H10.1: Centrale zenuwstelsel en endocriene organen Flashcards
Doel endocriene systeem
Samen met zenuwstelsel communicatie tussen cellen en celsystemen mogelijk maken d.m.v. hormonen
Hormonen
Eiwitten die een effect uitoefenen op bepaalde doelwitcellen
Communicatie via hormonen
- Endocrien
- Paracrien
- Autocrien
Endocrien
Hormoon via bloedbaan naar doelwitcel
Paracrien
Signaalmoleculen bereiken via intercellulaire vloeistof nabijgelegen cellen
Autocrien
Hormoon uit cel bindt op receptor van diezelfde cel
Twee typen receptoren
- Kern: receptoren die direct in kern werken
- Membraan: receptoren op membraan
Endocriene klieren
- Hypofyse
- Schildklier
- Bijschildklieren
- Bijnieren
- Testes
- Ovaria
- Pancreas
Hypofyse (pituitary gland)
- Boven dak sinus sphenoidalis in sella turcica
- Strak gereguleerd door hypothalamus die via een steel met elkaar verbonden zijn
In hypofyse steel
Plexus van bloedbanen en zenuwbanen vanuit zenuwcellen die in hypothalamus gelegen zijn
Neuronen met grote cellichamen
- Lange axonen die uitkomen in hypofyseachterkwab
- Neuronen maken vasopressine en oxytocine
- Transporteren hormonen naar achterkwab
- Afgegeven aan bloedbaan
Neuronen met kleine cellichamen
- Veel kortere uitlopers
- Releasing factoren afgeven
- Afgifte hormonen aan voorkwab stimuleren of remmen
Hypothalame hormonen
- Hormonen/RF die door hypothalamus worden afgegeven
- In te delen in voor- en achterkwab
Hormonen hypofysevoorkwab
- Hypofyseotropische hormonen
- TRG
- GnRH
- Somatostatine
- GRH
- Dopamine
- CRH
Kenmerk hormonen die door hypothalamus worden afgegeven
- Zeer korte halfwaardetijd
- Essentieel aangezien het effect (stimulatie tot afgifte hypofyse) niet langer door moet werken dan nodig is