2: Nefblæðingar

Question 1

Algengistölur nefblæðinga

Answer 1

5-10% þjóðarinnar á hverju ári. Af þeim leita 10% læknis.

Question 2

Hver er algengasti blæðingastaður nefblæðinga?

Answer 2

Oftast fremri blæðingar frá septum.
Koma frá sphenopalatina arteria. Stofnæðin er a. maxillaris sem kemur frá a. carotis ext.
Einnig ant. og post. ethmoid arteriur sem ganga frá a. carotis int.

Question 3

Hjá hverjum eru aftari nefblæðingar algengastar?

Answer 3

Í eldra fólki, með háan blóðþrýsting og á blóðþynningu. Einnig eftir trauma.

Question 4

Hvaðan koma ant. og post. ethmoid arteriur?

Answer 4

Frá a. carotis int.

Question 5

Orsakir nefblæðinga.

Answer 5

Staðbundin veiking slímhúðar, t.d. kuldi, þurrkur og ofnæmi.
Blóðþynning, ýmist vegna lyfja/sjúkdóma.
Hár blóðþr.
System sjúkdómar (t.d. Wegeners og hereditary hemorrhagic telangiectasia).

Question 6

Fá fram í sögu nefblæðinga, 3 atriði.

Answer 6

Hvert blæðingin fór (ant. post.), úr hvorri nösinni blæddi.
Fyrri blæðingasaga
Blóðþynningarlyf.

Question 7

Blpr. í nefblæðingum, 2 atriði.

Answer 7

Taka INR ef kóvar, obs ofþynning
Taka hemóglóbín ef mikil blæðing.
- og þá einnig setja upp legg, gefa vökva, mæla LM eins og í öðrum blæðingum!

Question 8

Æðaherpandi og deyfandi lyf í nefblæðingu?

Answer 8

Nafazolin

Question 9

Hvernig er brennt fyrir nefblæðingar?

Answer 9

Með lapis pinnum (silfur nítrat) eða bipolar.

Question 10

Hvaða pakkningar eru notaðar í nefblæðingum?

Answer 10

T.d. rapid rhino (best!), merocel, rhino rocket og jafnvel foley þvagleggur í post. blæðingum.

Question 11

Meðferð og uppvinnsla nefblæðinga.

Answer 11

• Finna blæðingarstað ef hægt, and. post.
• Hreinsa nef með sogi
• Ef ant.: deyfa, halda þrýstingi, brenna.
• Ef bl. ofarlega í nefholi án klárs blæðingarstaðar: nefpakkning.
• Fylgjast með að ekki blæði meðfram eða aftur í kok ef pakkning.
• HNE konsúlt.

Question 12

Meðferð illviðráðanlegra nefblæðinga.

Answer 12

ABC!!!
Svæfa og pakka.
Vanalega ekki hægt að brenna aftari blæðingu.
Æðaþræðing/coil.

Question 13

Post-pakkning vegna nefblæðingar…

Answer 13

…er í nefi í 1-5 daga.
Geta farið heim með pakkninguna ef hætt er að blæða.
Setja inn sýklalyf meðan pakkning er inni (obs. toxic S.aureus shock).
- Setja smyrsli í nef og fara varlega með nefið eftir að pakkning er tekin úr.

Question 14

Hvað er hægt að gera við endurteknum nefblæðingum?

Answer 14

Coila eða gera aðgerð (má ekki vera aktív blæðing á meðan).

Question 15

Helmingunartími magnýls?

Answer 15

7 dagar - ergo engin þýðing í bráðum fasa!

Question 16

Hvað er Kiesselbach´s plexus, hvar er hann og hvers vegna er hann mikilvægur?

Answer 16

Liggur á Little´s area, sem er anteroinferiort á septum í nefi. Þaðan eru 90% nefblæðinga upprunnar.
4 arteriur anastomosa þar og mynda plexus:
- Anterior ethmoidal artery and posterior ethmoidal artery (both from the ophthalmic artery)
- Sphenopalatine artery (terminal branch of the maxillary artery)
- Greater palatine artery (from the maxillary artery)
- Septal branch of the superior labial artery (from the facial artery)