H1.8 medische geschiedenis: het lichaam in balans

Question 1

fysiologie

Answer 1

studie van de functies van levende organismen -> studie van levensprocessen

Question 2

wat was de centraal idee/uitgangspunt van fysioloog Claude Bernard? hoe vormde hij het schakelpunt mbt medisch denken over gezondheid?

Answer 2

• constant ‘milieu interieur’
• legde basis voor moderne biomedische traditie en was deels voortbouwend op en deels breuk met klassieke medische traditie

Question 3

wie was overtuigt van het feit dat er een levenskracht (vis medicatrix naturae wat zelfhelende kracht van de natuur is) bij levende organismen is? geef nog een ideologie van hem

Answer 3

Hippocrates van Kos

‘ziekten worden niet veroorzaakt door natuurlijke oorzaken en niet meer vanuit religieus oogpunt’

Question 4

wie was de bedenker van de humorenleer en wat houdt dat in?

wie was vervolgens de voortzetter van de humorenleer en de levenskrachten?

Answer 4

Hippocrates van Kos

humorenleer= wanneer de 4 humoren (slijm, bloed, gele -en zwarte gal) in balans waren leidde dat tot een goede gezondheid

de voortzetter was Galenus van Pergamon

Question 5

wat waren de toevoegingen van Galenus aan de klassieke traditie?

Answer 5

verdere uitwerking van de levenskrachten dmv vitalisme

hij dacht bijv dat er steeds vitale krachten werden gegeven in bijv het versteringsstelsel en dat er geen circulatie van bloed plaatsvond

Question 6

welke 3 factoren hebben invloed op de lichaamstoestand volgens de humoraal-pathologie? wat betekenen ze?

Answer 6

1. res naturales: natuurlijke zaken zoals lichaamsvochten, temperamenten
2. res contra-naturales: tegennatuurlijke zaken zoals pathologische afwijkende verschijnselen
3. res non-naturales: niet-natuurlijke zaken zoals eten/drinken, bewegen rust, slapen/wakker

Question 7

wat is het idee dat hoort bij res non-naturales?

Answer 7

balans en dus gezondheid kan bevorderd/hersteld worden door die zaken op evenwichtige manier te reguleren

Question 8

wat voor invloed heeft de omgeving op de mens als het gaat om balans?

Answer 8

omgevingsfactoren kunnen de gezonde balans verstoren of juist bevorderen

Question 9

wat zijn de 2 opkomsten van de moderne natuurwetenschappelijke geneeskunde?

Answer 9

1. opkomst empirisme en mechanistisch denken
2. opkomst moderne fysiologie en specifiteitsdenken

Question 10

wat houdt de opkomst van empirisme in? en waarom is dit nog steeds van belang in de moderne geneeskunde?

Answer 10

verzamelen van bewijs en ervaring dmv observaties en experimenten om zo medische kennis te vergaren

empirisch bewijs staat centraal als het gaat om de verbetering van de gezondheidszorg en het bieden van effectieve behandelingen

Question 11

wat waren de toevoegingen van Andreas Vesalius in de moderne geneeskunde?

Answer 11

hij begon met het zelf ontleden van mensenlichamen, waardoor er dus opleving van de anotomie optrad

Question 12

wat waren de toevoegingen van Wiliam Harvey in de moderne geneeskunde?

Answer 12

• anatomie als basis voor fysiologie -> op basis van de vorm de functie bepalen
• ontdekking van de bloedsomloop

Question 13

door welk samenkomst van 2 pijlers ging het van klassieke natuurfilosofie naar moderne natuurwetenschap? wat houden ze in?

Answer 13

1. empirisme en experiment:
   - ervaring en geen theorie
   - geen speculatie over oorzaken of doelen maar de vraag hoe? werd gesteld
2. rationalisme en wiskunde
   - rede is de voornaamste bron van kennis
   - niet alleen waarnemingen doen maar ook wiskunde redeneren

Question 14

wat houdt mechanisering in?

Answer 14

natuur/materie kan op mechanisme manier (natuurkundig, scheikundig) bestudeerd worden

Question 15

dualisme

Answer 15

scheiding van lichaam en geest

Question 16

wat is het verschil tussen vitalisme en mechanistische benadering?

Answer 16

vitalisme benadrukt een niet-fysische levenskracht, terwijl de mechanistische benadering de nadruk legt op het begrijpen van levende wezens op basis van fysische en chemische principes zonder de noodzaak van een aparte vitale kracht

Question 17

wat is vivisectie en waar leidde dit toe?

Answer 17

experimenten op levende dieren om zo de fysiolofie beter te begrijpen

dit zorgde voor de opkomst van de fysiologie 19e eeuw

Question 18

wat houdt specifiteitdenken in?

Answer 18

specifieke pathofysiologische storingen zijn dominant in diagnostiek en behandeling

Question 19

medische geschiedenis gaat altijd over niet-westerse geneeskunde, wat is hierop een uitzondering?

Answer 19

biomedische wetenschap welke ong 2 eeuwen oud is

Question 20

wat zijn kenmerken van de westerse biomedische geneeskunde?

Answer 20

• specifiteitsdenken
• dominantie van mechanisch denken
• meten is weten (geen ontkenning vitalisme)
• dominantie voor behandelen
• scheiding milieu interieur en exterieur -> reductionistisch ipv holistisch)

Question 21

reductionisme

Answer 21

complexe biomedische systemen vereenvoudigen tot fundamentele onderdelen -> zoals werking van cellen

oftwel werkelijkheid reduceren tot meestal mechanisch model

Question 22

holistische ziektebenadering

Answer 22

er wordt niet alleen naar de fysieke symptomen van een aandoeing gekeken bij een individu maar ook de mentale en sociale aspecten