Extra leren 1c1 Flashcards
innervatie glandula parotidea
n. glossopharyngeus
innervatie glandula submandibularis
n. facialis
innervatie glandula sublingualis
n. facialis
verhoornd plaveisel
palatum durum, bovenkant + basis tong en tandvlees, lippen
niet verhoornd plaveisel
onderkant tong, mondbodem, palatum molle, keelholte
Billroth 2
minder gastrine productie
hepatic stellate cells
antigeenpresentatie, vit A opslag, bloeddoorstroming en fibroblasten, bevat zenuwen en ECM
oorzaken levercirrose
- alcohol
- virale hepatitis
- NASH
- drugs (medicatie)
- galweg obstructie
- PSC/PBC
- idiopathisch
- hemochromatose
diagnose PBC
- leverenzymen
- anti mitochondriale antistoffen
- asymmetrische destructie galwegen in de portale velden
transporter crypten
CFTR
transporters vilus
DRA en NHE3
ORS
- zout + suiker in water
- opname van suikers door SGTL1 is gekoppeld aan Na transport
- HCO3- om acidose op te lossen
IBD medicatie
- mesalazine
- prednison/budesonide
- MTX of azathioprine
- Anti TNF alfa
- vedolizumab
- JAK STAT
intraperitoneaal
vasa recta jejunum, transversus/sigmoid, maag, ileum, d. choledochus, caecum, 1/3e rectum
retroperitoneaal
caput pancreas, colon ascendens, duodenum, colon descendens, 1/3 rectum (intra-retro-sub)
achalasie
geen peristaltiek van oesophagus en LES relaxeert niet
sereuze klieren
amylase en water
mucineuze klieren
slijmachtig speeksel
Sjorgen
dysfagie als klacht, is een chronische auto-immuunziekte waarbij antistoffen de slijmvliezen en traanklieren aanvallen
pylorushypertrofie
klachten tussen 2e en 4e week vanaf geboorte, niet-gallig braken > gewichtsverlies of onvoldoende toename veroorzaakt een hypocholermische alkalose
bulbus
eerste deel van duodenum, direct achter pylorus; duodenum wordt via a. gastroduodenalis voorzien van vloed
secretine
bij maag en pancreasfunctie
- maag: directe remming pariëtale cel
- pancreas: stimuleert CFTR kanaal > afgifte HCO3- > activatie secretie van ductus
CCK maag
stimuleert D cellen > somatostatine afgifte > remt HCl afgifte
Secretine en GIP
afgegeven in duodenum > remmen parietale cel
somatostatine maag
uit D cellen, remt EC cellen > histamine afgifte neemt af en HCl productie ook
acinaire cellen pancreas
produceren eiwitten
EC cellen maag
afgifte histamine
hoofdcellen maag
productie maaglipase
paneth cellen
diep in crypten dunne darm; produceren anti-microbiotische peptides
parietale cellen maag
geven HCl af en IF
S cellen duodenum
geven secretine af
I cel
duodenum; activatie door vetzuren, aminozuren, peptiden en CCK-RF en geeft CCK af
S-cel
duodenum, geeft secretine af gekoppeld aan pH (bij lage afgifte)
werking secretine
grijpt aan op ductulaire cellen > activering adenylyl cyclase > verhoging cAMP > CFTR kanaal gefosforyleerd > open
transport LCT
lypolyse:
1. vetbollen geemulgeerd
2. emulsie vormt lipide vesicles > vormen gemengde micellen
3. in lumen dunne darm worden deze lipide vesicles opgenomen
v. umbilicalis
geen functie; embryonaal v. venosus > v. porta
ontsteking pouch
antibiotica geven, ciproflaxine heeft de voorkeur maar metronidazol kan ook
submucosa
fibroblasten, collageen, elastine, bloedvaten en de plexus submucosus
slijmbekercellen
in epitheellaag van de mucosa van de dunne darm
paneth cellen
gespecialiseerde granulaire cellen in crypte dunne darm; produceren lysozumen
slijmnapcellen
in epitheel van de maag
acute ondervoeding
Kinderen < 1 jaar: gewicht naar lengte <-2SD
Kinderen > 1 jaar: gewicht naar lengte <-2SD
Alle kinderen: >1 SD afbuigende groeicurve de afgelopen 3 maanden
chronische ondervoeding
lengte naar leeftijd
alle kinderen: <-2SD
<4 jaar: 0,5-1 SD afbuiging in 1 jaar
> 4 jaar: 0,25 SD afbuiging in een jaar
erfelijke hemochromatose
ijzerstapeling door een genetische afwijking; ongeremde ijzerabsorptie; vaak veroorzaakt door mutatie HFE gen
mutatie HFE gen
HFE eiwit kan niet goed binden > lage hepcidine productie en een ongeremde absorptie van Fe2+; terugkoppelingsmechanisme werkt niet meer goed dus opgenomen ijzer bindt aan transferrine > verzadiging stijgt
als er meer ferritine is is eer meer ijzer opgeslagen in organen
suprahyoidale spieren
zorgen voor opentrekken mond
aandoeningen H. pylori
maagperforatie, maaglymfoom, ulcus, maagbloeding
perniceuze anemie
antistoffen worden aangemaakt tegen pariëtale cellen > te weinig IF dus B12 deficientie
verminderde maagzuurproductie
Hoe kun je de pancreas chirurgisch bereiken?
