H12.3 Flashcards
Osteoporose
- Afname BMD
- Toename risico fracturen
- Ziekte gepaard met verlies botmassa en verlies normale botstructuur wat leidt tot zwakte van bot
- Fracturen in wervels, pols en femur
- Pijn, morbiditeit, mortaliteit
Osteopetrose
- Toename BMD
- Botten witter
Belangrijkste oorzaken verminderde botdichtheid
- Osteoporose
- Osteomalacie (onvoldoende inbouw calcium)
- Metastases
- Multipel Myeloom
- Hyperparathyreoïdie
Definitie osteoporose
- Onbalans tussen productie en resorptie
- Verhoogde botresorptie
- Te weinig bot productie
- Hoge botresorptie en lage bot productie
- Verlies botmassa en dichtheid
- Verlies normale bot architectuur
- Verhoogd risico fracturen
Axiale skelet
- Wervels
- Pelvis
- Kop femur
Perifere skelet
- Lange botten
- Eind corticaal en midden spongieus
Risicofactoren osteoporose
- Vrouwen >60 jaar
- Mannen >70 jaar
- Vrouwen en mannen >50 jaar en eerder fractuur wervels, femur, pols
- Verminderde mobiliteit
- Gebruik corticosteroïden >3 maanden
- Osteoporose in familie
- Laag lichaamsgewicht <60 kg
- Vaak valleen
Radiologie osteoporose
- Botdichtheid afgenomen
- Cortex dunner
- Verlies secundaire bot trabeculae met prominente primaire trabeculae
Vormen wervels
- Wedging
- Biconcave
- Pancake
Gevolg veranderde vorm wervels
- Kyphose
- Meer drukpunten
- Kleinere lichaamslengte
Botdichtheid meten
- DEXA
- MCI
- GCT
- ECHO
- MRI
- Röntgenfoto
Osteomalacie
Alle wervellichamen biconcave
Looser’s zones
Zones waar botmatrix niet gemineraliseerd is
Afwijkingen zien die lijken op fracturen
Kenmerken osteomalacie
- Looser’s zones
- Pseudo fracturen
- Deformaties
Morbus Kahler
Verschillende compressies van wervels zichtbaar, wervels zijn leeg
Botdensitometrie
- Meten botmineraaldichtheid
- Techniek voor kwantificeren massa, dichtheid of andere materiaaleigenschappen van bot
- DEXA, CT, MRI, ultrageluid
Bestanddelen bot
- Organische botmatrix
- Minerale componenten zoals hydroxyapatiet
- Water
- Magnesium, natrium en HCO3
DEXA
- 2 soorten straling met verschillende energieniveaus
- Röntgenstralen kaatsen verschillend terug
- Heup en wervels L1-L4
Hoe meer calcium-houdend bot, hoe meer terugkaatsing
Grammen hydroxyapatiet/cm2
T-score
Afwijking meting t.o.v. jongvolwassenen
Z-score
Afwijking meting t.o.v. gemiddelde waarde mensen met dezelfde leeftijd en geslacht
Ook met geslacht rekening houden aangezien vrouwen na menopauze versnelde daling BMD hebben
Waarden
- Osteopenie: T tussen -1 en -2.5
- Osteoporose: T <-2.5
- Ernstige osteoporose: T<-2.5 met osteoporotische fractuur
Waar is osteoporose van afhankelijk
- Hoeveel bot patiënt in jeugd heeft opgebouwd
- Snelheid botverlies
DEXA beperkingen
- 2D opname
- Wervelinzakking
- Aderverkalkingen
- Atrose
Hoge specificiteit en lage sensitiviteit