ZGO drugi kolokvijum Flashcards
Šta se ispituje pull testom I kakav je metod ispitivanja
Pulltest je statička metoda ispitivanja kod kojeg se meri sila odvajanja jednog lista od lepljenjog
poveza. Za ispitivanje čvrstoće bloka.
Samokopirajući papiri su specijalna vrsta papira kod koje delimo na osnovu broja lista na:
a) System sa jednim listom, kod kojeg kopija nastaje u kombinaciji običnog papira sa jednim
samokopirajućim papirom,
b)sistem sa dva lista, kod kojeg kopija nastaje u kontaktu dva (različita) samokopirajuća papira, tj.
samo pri kontaktu sloja koja predaje kopiju sa slojem koji prima kopiju.
Pull test je
□virtuelna metoda ispitivanja
□dinamička metoda ispitivanja
□statička metoda ispitivanja(TACNO)
Pull testom se najčešće ispituje
□čvrstoća lepila
□čvrstoća bloka(TACNO)
□čvrstoća konca
Flekso test
Flexotest predstavlja dinamičku metodu ispitivanja lepljenog poveza. Daje podatke o izdržljivosti
lepljenog spoja, tj. o čvrstoći povezanosti jednog proizvoljnog lista unutar knjižnog bloka.
objasniti i skicirati flexo test
Knjižni blok se postavlja na ravnu podlogu i slučajnim odabirom izabere se jedan list iz knjižnog bloka.
List se fiksira u vertikalnom položaju pod opterećenjem (najmanje 1 N/cm) a ceo knjižni blok
naizmenično se previja za 120°dok se list iz sloja lepila ne istrgne. U tom momentu mehanizam za
okretanje se zaustavlja, a na brojaču se očitava broj okretanja.
Obrazloži u opštem smislu razliku između knjiga i brošura
U pogledu poveza, knjige I brošure se razlikuju po načinu spajanja k.b. sa koricama
Mašine za bešavni povez u zavisnosti od kretanja transportnog držača mogu biti:
kružne, ovalne i linijske
Nabrojati faze tehnološkog postupka izrade knjige u tvrdom povezu:
1.Priprema tabaka/traka materijala
prijem, kontrola, poravnanje, rezanje, savijanje, presovanje, nalepljivanje predlista i ilustracija,
2.Izrada i obrada knjižnog bloka*
sakupljanje, šivenje koncem, presovanje, premazivanje povežnjaka lepilom, sušenje, obrezivanje,
okrugljivanje i apresovanje, izrada reza, lepljenje označne i ukrasne trake, stabilizacija povežnjaka,
3.Izrada korica
krojenje materijala za korice, sastavljanje korica, ukrašavanje i okrugljivanje korica,
4.Završna obrada ili dovršetak knjige
spajanje knjižnog bloka sa koricom, presovanje, utiskivanje pregiba, sušenje, stavljanje omota i/ili
priloga, završna kontrola, pakovanje i ekspedicija.
koji proizvodi graficke industrije imaju najvezci otpor u flekso testu - zaokruziti (PUR, termo,
disperiziona)
kontam disperziona lepila jer imaju izuzetnu elastičnost
Osnovne faze izrade tvrdih korica
a) Krojenje lepenke, leđnog uloška, materijala za presvlačenje
b) Montaža korica
Spajanje sastavnih delova kartona, lepenki pomoću lepila sa materijalom za presvlačenje.
c) Ukrašavanje korica
d) Okrugljivanje korica
Ukoliko je povežnjak knjižnog bloka okrugljen, potrebno je okrugljavati i korice i to u predelu leđnog uloška.
od cega zavisi vreme nanosenja disperziong lepila
Od temperature. Pri višim temp površina se osuši. Potrebna 18-25stepeni.
plasticni cesalj od kojeg materijala se pravi I kako se formira
Od PVC folija.
Operacije izrade su sledeće:
a)folija se seče na pravougaonike odgovarajućih dimenzija,
b)izrezuje se talasasti oblik češlja zatim,
c)se termički obrađuje da bi se formirao zatvoreni kružni oblik
kod ukrsavanja korica, utiskivanje I oblik deformacije, krajnji oblik deformacije zavisi od?
Veličina konačne deformacije zavisi od:
a)veličine pritiska,
b)temperature forme za utiskivanje,
c)vremenskog kontakta forme za
utiskivanje sa materijalom za presvlačenje.
Mozda I formula konačne deformacije.
kod kojih proizvoda se koristi sivenje zicom pored prevoja, I kakav efekat se javlja prilikom
otvaranja?
Efekat klamera se javalja, koristi se za brošure sa 4 žljeba.
zica od celika za sivenje cime je oblozena, I zbog cega?
Bakrom, cinkom ili kalajem., jer čelik oksiduje
od kojeg materijala je izradjen ledjni ulozak kod korica?
Karton ili lepenka
prirodni materijali konca za sivenje, podela I primer
Prirodni materijali mogu biti:
biljnog (pamuk, lan, konoplja) I životinjskog porekla (prava svila, vuna).
Bojenje preseka knjige ima ulogu
Pored estetike, ima I zaštitnu funkciju.
Blokovi kao proizvodi završne grafičke obrade, se dele na:
Blokovi dobijeni slepljivanjem listova u predelu povežnjaka, blokovi garniture I perforisani
blokovi.
