Ekonomika poslovnih sistema u šumarstvu parcijala prethodni rokovi mix Flashcards
- Šta je poslovno planiranje i zbog čega se smatra da je to kontinuiran i dinamičan proces koji se odvija u poslovnim sistemima?
- Poslovno planiranje je projektovanje budućeg poslovnog ponašanja preduzeća, tj donošenje odluke šta, kako i kada nešto učiniti.
Proces planiranja predstavlja kontinuiran proces svjesnog i svrsishodnog određivanja i usmjeravanja budućih aktivnosti preduzeća kako bi preduzeće (sistem= u budućnosti obezbjedilo opstanak, rast i razvoj.
Dinamičan je proces koji se ne završava završetkom perioda na koji se plan odnosi, već zahtijeva stalno sagledavanje promjena koje mogu nastati, uzimajući u obzir njihov uticaj na dostizanje planskih ciljeva.
- Šta je strateški plan i koji su koraci u strateškom planiranju?
- Strateški planovi su planovi koji se odvijaju na nivou vrhovnog (top) menadžementa i najviših upravljačkih struktura poslovnog subjekta i rezultira odlukama o viziji, misiji, ciljevima i glavnim strateškim pravcima preduzeća.
U procesu strateškog planiranja identifikuje se nekoliko glavnih koraka:
- Izbor misije, vizije i ciljeva
- analiza vanjskog okruženja
- analiza internog okruženja
- implementacija strategije
- strateška kontrola
- Zašto je važno strateško planiranje u šumarstvu? važne činjenice?
- Važno je zato što nam omogućava
- formiranje i održavanje šuma koje uz visoke prinose trajno zadovoljavaju potrebe društva i tržišta u pogledu asortimana glavnih šumskih proizvoda
- očuvanje i unapređenje općekorisnih funkcija šuma i biodiverziteta šuma
- osiguranje što boljih finansijskih efekata gospodarenja šumama uz ulaganje u razvoj i primjenu savremenih tehnoloških rješenja,
- uvođenje integralnog informacijskog sistema u cilju praćenja svih poslovnih procesa u preduzeću
- razvoj sistema kontrolinga i sistema praćenja svih rizika u preduzeću,
- certificiranje šuma na nivou svih organizacijskih jedinica te usklađenost poslovanja s FSC standardima s ciljem održivog gospodarenja šumama i šumskih zemljištem,
- upravljanje promjenama s ciljem održivog razvoja i sl.
- Šta su operativni planovi? Navedi neke primjere operativnih planova (5 kom)?
- Operativni planovi su segmenti poslovnog plana koji se odnose na određeno uze vremensko razdoblje (godinu, polugodište, tromjesječje i sl.).
Primjeri operativnih planova: plan prodaje, plan proizvodnje, plan investicija, plan kadrova, plan troškova, plan pokazatelja rezultata poslovanja.
- Koji faktori utiču na poslovnu politiku i na realizaciju ciljeva?
- Za realizaciju polsovne politike treba dovesti u vezu sljedeće grupe faktora
- raspoložive mogućnosti (resursi),
- ciljevi koje namjerava realizovati
- instrumenti i metode za realizaciju ciljeva
- raspoložive mogućnosti (materijalne, organizacione, kadrovske) (ovo su limitirajući faktori).
Vanjski faktori (prirodni uslovi, društveno-ekonomski sistem, razvoj nauke i tehnologije, tržište, ostali: lokacija, energetska osnova, infrastruktura).
Unutrašnji (izbor djelatnosti i predmeta poslovanja, struktura sredstava, organizacija proizvodnje i ostalih funkcija, finansijski tokovi, kadrovska struktura, način raspodjele i sl.)
- Šta je poduzetništvo?
- Poduzetništvo je sposobnost da se na bazi procjene i inicijative planira i organizuje poslovna aktivnost koja uključuje inovativnost, kreaciju, novu organizaciju, povoljnu kombinaciju oskudnih proizvodnih faktora, u uslovima neizvjesnosti uz visok rizik, organizuje efikasna proizvodnja za ostvarenje što većeg profita.
Poduzetnički poduhvat uglavnom započinje
- osmišljavanjem neke ideje,
- planiranjem i organiziranjem provedbe ideje
- ulaganjem resursa (novca, vremena, znanja),
- realizacije ideje (osnivanjem organizacije),
- nastankom proizvoda ili usluge (ostvaren cilj - zarada ili društveni doprinos)
- Zbog čega je važno poduzetništvo u šumarstvu i drv ind? Koje su inovativne mogućnosti (3 kom)?
- Važno je jer omogućava bolju tržišnu poziciju, bolju organizaciju rada, humanizaciju rada, smanjenje troškova, povećanje profita.
Inovativne mogućnosti u šumarstvu bi bile
- unapređenje procesa proizvodnje u iskorištavanju šuma (nove tehnike sječe, primjena savremenih mašina, transportnih sredstava..),
- razvoj uslužnog sektora u šumarstvu
- razvoj novih proizvoda i usluga u području infrastrukture (u blizini urbanih sredina, gdje se nude usluge odmora i rekreacije).
