H1.5 rechtvaardigheid Flashcards
principe van rechtvaardigheid
de plicht om personen de mogelijkheden en middelen te geven die hen toekomen
utilisme
grootst mogelijke goed voor de grootste groep mensen
egalitarisme
mensen dienen gelijk behandeld te worden
sufficientarianisme
alle mensen moeten voldoende krijgen
prioritarisme
naarmate mensen slechter af zijn, verdienen zij meer prioriteit
welke 4 soorten/domeinen van rechtvaardigheid zijn er?
- verdelende (distributieve)
- corrigerende
- vergeldende (retributieve)
- contributieve
verdelende rechtvaardigeheid
hoe moet het buget en inspanning verdeeld worden over verschillende ziektebeelden/personen
corrigerende rechtvaardigheid
hoe moeten fouten worden gecompenseerd
vergeldende rechtvaardigheid
strafrecht in geding -> dan moet je het wel erg bond maken
contributieve rechtvaardigheid
eerlijke verdeling beloningen en kansen obv individuele bijdragen in samenleving
wanneer is er sprake van een verdelingsvraagstuk?
1) gewild goed
2) schaars aanwezig
wat houdt micro, meso en macro in als het gaat om verdelingsvraagstukken in de zorg? geef vb
micro: afspraak huisarts, doorverwijzing naar specialist
meso: in ziekenhuis verdeling middelen over verschillende domeinen
macro: afspraken over basispaket, budget voor gezondheidszorg
kosteneffectiviteit
zoveel mogelijk gezondheidswinst voor zoveel mogelijk patiënten tegen een zo laag mogelijke prijs
waarom is kosteneffectiviteit een vertaling voor utilisme
voor een beperkt aantal euro’s zoveel mogelijk mensen helpen
wat houdt de theorie van het egalitarisme in?
schaarse middelen moeten ingezet worden om de gelijkheid te bevorderen
als dit niet haalbaar is dan is ongelijkheid toelaatbaar MITS deze ongelijke verdeling in het voordeel van de minst bedeelden werkt
~John Rawls
leidt eigenbelang tot ongelijkheid? zoja, geef vb
ja! bijv dat jij de taart aan mag snijden in gelijke stukken, maar je als laatste een stuk mag kiezen
welke 3 procedurele rechtvaardigheden zijn er? geef vb
- pure procedural justice - loterij
- perfect procedural justice - taart verdelen
- imperfect procedural justice - strafrecht
verschil tussen rechtvaardigheid en eerlijkheid
rechtvaardigheid: een set van regels oftwel een theorie op grond waarvan een verdeling wordt gemaakt
eerlijkheid: iedereen die het aangaat is het eens met de regels op grond waarvan een verdeling wordt gemaakt
hoe werkt Johns keuze experiment?
wat voor samenleving is nodig om een zo groot mogelijke kans te hebben om een goed leven te kunnen lijden, wie je ook wordt
men zou hierbij niet gokken op het goede leven en zou denken aan de risico’s
wat houdt de eerste principe van social goods in?
grootst mogelijke vrijheden moet voor iedereen gelijk zijn
wat houdt de tweede principe van social goods in?
verschil van inkomsten is niet erg als er maar geen maatschappelijke obstakels zijn die bijv arts worden belemmeren–> eerlijke gelijke kansen
wat houdt de derde principe van social goods in?
inkomensverschillen moeten geaccepteerd worden als mensen met een hoger inkomen ook echt gemotiveerder zijn en het dus nut heeft