B12 og fólatsýra-L3

Question 1

Myndun hvaða niturbasa er fólatsýra og B12 nauðsynleg fyrir?

Answer 1

Thymidine

Question 2

Hvað gerir Thymidylate synthase?

Answer 2

Breytir dUMP í dTMP

Question 3

Hvað gerir ensímið dehydro folate reductase? (DHFR)

Answer 3

Afoxar FH₂ (dihydrofolate) yfir í FH₄ (tetrahydrofolate)

Question 4

Hvað gerist þegar að FH₄ oxast yfir í FH₂ og hvaða ensím hvatar hvarfið?

Answer 4

Þá bætum við carbon-hópi á dUMP og við það breytist hann í dTMP.
Gerist með hjálp thymidine synthase.

Question 5

Hvaða blóðgildi verður hátt í fólínsýruskorti?

Answer 5

MCV (mean corpuscular volume) segir til um stærð RBK.

Question 5

Hvaða blóðgildi verður hátt í fólínsýruskorti?

Answer 5

MCV (mean corpuscular volume) segir til um stærð RBK.

Question 6

Af hverju verða RBK stór við fólínsýruskort?

Answer 6

Því að stofnfrumurnar skipta sér hægar og innihalda meira Hgb

Question 7

Meðferð með hvaða lyfi getur valdið fólínsýruskorti?

Answer 7

Methotrexate

Question 8

Hverjar eru helstu ástæðurnar fyrir fólín sýru og B12 vitamín skorti?

Answer 8

1. Léleg næring (alkóhólistar þá fólínsýra)
2. Eitthvað malabsorption syndrome
   (oft proximalt í görnum tengt fólínsýru)
3. Lyfjatengt (prófýlaktískt)

Question 9

Hvaða frumur í maga taka upp B12?

Answer 9

Parietal cells

Question 10

Hlutverk intrinsic factors?

Answer 10

Bindist b12 og verndar gegn niðurbroti magaensíma. Er síðan tekið upp með b12 í terminal ileum (enda smáþarmanna)

Question 11

Þegar ferrítin er hátt og transferín lagt gæti verið að um sé að ræða:

Answer 11

Bólgu

Question 12

Hvað heitir blóðörvandi lyfið sem eykur einungis myndun neutrophila og hvað enda lyfjaheitin á?

Answer 12

G-CSF
Granulocyte-colony stimulating factor
Enda á -grastim
Filgrastim t.d.

Question 13

Hvað heitir blóðörvandi lyfið sem að örvar RBK, neutro- og eosinophila, blóðflögur og einkjörnunga?

Answer 13

GM-CSF
Granulocyte-macrophage colony stimulating factor

Question 14

Hvað gerir erythropoetin?

Answer 14

Örvar framleiðslu RBK

Question 15

Hvaða aukaverkunum getur erythopoietin valdið?

Answer 15

Járnskorti, of mikilli blóðseigju og of háum BÞ

Question 16

Hvað heitir erythropoetin lyfið?

Answer 16

Epoetin

Question 17

Ábendingar f. epoetin? (4)

Answer 17

1. Nýrnabilun (þau mynda erythropoetin)
2. HIV
3. Krabbameinsmeðferð
4. Liðagigt