H11.7: Schildkliernodus kanker of geen kanker Flashcards
Niet-functioneel
- Adenoom
- Cyste
- Overige (inflammatoir) en/of maligne (carcinoom, lymfoom, metastase)
5%
Functioneel
Autonome (hete) nodus
Onderverdeling noduli
- Multinodulair/solitair
- Toxisch/non-toxisch
Toxische noduli en onderdrukt TSH
Nooit kanker
Work-up in diagnostiek nodus
Prikken TSH
Als TSH onderdrukt is, is nodus toxisch of functioneel waarna er een scan van nodus wordt gemaakt
Als TSH normaal is, dan klinische evaluatie, echo en FNA
FNA
Punctie waarmee een biopt kan worden gemaakt voor histologisch onderzoek
Wanneer chirurgie
- Als FNA niet tot diagnostische uitslag leidt
- Maligne nodus
- Verdachte nodus
Teken van Pemberton
Armen omhoog, claviculae omhoog, ruimte in nek kleiner, struma drukt veneuze afvloed dicht, rood hoofd
Pathogenese non-toxisch multinodulair struma
- Jodium deficiëntie (endemisch struma)
- Genetische aanleg
- Diëtair (goitrogene factoren)
- GF zoals IGF1
Radioactief jodium
- Recombinant hTSH
- Humaan TSH wat de opname van jodium in schildklier bevordert
- Necrose en celverval waarmee ook oedeemvorming
- Compressieklachten verergeren
Voorspellende waarden voor maligne nodi
- Fixatie
- Gezwollen lymfeklieren
- Heesheid
- 60+ of 20-
- Nodus >4cm
- Vast-hard
- Man
- Snelle groei
- Solitaire nodus
Wat verhoogt risico dat nodus maligne is?
Nodus gefixeerd aan omgeving past bij doorgroei/ingroei
DD bij solitaire nodus
- Adenoom
- Carcinoom 5%
- Cyste
- Dominante nodus in multinodulair struma
- Inflammatoir
Aandachtspunten TSH en echografie schildklier
- Solide verdachter dan cysteus
- Enkel verdachter dan multipel
- Calcificaties kanker
- Echo doppler: vaatsignalen kanker
- Elastografie: hardheid bepalen
- Contrast echografie
- Verdachte lymfeklieren passeren bij lokale uitzaaiingen
Uitzondering bij folliculaire schildkliercarcinoom
Diagnose alleen te stellen o.b.v. ingroei in kapsel van nodus, waarvoor alleen histologisch geen diagnose gesteld kan worden
Voor wie geeft FNA een duidelijk uitslag?
- Medullair carcinoom
- Papillair carcinoom
- Lymfoom
- Anaplastisch carcinoom
Werking radioactief jodium
- Gaat alleen maar naar schildkliercellen of schildklierkankercellen
- Elegante manier om cellen te verwijderen op plekken waar niet geopereerd is
- Stimulans voor schildklierkankercellen door toedienen recombinant TSH of door na operatie geen SKH te geven waardoor ze hypo worden en meer TSH gaan produceren
- Schildklierkankercellen worden hongerig voor jodium
Gedifferentieerde schildkliercarcinomen
- Papillair
- Folliculair
Papillair schildkliercarcinoom
- Multicentriciteit
- Lymfogene metastasering
Folliculair schildkliercarcinoom
- Minimaal invasieve en meer agressief invasieve varianten
- Slecht en goed gedifferentieerde varianten
Waar Hurthle cel variant?
- In jodiumdeficiënte gebieden
- Hematogene metastaseringen naar long en skelet
Waarom is prognose van gedifferentieerd schildkliercarcinoom goed?
Gevoelig voor radioactief jodium
Prognostische factoren
- Leeftijd diagnose
- Histologisch type
- Tumor stadium
- Metastase
- Therapie
Therapie gedifferentieerde schildkliercarcinoom
Totale thyreoïdectomie
Follow-up totale thyreoïdectomie
- Thyroxine suppressie therapie
- Teveel thyrax geven waardoor TSH onderdrukt wordt
- TSH onderdrukken, omdat TSH een groeifactor is voor schildklierweefsel
Voorkomen kans op recidief
Wat moet de waarde postoperatief van Tg zijn?
Geen Tg meer, want Tg wordt door schildklier aangemaakt
Als er geen Tg meetbaar is na maximale stimulatie met TSH is kans op recidief heel klein
Medullaire schildkliercarcinoom
- Parafolliculaire C-cellen
- Helft sporadisch
- Helft door autosomaal dominant overervend tumorsyndroom: MEN 2a en MEN 2b
MEN 2a
- Medullaire schildkliercarcinomen
- Feochromocytomen
- Hyperparathyreoïdie
- Multiple gland disease
MEN 2b
- Medullaire schildkliercarcinomen
- Feochromocytomen
- Mucocutane neurinomen
- Marfanoïde habitus
Therapie medullair schildkliercarcinoom
- Totale thyreoïdectomie
- Centrale halsklierdissectie
Debulking bij gemetastaseerde vorm waarbij je gedeeltelijk tumor verwijdert
Waarom bij medullair schildkliercarcinoom niet nabehandelen met radioactief jodium?
C-cellen nemen geen jodium op
