5: Kyngingarvandamál

Question 1

5 kyngingarvandamál í vélinda.

Answer 1

Cricopharyngeal dysfunction
Zenker´s diverticulum
Laryngopharyngeal reflux
Eosinophilic esophagitis
Achalasia

Question 2

Hver eru 3 lög vélinda?

Answer 2

• Slímhúð (flöguþekja)
• Vöðvalög (innra hringlag, ytra langlag)
• Efri hringvöðvi (er í stöðugum samdrætti en slakar við kyngingu)

Question 3

Hvað heitir efri hringvöðvi vélindans?

Answer 3

Cricopharyngeus.

Question 4

Hvað gerist í cricopharyngeal dysfunction, CPD? Klíník, greining, meðferð.

Answer 4

Cricopharyngeus vöðvinn slakar ekki eða of lítið við kyngingu.
Klíník: Fæða festist, ásvelging og lungnabólgur. Yfirleitt hægt vaxandi einkenni og eldri einstaklingar.
Dx. kyngingarmynd, jet phenomenon.
Rx. víkkun eða endoscopisk aðgerð.

Question 5

Til hvers bendir jet phenomenon?

Answer 5

Sést á kyngingarmynd og bendir til cricopharyngeal dysfunctionar eða almennrar þrengingar í vélinda - skuggaefnið hraðar sér vegna þrengingar.

Question 6

Frá hverju þróast Zenker´s diverticulum?

Answer 6

Crycothyroid dysfunction, hún er alltaf til staðar líka.
Veldur auknum þrýstingi fyrir ofan vöðvann, sem gerir að verkum að slímhúð þrýstist út gegnum vöðvalag og þar myndast poki sem svo getur stækkað.

Question 7

Klíník í Zenker´s diverticulum, 4 atriði. Meðferð.

Answer 7

Kyngingarörðugleikar
Ásvelging
Andremma
Ómeltur matur kemur aftur upp í munn.
- Rx. oftast þarf að gera aðgerð, endoscopiskt eða utan frá. Mikilvægast að gera myotomiu (skera á hringv.)

Question 8

Hvað er laryngopharyngeal reflux?

Answer 8

Bakflæði á sýru frá maga upp í barkakýliskok/barkakýli. Þarf ekki að tengjast vélindabakflæði.

Question 9

Klíník, greining, meðferð í laryngopharyngeal reflux.

Answer 9

Þurrkur í hálsi á morgnana
Særindi í hálsi
Aukið slím
Raddbreytingar
Hósti
Dx. barkakýlisspeglun, meðferðarprófun í 2-3 mán.
Rx. PPI, Nissen fundoplication.

Question 10

Fylgikvillar PPI lyfja.

Answer 10

Skammtíma: Lungnabólga, C. diff sýkingar o.fl. sýkignar.

Langtíma: minnkar virkni Plavix, beinþynning.

Question 11

Hvað er eosinophilic esophagitis? Klíník, greining, rx.

Answer 11

• Ofnæmistengt íferð eosinophila í vélinda, tengist oft öðrum ofnæmum.
• Kyngingarörðugleikar, matur festist, brjóstsviði.
• Dx. Speglun, sýnataka
• Rx. Local sterar og fæðisútilokun.

Question 12

Hvað er achalasia?

Answer 12

Vöðvavandamál i vélinda sem orsakast af lélegum peristalsis í vélinda og stundum auknum þrýstingi á LES.
Kyngingarörðugleikar, matur aftur upp í munn, brjóstsviði, brjóstverkir.
Dx. laboroscopic Heller myotomy (gegnum kviðsjá). Eða útvíkkun og bótox.