Άλγος-Αναλγησία Flashcards
Φυσιολογικό/προστατευτικό άλγος
Ένταση ανάλογη της έντασης του επώδυνου ερεθίσματος
Παθολογικό άλγος
Ένταση μεγαλύτερη της έντασης επώδυνου ερεθίσματος
Παθολογικό άλγος: Αίτιο
Χειρουργική επέμβαση, τραυματική βλάβη, διάταση οργάνου, χρονιά/οξεία φλεγμονή => απαιτείται αναλγησία
Επίταση του άλγους
Τραυματισμός του ιστού που περιβάλλει τις αισθητικές νευρικές απολήξεις, τις εκθέτει σε ουσίες που ελευθερώνονται από τα τραυματισμένα κύτταρα
Επίταση του άλγους: Μηχανισμός
- Διέγερση νευρικών απολήξεων
- Αύξηση ευαισθησίας τους σε επόμενα επώδυνα ερεθίσματα ή ανάλογες ουσίες
- Ανώδυνα ερεθίσματα γίνονται αντιληπτά ως επώδυνα
Περιορισμός αντίληψης άλγους
- Προσωρινός: Επιτρέπει στο ζώο να απομακρυνθεί από το επώδυνο ερέθισμα ή τον κίνδυνο => σύντομα αναστρέφεται ώστε το ζώο να αναπαυθεί και να ευνοηθεί η ίαση
- Μπορεί να περιοριστεί ξανά => αναζήτηση τροφής, αναπαραγωγή, διαφυγή
Απόκρυψη άλγους
- Τα φυτοφάγα κυρίως αποκρύπτουν το άλγος ειδικά σε άγνωστο/εχθρικό περιβάλλον ή όταν παρακολουθούνται
- Σκοπός:
α. Μείωση κίνδυνου προσέλκυσης θηρευτών
β. Εκλαμβάνεται ως στωική συμπεριφορά
Αναγνώριση του άλγους
- Διαφορετικές εκδηλώσεις άλγους
- Όχι αντικειμενικά κριτήρια
Αναγνώριση του άλγους: Απαραίτητες γνώσεις
- Φυσιολογική συμπεριφορά είδους
- Φυσιολογική συμπεριφορά ζώου
- Ψηλάφηση πάσχουσας περιοχής
- Εκτίμηση λειτουργικότητας πάσχουσας περιοχής
- Αποτελεσματικές αναλγητικές τεχνικές, ουσιες-δοσεις και εκτίμηση αλλαγής συμπεριφοράς
Ενδεικτικά συμπτώματα άλγους
- Ταχύπνοια, ταχυκαρδία, υπέρταση
- Μη χρήση άκρου
- Ενασχόληση με επώδυνη περιοχή
- Διέγερση ή κατατονία
- Μείωση μηρυκασμου-γαλακτοπαραγωγης
Ωφέλιμο άλγος
ΔΕΝ ΥΦΙΣΤΑΤΑΙ (Περιορίζοντας την κινητικοτητα και την ενασχόληση του ζώου με την πάσχουσα περιοχή επιταχύνει την επούλωση, πώρωση, ίαση)
Δυσμενείς επιπτώσεις άλγους
- Διέγερση συμπαθητικού
- Καταπόνηση κυκλοφορικού, αναπνευστικού
- Αύξηση κατανάλωσης οξυγόνου, μεταβολικού ρυθμού
- Καταβολισμός ιστών
- Εξάντληση ενεργειακών αποθεμάτων
- Παραγωγή κορτικοστεροειδων, κυτοκινων
- Ανοσοκαταστολη
- Στρες & ταλαιπωρία
Δυσμενείς επιπτώσεις άλγους: Σε επίπεδο άκρου
- Μυϊκή ατροφία
- Σπασμός μυών
- Αγκύλωση αρθρώσεων
- Εκφύλιση χονδρών
- Καθυστερημένη/μειωμένη λειτουργικότητα άκρου
Αντιμετώπιση άλγους: Πότε
Πριν εκδηλωθεί ή όσο το δυνατόν νωρίτερα, κατά και μετά την αρχική εκδήλωσή του
Αντιμετώπιση άλγους: Γιατί ταχεία εφαρμογή🔥
- Τα συνεχή ή επαναλαμβανόμενα επώδυνα ερεθίσματα μεταβάλουν τον τρόπο με τον οποίο το νευρικό σύστημα τα αντιλαμβάνεται, τα επεξεργάζεται και ανταποκρίνεται σε αυτά (ευαισθητοποίηση) =>
- Ερεθίσματα ελάχιστα ή καθόλου επώδυνα αναγνωρίζονται ως ιδιαίτερα επώδυνα =>
- Η αντιμετώπιση του άλγους είναι ιδιαίτερα δύσκολη και απαιτούνται ισχυρότερες αναλγητικές ουσίες και μεγαλύτερες δόσεις