5.1 toepassing beeldvorming bij oncologie Flashcards
wat zijn kenmerken van verschillende soorten beeldvormende technieken?
- conventionele technieken
- echografie
- CT
- MRI
- PET/CT
conventionele technieken: rontgenstralen
echografie: geluidsgolven
CT: rontgenstraling
MRI: magnetisme
PET/CT: radioactieve tracers
wat vraag je je bij elke techniek af?
wat is de sensitiviteit (aantal test positief van alle echt zieken) van het onderzoek bij deze vraagstelling
wat is de specificiteit (aantal test negatief bij alle niet zieken) van het onderzoek
klinsche relevantie
noem kenmerken van rontgenfoto techniek
rontgenstralen en detector
weefsel verschillende absortpie
- bot- weke delen- lucht
X-thorax: metastasen
X-BOZ: complicaties (ileus)
- geen nut bij beelvorming maligniteiten
contrastonderzoeken
geen hoge specificiteit en sensitiviteit
screenend mag dit gebruikt worden
wat is beter? x thorax of CT?
CT
waar moet je op letten bij een CT?
nierfunctie
- jodium houdend contrast wordt alleen via nier uitgescheiden
allergie voor jodium houdend contrast
wat is de rol van X-thorax (rontgenfoto) bij tumordiagnostiek?
longcarcinoom: screening, indien verdacht CT
afstand metastasen kunnen ermee gedetecteerd worden maar CT is beter, nadeel overstadieren
kan je met echo afstand metastasen bekijken?
ja
levermetastasen
kliermetastasen (lymfoom, testis, etc)
nieren: hydronefrose
milt+lever lengte (HL of NHL)
wat zijn kenmerken echo?
- hoogfrequente geluidsgolven (5MHz)
- geen rontgenstraling dus niet schadelijk
- veel gebruikt bij screening abdominale klachten
- goed voor vaste organen/ vocht gevulde organen
- geen adequate beoordeling maag-darmen door luchtartefarcten
wel: appendicitis/ diverticulitis
FU: metastasen lever en lymfeklier retroperitoneaal
wat is beter ct of echo?
CT
afstand meta kan met echo maar CT is beter
primair stadieren van tumor met CT
wat zijn kenmerken van CT?
CT= computer tomografie (X stralen)
ronddraaiende stralenbundel en detector, tafel met PT beweegt: dunne plakjes
IV contrast (Iodium): aankleuring van organen en tumoren
afhankelijk van aanvraag ander scanprotocol–> klinische info essentieel
hoe snel pakt contrast middel op arterieel, veneus en bij bijv urinewegen?
arterieel: na 30 sec (bloedvaten, hypervasculaire meta’s)
veneus na 80 sec (organen, veneuze structuren, meta’s)
excretie na paar minuten (urinewegen)
wanneer geen contrast bij CT?
concrementen
lithiase
bijv stenen
wat zijn kenmerken van met CT oncologie stadieren?
all in one techniek: TNM-classificatie
T: evaluatie uitgebreidheid primaire tumor
N: pathologische lymfeklieren
M: metastasen
kennis van ziekteproces en metastaseringspatroon
wat zijn CT indicaties?
FU:
- recidief, metastasen
- respons metastasen op therapie
complicaties
CT geleide punctie voor Pathologie (PA)
virtuele colonografie
wat is beter? pet ct, ct of x thorax?
PET-CT> CT thorax > X-thorax
wat is TNM: T1? bij longcarcinoom
< 3cm
geen invasie in lobulaire bronchus
geen atelectase
geen noduli elders
wat is TNM: T4? bij longcarcinoom
tumor in carina
invasie in hart; grote vaten; trachea; oesophagus; wervelkolom
atelectase van gehele long
noduli in andere ipsilaterale lobi
wat doet PET CT?
PET CT kijkt naar suiker opname van FDG
tumor gebruikt veel suiker dus PET+
hoe gaat TNM: M?
Mx: niet te beoordelen
M0: geen metastasen
M1: afstandsmetastasen
- M1a: tumornodus in contralaterale kwab of tumor met pleurale nodi of maline pleurale of pericardiale effusion
- M1b: metastasen in andere organen/ skelet
wat zijn meest frequente longcarcinoom metastase en hoe kan je deze detecteren?
detecteren middels CT of PET CT
long, lever, bijnier
wat doe je bij coloncarcinoom?
coloscopie= CT virtuele coloscopie
kenmerken coloscopie?
CT colonoscopie= coloscopie
CT onderzoek
darmvoorbereiding- contrast drinken
darm insuffleren met lucht
scannen in rug- en buikligging
screening voor poliepen- tumoren
hoe gaat T classificatie bij coloncarcinoom/
doorgroei wand?
- nee: T1/T2
- ja: T3
ingroei in peritoneum: T4a
ingroeg in orgaan: T4b
at zijn kenmerken van MRI?
magnetische resonantie imaging
maakt gebruik van H atomen
elk weefsel ander aantal H atomen–> ander signaal
hele hoge contrast resolutie–> kleine verschillen goed detecteerbaar
contrast (gadolinium)
duur onderzoek 20-40 minuten voor klein gebied
