2C1 week 5 HC 3 & 4 Wervelkolomaandoeningen Flashcards
Welke spondylarthropathieën zijn er?
Ziekte van Bechterew, reactieve artritis, artritis psoriatica, bij IBD en ongedifferentieerd
Wat zijn symptomen van spondylarthritis?
Lage rugpijn, aanhechtingspijn, artritis, uveïtis
Wat zijn labbevindingen bij spondylarthritis?
Verhoogd BSE en HLAB27 positief (7-8% bevolking)
Wat zijn kenmerken van Morbus Bechterew?
Spondylitis ankylopoetica
- Op jong volwassen leeftijd, 2x vaker mannen
- 90% is HLAB27 positief
Wat zijn symptomen van Morbus Bechterew?
Inflammatoire rugklachten, beperkte bewegelijkheid wervelkolom, pijn en stijfheid thorax, ochtendstijfheid, sacroilitis, enthesitis, artritis
Wat is de ASAS criteria voor inflammatoire rugklachten?
- Begonnen < 40 jaar
- Geleidelijk ontstaan
- Verbetering bij bewegen
- Geen verbetering in rust
- Nachtpijn
Welke testen doe je bij lichamelijk onderzoek?
- Schober test: lumbale flexie (5 cm toename)
- Lateroflexie en rotatie
- Ademexcursie
Wat zijn de criteria voor de diagnose Morbus Bechterew?
- Minstens 3 maanden lage rugpijn, verbeterd door beweging
- Beperkte beweging in lumbale wervelkolom
- Beperkte thorax excursie
- Sacro-iliitis graad 2 bilateraal of graad 3-4
Wat is sacro-illiitis?
Ontsteking van het os sacrum en os ilium
- Soms pas na 10 jaar zichtbaar op röntgen (MRI beter)
Wat zijn radiologische bevindingen bij Morbus Bechterew?
Sacro-iliitis, shiny corners, ankylose, blokwervels en verbening van ligamenten
- non radiologische stadium is beter te behandelen
Wat is de ASAS classificatie voor Morbus Bechterew?
Minstens 3 maanden rugpijn en < 45 jaar begonnen
+ sacro-iliitis en een SpA kenmerk
+ HLAB27 positief en 2 SpA kenmerken
Wat is de behandeling van Morbus Bechterew?
- NSAID, leefstijladvies, oefentherapie
- TNF blokkers, anti IL17
Wat is de DD bij Morbus Bechterew?
- Iliitis condensans (zwangeren en sporters)
- DISH: verbening pezen en ligamenten
Hoe compenseert het lichaam voor een toegenomen kyphose?
Strekking heup en buiging knie
Wat is spondylolisthesis?
Het naar voren schuiven van een wervel
- Vaak tussen L5 en S1
- Tieners: lokaal, bij hyperextensie
- 40 tot 50 jarigen: aspecifiek, neurologisch
Wat zijn oorzaken voor spondylolisthesis?
- Degeneratief
- Istmisch (spondylolyse)
- Trauma
- Dysplastisch
- Iatrogeen
- Pathologisch
Hoe ontstaat degeneratieve spondylolithesis?
- Verlies water en sulfaat
- Verminderde turgor, elasticiteit en schokdemping
- Langzame scheur annulus fibrosus
Wat is spondylolyse?
Onderbreking van pars interarticularis
Wat is de behandeling van spondylolisthesis?
- Tieners: 3 maanden niet sporten, operatie bij graad 3-4
- Volwassenen: fysiotherapie, pijnteam, operatie bij radiculaire klachten
Wat is spondylodiscitis?
Infectie van de tussenwervelschijf
- Vaak vertraagde diagnose
- Bij verlaagde weerstand
- Aantonen met MRI en anders PET scan
Wat is de pathogenese van spondylodiscitis?
- Hematogeen
- Uitbreiding vanuit aanliggende structuren (bijv abces)
- Externe inoculatie (25-30%)
Wat zijn de verwekkers van spondylodiscitis?
S. aureus, gram negatieve bacterien (e.coli) en streptokokken
Wat is de behandeling van spondylodiscitis?
- 6 weken antibiotica
- Operatie bij neurologische afwijkingen, standsafwijking of falen antibiotica
Wat zijn kenmerken van scoliose?
- Gibbus en afwijkende schouderhoogte
- Cobbse hoek > 10 graden
- Vaak adolescenten (>10 jaar)
- Vaker vrouwen, helemaal ernstige vorm
- Meestal thoracaal, rechts convex
Wat is de etiologie van scoliose?
- Functioneel (beenlengteverschil)
- Congenitaal (vaak icm andere afwijkingen)
- Secundair (Pompe, Duchenne, neurofibromatose)
- Idiopatisch (80%)
Wat is de behandeling van scoliose?
- Conservatief: kleine bochten (< 45 graden)
- Fysiotherapie
- Brace
- Operatie (dorsale spondylodese): bij > 50 graden
Wanneer gebruik je een brace bij scoliose?
- Ouder dan 10 jaar
- Risser 0-2
- Primaire bocht 20-45 graden
- Apex Th8 of lager
- Geen eerdere behandeling
- Pre menarche of max 1 jaar post menarche
Wat zijn doelen van een operatieve behandeling van scoliose?
Stop progressie, voorkomen klachten, stop vermindering longvolume, esthetiek
Waarmee toon je een scoliose aan?
Röntgen VA en lateraal of MRI (bij links convexe bocht = juveniel)
Wat is de ziekte van Scheuermann?
Groeistoornis (osteochondrose) van de groeischijf (ringapofyse) van de wervellichaam -> wigvormig -> kyphose
Hoe kun je wervelkolomafwijkingen indelen?
- Anatomisch: frontaal, saggitaal, transversaal
- Etiologie
- Leeftijd: infantiel, juveniel, adolescent
