Geschiedenis - Les 18: Naar een democratische samenleving Flashcards
Wanneer situeren we de Amerikaanse en de Franse evolutie?
ca. 1750-ca.1815
Waar lagen de Engelse kolonies in Noord-Amerika?
Aan de Oostkust van Amerika, aan de Atlantische Oceaan.
Welke Europese landen hadden behalve Engeland nog kolonies in Noord-Amerika?
Spanje (zuiden), Frankrijk (noorden)
Leg de slogan: ‘no taxation without representation’ uit.
De kolonisten moesten veel belastingen betalen aan de Britten. In ruil eisten ze inspraak in het Britse parlement.
Toon aan dat Thomas Paine geïnspireerd werd door de verlichting.
Hij gaf aan dat de kolonisten hielden van burgerlijke en religieuze vrijheden.
Was het land vrij toen de Engelse kolonisten aankomen op de Oostkust?
Nee, er waren al verschillende inheemse volkeren. (Indianen genoemd)
Wie zijn de ‘inheemse Amerikanen?
vele tientallen stammen: van ‘eskimo’ = inuit tot Sioux
Wat waren de grote verschillen bij de inheemse bevolking voor de kolonisatie? (2)
- grote etnische verschillen
- verschil in levenswijze: nomaden en sedentairen
Wat betekent heterogeniteit?
Grote zichtbare verschillen
Wat is het verschil tussen nomaden en sedentairen?
nomaden trekken rond, sedentaire vestigen zich.
Wat zijn de Pilgrim Fathers?
- 1621
- protestante
- gevlugd naar Amerika voor katholisme (eerste kolonisten?)
Wat betekent fundamentalistisch?
strengelovig zijn
Wanneer was de Boston Massacre?
1770
Wat is de Boston Massacre?
- 1770
- Het Bloedbad van Boston: Britse troepen schoten op protesterende burgers => lokken veel afkeer => door velen gezien als startpunt van de Amerikaanse Revolutie
Wat was er mis met de prent die we kregen bij de Boston Massacre? Hoe noemen we zo een prent?
Het is een foute opstelling
-> het was niet op bevel het schot => 1 soldaat schot gelost = chaos => geen aanval van Britten
= een propagandaprent
Wanneer was de onafhankelijksheidsverklaring?
4 juli 1776 = independence day
Wat was er 4 juli 1776?
de onafhankelijkheidsverklaring of de independece day
Wanneer was het einde van de 70-jarige Oorlog?
1763 (tussen Britten Fransen)
Wanneer was de Boston Tea Pary?
1773
Wat was er in januari 1776?
pamflet: Common Sense: oproep tot actie
Wanneer was de Common Sense: oproep tot actie?
januari 1776
Wanneer was de onafhankelijkheid geacceppteerd dood de Britten?
in 1783
Wat zijn de checks and balances?
Betekent dat elke macht heeft controlemechanismen over de andere machten
Wat is de Bill of Rights?
Daarin staat dat inwoners van de VS recht hebben om wapens te dragen.
Wanneer was de Boston Tea party?
in 1773
Wat is de Boston Tea Party?
- 1773
- De Britse autoriteiten in Boston wilden de kolonisten dwingen om een lading thee ui China van hen over te kopen. Uit protest gooide een groep kolonisten - verkleed als indianen - de thee in het water.
Geef 3 voorbeelden van ‘checks and balances’ in de Amerikaanse Grondwet.
- uitvoerende macht (president)
- uitgevende macht (congres)
- rechterlijke macht (hooggerechtshof)
In de Verenigde Staten zijn er regelmatig schietpartijen, bijvoorbeeld in scholen. Waarom staan heel wat Amerikanen positief tegenover het bezit van vuurwapens?
In de Bill of Rights staat dat inwoners van de VS het recht hebben wapens te dragen.
Wat is de voorgeschiedenis van de Franse revolutie? (4)
- einde 18e eeuw
- verlichte ideeën: gelijkheid, scheiding der machten, vrijheid, …
- vorstelijk absolutisme: koning Lodewijk XVI getrouwd met Marie-Antoinette van Oostenrijk
- maatschappelijke ongelijkheid (standenmaatschappij)
- economische crisis: misoogsten = hogere prijzen = armoede + hongersnood
wie is Marie-Antoinette van Oostenrijk?
vrouw van Lodewijk XVI en heeft een decadente levensstijl (luxueus leven)
Wat is de eerste fase van de Franse revolutie?
nieuwe elite aan de macht van 1789-1791
- staatskas = LXIV roept Staten-Generaal bij elkaar
-> machtsgreep nieuwe elite = zij vormen de Nationale Vergadering met als doel een nieuwe grondwet opstellen (burgerij probeert zo de adel en clerus buitenspel te zetten)
-> opstand massa: Ontslag minister van financiën Necker, Bestorming van Bastille, Plunderingen op platteland
-> reactie vrosten: declaration des Droits de l’Homme et du Citoyen , afschaffinf standenvoorrechten => juridische gelijkheid
+ nieuwe grondwet (1791): macht v koning wordt beperkt niet meer boven de macht, wetgevende macht bij de burgers (volkssoeveinititeit, rechtstaat (scheiding der machten), cijnkiesrecht?
