H10.3: Diagnostiek en behandeling hypercortisolisme Flashcards
1
Q
Ziekte Cushing
A
- Zeldzaam
- Overgewicht
- DM2
- Hoge BD
- Spieratrofie
- Scheuren van pezen
2
Q
Twee vormen Cushing syndroom
A
- ACTH afhankelijk
- ACTH onafhankelijk
3
Q
ACTH afhankelijk
A
- Hypofyse adenoom is meest voorkomende oorzaak
- Ectopische ACTH productie is zeldzamer (long)
4
Q
ACTH onafhankelijk
A
- Goedaardig bijnier adenoom
- Bilaterale hyperplasie
- Bijnier carcinoom
5
Q
Morbiditeit
A
- Veranderingen in lichaamssamenstelling
- Endocriene veranderingen
- Belangrijke neuropsychiatrische veranderingen
- Metabool syndroom
- Hypercoagulabiliteit
6
Q
Veranderingen in lichaamssamenstelling
A
- Romp-adipositas
- Gelaat zwelt op -> vollemaansgezicht
- Vetophoping rug
- Atrofie spieren en huid
- Huid kwetsbaar en gevoelig voor beschadigingen
Botweefsel is dynamisch, cortisol verstoort balans tussen osteoclasten en osteoblasten waardoor osteoporose
7
Q
Endocriene veranderingen
A
- Hoge cortisolniveaus remmen afgifte TSH
- Secundaire hypothyreoïdie
- Hypogonadisme
- Menstruele stoornissen
8
Q
Belangrijke neuropsychiatrische veranderingen
A
- Depressie
- Psychose
- Geheugenstoornis
- Slapeloosheid
9
Q
Metabool syndroom
A
- Syndroom Curhsing
- Clustering risicofactoren voor HVZ
- Verhoogd cholesterol
- Hoge BD
- Obesitas
- Diabetes
10
Q
Screenen voor Cushing bij
A
- Meerdere en progressieve symptomen
- Ongebruikelijke relatie met leeftijd
- Bijnierincidentaloom
- Kinderen met groeiretardatie
11
Q
Kenmerken syndroom Cushing
A
- Centrale adipositas
- Buffalo hump
- Glucose-intolerantie
- Spierzwakte
- Hypertensie
- Psychopathologie
- Hematomen
- Hirsutisme
- Oligo- of amenorroe
- Abdominale striae
- Oedeem
- Osteoporose
12
Q
Vaststellen hypercortisolisme
A
- Cortisol excretie in 24 uurs urine
- 1 mg dexamethason suppressietest
- Middernachtsspeeksel cortisol concentratie
- Meting cortisol in haar
13
Q
Cortisol excretie in 24 uur urine
A
- 2-3 verzamelingen
- Beperkte sensitiviteit
- Niet als enige test gebruiken
14
Q
1 mg dexamethason suppressietest
A
- Cutt-off waarde < 50 nmol/L
- Heel gevoelig
- Negatieve feedback bij Cushing is verstoord
- Als je dexamethason geeft aan gezond persoon zal hypofyse tijdelijk geremd worden in productie ACTH, bijnierhormonen dalen en cortisol ook
- Adenoom trekt veel minder aan van het middel dus volgende ochtend cortisol weer hoog
15
Q
Middernachtsspeeksel cortisol concentratie
A
- Niet beïnvloed door CBG waarde
- Hoge sensitiviteit en specificiteit
- Speekselcortisol rond 23:00 uur meten is is het he laagst
- Geen bloed erbij, want bloed hogere cortisolwaarde dan speeksel