via foramen epiploicum, lig gastrocolicum doornemen
omentum minus
lig hepatogastricum en lig. hepatoduodenale
sucrase-isomaltase
Breekt alfa limit dextrin, maltose en maltotriose > bij deficientie sucrose vrij dieet
SGTL1 deficientie
malabsorptie van glucose, galactose, lactose, sucrose, zetmeel en alfa amylase dextrines > ernstige osmotische diarree en dehydratie vanaf geboorte
complicaties CF
levercirrose, pancreasfibrose, longontsteking en infectie, zout zweet, mannelijke steriliteit, darmobstructie
Na symport duodenum brush
glucose, galactose en aminozuren
Na symport jejunum brush
glucose, galactose en aminozuren
Na symport ileum brush
aminozuren en galzouten
H symport duodenum brush
di en tripeptides
H symport jejunum brush
di en tripeptides
H symport ileum brush
di en tripeptides
Na onafhankelijk duodenum brush
fructose
Na onafhankelijk jejunum brush
fructose en galzouten
Na onafh ileum brush
-
basolateraal actief duodenum
Na K ATPase
basolateraal actief jejunum
Na K ATPase
basolateraal actief ileum
Na K ATPase
Na onafh (passief) basolateraal duodenum
glucose, galactose, fructose, aminozuren
Na onafh (passief) basolateraal jejunum
glucose, galactose, fructose, aminozuren
Na onafh (passief) basolateraal ileum
galzout
Waartoe leidt een mutatie in basische aminozuren
cystinurie, verlies gecompenseerd door pepti1
glucose galactose malabsorptie
malabsorptie glucose, galactose, lactose, sucrose, zetmeel en alfa dextrine > fructose dieet
Stimulatie maagzuur cephale fase
N vagus, Ach
Stimulatie maagzuur gastrische fase
Peptide/aminozuren, rek
Stimulatie maagzuur intestinale fase
Aminozuur, rek
Remming maagzuur cephale fase
-
Remming maagzuur gastrale fase
Lage ph (<5) zorgt voor gastrine verlaging
Remming maagzuur intestinale fase
Lage ph —> secretine, vetzuren, MG —> GIP, CCK
P amylase tekort bij pancreasdysfunctie
Oraal pancreatine in zuurresistente capsules
Pancreas insuf
Orale pancreas enzymen
Enterokinase deficientie
Oraal enterokinase
Verminderde lipase activiteit
Orale pancreas enzymen, MCTs
Verminderde galzout secretie therapie
MCT dieet + essentiele vetzuren + vet oplosbare vitamines, evt UDCA
Hco3 stimulatie gastraal
Acetylcholine
Acinaire secretie
Ach en CCK keyregulatoren
Ductulaire secretie
Stimuleren: secretine en guanyline
Remming: somomatostatine
Acinaire cel
CCK en gastrine, eiwit en enzym secretie
Ductulaire cel
Secretie, scheidt NaHCO3 rijke vloeistof uit