Inovativne mogućnosti u drvnoj industriji bi bile
- primjena moderne tehnologije i uređaja (automatske mašine za profilisanje kojima se povećava produktivnost u pilanama)
- primjena kompjuterskog programiranja rada mašina (bolje iskorištenje materijala u proizvodnji),
- uvođenje novih proizvodnih procesa (upotreba novih materijala i sirovina koji se do tada nisu koristili).
- Definiši poduzeće kao poslovni sistem? Koji su podsistemi preduzeća?
- Preduzeće je osnovni privredni subjekat u kojem se obavlja proces proizvodnje dobara i pružanja usluga zasnovan na tržišnom poslovanju i principima ekonomskog poslovanja, tj. maksimizacije dobiti.
Najznačajniji podsistemi preduzeća su
- podsistem održavanja veza sa okruženjem,
- podsistem operacija (proizvodnje)
- podsistem održavanja
- podsistem prilagođavanja i
- upravljački podsistem.
- Navedi osnovne faze u procesu stvaranja vrijednosti i objasni ih?
- Imamo
- Nabavnu logistiku (primanje, skladištenje, rukovanje i distribucija proizvodnih faktora),
- Prozvodnja (operacije i proces transformacije proizvodnih faktora u konačne proizvode, pakovanje, kontrola),
- Izlazna logistika (prikupljanje, skladištenje, distribucija proizvoda do kupca),
- Marketing i prodaja (promocija, politika cijena i sl),
- Usluge (aktivnosti prema kupcu - instalacija proizvoda, obuka, popravke…).
- U čemu se ogledaju prednosti velikih preduzeća u odnosu na mala i srednja? Koji su glavni nedostatci?
- Prednosti su
- Najvažnija prednost je ostvarenje ekonomije obima
- Veća podjela rad ai specijalizacija
- Lakše finansiranje istraživačkog rada i inovacije (nosioci su istraživanje, razvoja novih tehnologija, proizvoda i načina upravljanja),
- Učinkovita nabavka i prodaja većih količina proizvoda
- Bolja iskorištenost pomoćnih djelatnosti itd
NEDOSTACI
- Nefleksibilnost na tržišne promjene i zahtjeve potražnje,
- Rizik visokih troškova pri slabom korištenju kapaciteta i disekonomije obima,
- Otežano obavljanje kontrole i nedostatak koordinacije,
- Problemi komuniciranja i funkcionisanja organzacije
- Nedostatak pojedinačne motivacije uposlenika za uspjeh preduzeća.
- Šta su formalni a šta neformalni oblici udruživanja? Navedi primjere?
- Formalni oblici su oblici koji imaju svojstvo pravnog lica- npr. holding.
Neformalni oblici su grupacije koje nemaju svojstvo pravnog lica- npr. kartel.
- Koji oblik povezivanja u oblasti šumarstva i drv ind je prisutan u evropskom šumarstvu i koji je realno moguć u BH uslovima?
- Potpuno integrisane grupacije preduzeća u kojima su povezani šumarstvo, prerada drveta, plasman i marketing.
Proizvodni lanci isprekidani(javljaju se organizacioni problemi na mjestima ukrštanja i dodatni troškovi).
Horizontalna kooperacija i saradnja je prisutna u evropskom šumarstvu.
- Zbog čega su predužeća šumarstva različita po veličini? Kakve su posljedice?
- Različita su iz razloga sto ima različit broj uposlenih, različit godišnji promet , profit I vrijednost sredstava.
Podjela preduzeća prema veličini je jako značajna, jer svaka od vrsta preduzeća doprinosi na svoj način privredi zemlje
- Princip održivosti koji definiše šumarstvo je najvažnija dimenzija korištenja šuma? Koji su osnovni uslovi za osiguranje ovog principa?
- U šumarstvu kao privrednoj grani, održivost proizvodnje drveta je najvažniji ekonomski princip poslovanja.
Osnovni uslov za osiguranje održivosti - odgovornost vlasnika i korisnika šume
Najvažnija pretpostavka održivog gospodarenja je saznanje da su korištenje i prirodni uslovi međusobno uslovljeni.
Održivo šumarstvo zahtijeva investicije u održavanje produktivnosti i prilagođavanje intenziiteta korištenja sa raspoloživim potencijalom. Zato su njega i održavanje šuma i zemljišta, kao i investicije koje će doprinijeti povećanje produktivnosti osnovne pretpostavke održivog razvoja.
- Šta je bruto domaći proizvod i šta on pokazuje (GDP)? Zbog čega se važnost djelatnosti šumarstva ne može u potpunosti sagledati preko ovog indikatora?
- Bruto domaći proizvod predstavlja vrijednost finalnih dobara i usluga proizvedenih u jednoj državi u toku jedne godine dana izraženo u novčanim jedinicama. GDP uključuje i vrijednost stranih investicija u domaću privredu, ali isključuje vrijednost domaćih investicija u inostranstvu.