Wat is de bestorming van Bastille?
- met steun vn volk opstand
- 7 gevangen vrijlaten uit staatsgevangenis
- op zoek naar buskruit
- symbool voor machtswillekeur 14 juli 1789 (nationale feestdag)
Wat is het cijkiesrecht?
Enkel rijke mannen mogen stemmen
Wat is de conclusie van de eerste fase van de Franse revolutie?
Frankrijk uitgebouwd tot constitutionele monarchie en rechtstaat MAAR geen gelijkheid: burgerij is nieuwe politieke elite
bv cijnkiesrecht, wet Le Chapelier (verbod vakbonden en stakingen), …
Wat is de wet Le Chapelier?
verbod vakbonden en stakingen (arbeiders mogen zich niet verenigen)
Wat is de 2e fase van de Franse Revolutie?
RADICALISERING REVOLUTIE 1792-1794
- mislukte vluchtpoging van Lodewijk XVI stelt koningschap in vraag: openbare terechtstelling guillotine, afschaffing koningschap, instelling republiek: nieuwe grondwet met algemeen stemrecht
-> frankrijk wordt een constitutionele of grondwettelijke republiek.
MAAR onrust blijft: burgeroorlog binnenland oryalisten tegen republikeinen, oorlog tegen colaitie van conservatieven uit buitenland
DUS voorlopige regering met machtsconcentratie:
-> dictatuur Robespierre: Terreur/Schrikbewing oa guillotine
Hoe heet het onthoofdingsding
guillotine
wat is het dictatuur van Robespierre
terreur / schrikbewind
Wat betekent constitutionele republiek
een grondwettelijke republiek (gekozen staathoofd die zich moet houden aan de grondwet)
Wat is de conclusie van fase 2 van de Franse revolutie?
Theoretisch nieuw links bewind met vrijheid voor iedereen maar in praktijk wordt Frankrijk een dictatuur.
Wat is fase 3 van de Franse revolutie?
HERSTEL MACHT NIEUWE ELITE (1795 - 1799)
- Robespierre word veroordeeld -> opnieuw RECHTS bewind olv de burgerij
-> nieuwe gribdwet met scheiding der machten + getrapte verkiezingen (volk kiest vertegenwoordigers die op hun beurt andere kiezen) + cijnkiesrecht
MAAR in praktijk opeenvolging van staatsgrepen vanuit leger TOT staatsgreep Napoleon Bonaparte
Wat is fase 4 van de Franse revolutie?
NAPOLEON: EINDPUNT VAN DE REVOLUTIE (1799-1815)
1) keizerrijk Napoleon (kroont zichzelf)
- positief: eindelijk rust fr + praktische verwezenlijkingen verlichting (bv hervorming onderwijs)
- negatief: absolutisme + constante machtsdrang zorgt voor vele oorlogsslachtoffers in binnen- en buitenland + de door Roobespierre afgeschafte slavernij wordt terug ingevoerd.
2) snelle opkomst + neergang buitenlandse campagnes:
- 1e ronde: overwinningen tegen Oostenrijk, Pruisen, Rusland -> Frans overwicht op Europese continent
- 2e ronde: gelijkspel tegen Groot-Brittannië: door Continentale blokkade, namelijk het blokkeren van de in- en uitvoer van goedern in Eng, probeert NapoleonGB te treffen maar mislukt
- 3e ronde: keerpunt in nederlaag tegen Rusland (doodgevroren + geen voedsel meer)
-4e ronde: definitieve nederlaag Napoleon bij slag van Waterloo (1815) na genadeslag Leipzig (1813) tegen europese coaltitie
Referentiekader slag van Waterloo
- politiek
- Waterloo
- 1815
referentiekader genadeslag Leipzig
- ## politiek
- 1813
Geef 3 voorbeelden vernieuwingen Napoleon
- rechts rijden
- eenvormige maten en gewichten
- burgerlijk wetboek (code Napoleon) = wetten bestraffing voor iedereen gelijk
Heeft de Franse revolutie haar doelinstellingen op het gebied van gelijke individuele rechten en volkssoevereiniteit op korte termijn kunnen vervullen?
- op vlak van gelijke individuele rechten wel: bevestigd door code Napoleon
- op vlak van volkssoevereinititeit niet: alleenheerschappij van Robespierre en Napoleon
Omschrijf de invloed van de Franse Revolutie op lange termijn.
De fr rev bracht langzaam en in verschilende fases de samenleving in een nieuwe en meer democratische plooi.
