viagra
remt afbraak cGMP -> relaxatie
welke route legt de sympaticus af naar het hart?
medulla oblongata ->
ruggenmerg->
overschakeling in genstreng richting hart->
innervatie op spiercellen en pacemakercellen
welke route legt de parasympaticus af naar het hart?
medulla oblongata ->
via n. vagus naar SA en AV-knoop
wat betekent negatief inotroop effect?
vermindering van de contractie
zorgt de parasympaticus voor activering of remming van k-kanalen? leg uit
activering, waardoor de cel negatiever wordt
zorgt de parasmpaticus voor stimulering of remming van de ca kanalen? leg uit
remming, zodat de drempelwaarde positiever komt te liggen en er dus een hogere drempel wordt gevormd
waar zorgt de sympaticus en parasympaticus voor mbt het hart?
sympaticus:
- toename frequentie en contractiekracht
parasympaticus tegenovergestelde
wat zijn de sensoren van het cardiovasculaire systeem? waar hebben ze invloed op?
baroreceptoren in aorta en carotis communis -> snelle invloed op hartslag en vaatweerstand (meet rekkingsgraad)
volumereceptoren in atria en v. cava->
langzame termijn invloed op circulerend volume (meet volumegraad)
met welke hersenzenuw lopen de vezels van de glomus caroticum mee?
n. glossopharyngeus
met welke zenuw lopen de vezels van de glomus aorticum mee?
n. vagus
naar welk structuur gaat het signaal van de glomi toe?
de hersenen, nucleus tractus solitarius
hoe werken de baroreceptoren?
meting rekkingsgraad->
info komt aan bij nucleus tractus solitarius->
parasympaticus wordt actiever bij het hart->
verlaging hartslag, kracht en vasodilatatie
interneuron maakt sympaticus minder actief
wat meten de volumereceptoren precies? en waar zorgt activatie voor?
meet hoge bloeddruk, oftewel toename bloedvolume
lagere hartfrequentie en vasodilatatie bij nierarteriën, waardoor er een grotere urineproductie ontstaat en een verlaging van het circulerend volume
dysautonomie, noem 4 voorbeelden?
ziekte waarbij AZS is aangedaan,
zoals MSA, multiple sclerose, diabetes en beschadiging ruggenmerg
wat zijn de 5 symptomen van MSA?
- incontinentie
- orthostatische hypotensie
- impotentie (geen erectie)
- verlies van transpiratievermogen
- bewegingsstoornissen
wat doen cholinesteraseremmers? uit welk zs komen de symptomen bij een vergiftiging cholinesteraseremmers?
remmen de afbraak van acetylcholine
vergiftiging: parasympathicomimeticum (nabootsting werking van parasympaticus), maar heeft ook symptomen die voortkomen uit sympaticus
wat zijn de symptomen van vergiftiging van cholinesteraseremmers?
DUMBELS
Diaphoresis (zweten) en Diarree
Urination
Miosis (vernauwde pupil)
Bronchorrhea (overmatige slijmproductie) en bronchospasm
Emesis (braken)
Lacrimation (overmatige traanproductie)
Salivation en secretion (speelkselsecretie)
zijn de sensoren van de aortaboog of carotis gevoeliger?
die van de aortaboog
hoe heet de meest rostrale ganglion?
ganglion cervicale superius
ectopische pacemaker
een cel of groepje cellen die in een eigen ritme gaan vuren en de oorspronkelijke pacemakers gaan overrulen (met name SA knoop)
zijn de effecten van de sympatische of parasympatische vezels het snelst op het hart? leg uit
de parasympatische vezels en de oorzaak is hoe snel de receptoren reageren op de vrijgemaakte neurotransmitter
wat is een atrio- ventriculaire blok? hoe kan dit worden verholpen?
er passeren geen prikkels van atrium naar ventrikel en andersom
door een pacemaker in de septum te plaatsen (onder de atrium dus) zodat het signaal bij de ventrikels terecht kan
Waar zijn de cellichamen gelegen die behoren bij:
postganglionaire parasympatische vezels
postganglionaire sympatische vezels
preganglionaire parasympatische vezels
preganglionaire sympatische vezels
- post. para. -> ganglia bij het te innerveren orgaan
- post. symp. -> genstreng (ganglion cervicale superius)
- pre. para. -> ruggenmerg sacrale seg. en in hersenstam
- pre. symp. -> ruggenmerg seg. Th1 tot L2
waar zijn de cellichamen gelegen die het HART innerveren?
postganglionaire parasympatische vezels
postganglionaire sympatische vezels
preganglionaire parasympatische vezels
preganglionaire sympatische vezels
- post. para. -> parasymp ganglia in cardiale vet van RA bij SA en AV knoop
- post symp. -> cervicale en hoog Th ganglia van symp genstreng
- pre. para. -> dorsale motorische vagus kern in hersenstam
- pre. symp. -> ruggenmerg seg. Th1 tot Th6
