2.2 DNA schade en reparatie deel 2

Question 1

hoe worden DNA beschadigingen hersteld?

Answer 1

door ‘templates’
dit zorgt voor nauwkeurig herstel

Question 2

welke soorten templates voor dna schade herstel zijn er?

Answer 2

complementaire DNA streng
- zusterchromatide
- homologe chromosoom

Question 3

waarvoor is de complementaire DNA streng template geschikt?

Answer 3

geschikt voor het herstel van DNA schade waarbij alleen een van beide DNA strengen is beschadigd

• mismatched baseparen
• intrastreng DNA crosslinks
• Enkelstrengs DNA breuken

Question 4

waarvoor is de zusterchromatide/ homologe chromosoom template geschikt?

Answer 4

geschikt voor het herstel van DNA schade waarbij beide DNA strengen zijn beschadigd

• interstrengs DNA crosslinks
• dubbelstrengs DNA breuken

Question 5

wat zijn voorbeelden van DNA schade reparatiemechanisme?

Answer 5

Base excisie reparatie
- herstel kleine adducten

nucleotide excisie reparatie
- herstel grote adducten

niet- homologe DNA eind verbinding en homologe recombinatie
- herstel dubbelstrengs DNA breuken

Question 6

wat zijn 2 manieren voor het herstel van dubbelstrengs DNA breuken?

Answer 6

niet homologe DNA eindverbinding

homologe recombinatie

Question 7

wat is de niet homologe DNA eindverbinding ?

Answer 7

direct aan elkaar ligeren van de 2 uiteinden van een DNA breuk

gebruikt geen template–> onnauwkeurig herstel

Question 8

wat is de homologe recombinatie?

Answer 8

uitwisseling van DNA strengen tussen DNA moleculen

gebruiken voornamelijk het zusterchromatide

nauwkeurig herstel

Question 9

waartoe leidt dubbelstrengs DNA breuken bij celdeling?

Answer 9

fragmentatie chromosomen
verlies genen

Question 10

hoe gaat de niet homologe DNA eindverbinding? (NHEJ)

Answer 10

KU70/80 herkent een breuk in het DNA
waarna er een complex van eiwitten wordt opgebouwd.

een ligase bindt wat het DNA weer aan elkaar vast zet

celdeling kan nu toch doorgaan ten koste van de nauwkeurigheid in DNA code

Question 11

wat is het gevolg van een defect in de niet-homologe DNA eindverbinding?

Answer 11

radiosensitiviteit
bijv SCID patienten

Question 12

hoe gaat de NHEJ en antilichamen?

Answer 12

genen die coderen voor antilichamen liggen in verschillende stukjes in het genoom die later in elkaar worden gezet.

van ons DNA is 98% niet coderend, het is daarom niet erg dat dit proces onnauwkeurig werkt
de onnauwkeurigheid van NHEJ vergroot de diversiteit aan antilichamen

Question 13

wat zijn homologe chromosomen?

Answer 13

twee vergelijkbare maar niet identieke kopieën van elk chromosoom

Question 14

wat zijn zusterchromatiden

Answer 14

na replicatie per chromosoom zijn er 2 identieke zusterchromatiden

Question 15

hoe gaat het herstel van dsDNA breuk door homologe recombinatie in stappen?

Answer 15

breuk herkenning en verwerking tot enkelstrengs ‘staart’

base pairing tussen gebroken en identieke intacte zusterchromatide

synthese ontbrekend DNA en ligatie van gebroken strengen

resolutie van verbonden zusterchromatiden

Question 16

wat is RAD51?

Answer 16

RAD51 is belangrijk voor de dsDNA breukherstel door homologe recombinatie

Question 17

wat doet RAD51?

Answer 17

RAD51 eiwitmoleculen vormen een filament op de enkelstrengs ‘staart’

RAD51 eiwitfilament bevordert baseparing tussen het gebroken en intacte zusterchromatide

het gedrag van RAD51 na het ontstaan van de DNA schade wordt beinvloed door de BRCA1 en BRCA2 eiwitten

Question 18

wat gebeurd er bij mutaties in BRCA genen?

Answer 18

RAD51 wordt beinvloed
geen goed werkende homologe recombinatie–> verhoogde kans kanker

Question 19

wat zie je bij BRCA2 deficiente cellen?

Answer 19

een verhoogde frequentie van chromosomale afwijkingen

er kunnen veel translocaties worden gezien doordat het herstelproces niet meer via homologe recombinatie kan plaatsvinden

Question 20

waartoe leiden fouten bij HR (homologe recombinatie) dubbelsrengs DNA breuk herstel?

Answer 20

genomische instabiliteit

wanneer er in gen vader geen afwijking zit en bij moeder wel, kan dit leiden tot duplicatie van gemuteerde allel en verlies van normale allel. dit is verlies van heterozygositeit (LOH)

Question 21

waartoe leiden fouten bij NHEJ dubbelstrens DNA breuk herstel?

Answer 21

genomische instabiliteit

interne chromosomale deletie: verlies heterozygositeit
- bij deletie coderend deel chromosoom zal na NHEJ een korter chromosoom ontstaan. wanneer het deel van normale allel verdwijnt en alleen det gemuteerde allel gebruikt kan worden is er sprake van verlies heterozygositeut

translocatie
- als er geen zusterchromatiden zijn kan er reparatie plaatsvinden tussen homologe chromosomen. als breuken verkeerd aan elkaar wordt gezet–> translocatie
- chronische myeloide leukemie t9;22