Blokovi dobijeni slepljivanjem listova u predelu povežnjaka
Su najjednostavniji po tehnološkoj izradi. Koriste se za izrade informativne I kancelarisjke svrhe.
blokovi garniture
Blokovi garniture su proizvodi grafičke industrije kod kojih dva ili više listova obrazuju jedan set, a
određen broj setova sačinjava blok-garnituru.
Perforisani blokovi
Na ovim blokovima se vrši perforacija radi preciznog odvajanja listova iz bloka.
prednosti disperzionih lepila
izuzetna elastičnost filma, otpornost na starenje, upotreba na sobnoj temp, povoljan viskozitet, dobra
adhezija, mogućnost ručnog I mašinskog nanošenja, ekonomičnija I bez štetnih efekata na ljude I
okolinu.
Mane: dugo vreme sušenja – potrebno medjuodlaganje
sta je specifcna adhezija
Rezultat interakcija između funkcionalnih grupa, atoma ili jona molekula lepila i podloge pri čemu
se formiraju sekundarne veze (vodonične i Van der Valsove –detalj a) i primarne veze (jonske i
kovalentne –detalj b) na kontaktnoj površini lepljenja.
Mehanička adhezija
Mehanička adhezija je posledica prodiranja lepila u pore podloge koji se lepi. Veća površina
kontakta, dobro kvašenje podloge, jača veza, hrapavost slabi vezu.
sta je besavni povez
Bešavni postupak je proces povezivanja kod kojeg se pojedini listovi ili posebno obrađeni knjižni
tabaci, posle sakupljanja, umesto šivenja, specijalnim lepilima u povežnjaku slepljuju u homogeni
knjižni blok.
nabrojati i obrazloziti faze procesa lepljenja
1.dovođenje lepila u stanje u kojem ga je moguće nanositi na površinu predmeta koji se slepljuju,
2.pripremanje površine predmeta za slepljivanje,
3.nanošenje lepila na pripremljene površine,
4.spajanje predmeta koji se slepljuju preko površine na koje je naneto lepilo
podela sivenja zicom
1.šivenje žicom kroz prevoj
2.šivenje žicom pored prevoja
3.šivenje žicom u izradi ambalaže
faze pri spajanju termokoncem
I.Pre poslednjeg prevoja na mašini za savijanje u liniju prevoja utiskuje se termokonac koji se
zatim zavaruje sa spoljašne strane tabaka. Količina lepila u koncu fomira čvrst spoj između konca I
tabaka, pa tako konac ne moze slučajno da se odvoji ili da ispadne
II. Zavareni tabaci se sakupljaju, a homogena celina knjižnog bloka se formira pomoću nanošenja
lepila na povežnjak, a često I dodavanja papirne trake ili tul platna
Specijalni bezdrvni papir koji ima posebna legirajuća svojstva, kao trajnost, otpornost na
višekratna savijanja, otpornost na cepanje se naziva:
Banknote ( papir za novčanice )
Leporelo knjiga je izgrađena:
□ šivenjem listova papira na leđnom delu cik cak
□ savijanjem listova papira cik cak
□ lepljenjem listova papira cik cak
NE ZNAM
Napisati definiciju i formulu za izračunavanje čvrstoće kidanja lista:
Čvrstoća kidanja/odvajanja lista Fzje količnik sile potrebne za odvajanje lista Fi visine bloka h.
Izvođenje pulltesta zahteva više uzastopnih merenja i na osnovu pojedinačnih merenja se dobija
srednja vrednost sile potrebne za izvlačenje pojedinih listova iz filma lepila (Fsr).
Fz= Fsr/ h [N/cm]
Za okruglivanje knjižnog bloka se koriste
□alati za izvlačenje
□alati za utiskivanje zaokruglenja ?
□alati za glodanje
Knjižni blok se najčešće zaobljava sa
□jedne strane
□četri strane
□dve strane
Koju debljinu knjiga mora da ima da se ne okrugljuje
Do 1cm.
Potreba za okrugljivanjem se određuje prvenstvenoprema debljini knjižnog bloka, tako:
*knjige do 1 cm se ne okrugle,
*od 1 do 2.5 cm mogu imati i ravan i zaobljen povežnjak,
*preko 2.5 cm se obavezno okrugljuju.
omeksivaci
(plastifikatori) su nisko molekulske supstance, otkljanjaju pojavu unutrašnjih napona u čvrstom sloju
lepila, povećavaju gipkost makromolekula, ponekad čak i adheziju.
flekso testa kod termo lepila koliko prevoja -da se zaokruzi
Procena čvrstoće poveza se vrši na osnovu normih flexotesta za različita lepila:
a)za disperziona lepila 3000-5000prevoja,
b)za termolepila 400-1000 prevoja (TACNO)
zasto je spajanje šinama najjednostavniji nacin spajanja slobodnih listova?
Jer se te plastične ili metalne šine samo provlače kroz određen broj listova, tj neobrađuju se listovi
kakve zice mogu biti po obliku poprecnog preseka i kako se obelezavaju
okrugle I ravne. Okrugle se označavaju arapskim brojevima od 16 do 31, a ravne rimskim brojevima
od 0 do IX.
2 nacina nalepljivanja priloga
a) sa jednom linijom lepila (sam prilog je slobodan sa jednim krajem i ponaša se kao list knjižnog bloka, tj.
može da se lista),
b) sa dve linije lepila(prilog je fiksiran za noseći list)
zasto se vrsi stabilizacija knjiznog bloka, odnosno korica? (da se zaokruzi)
Jer je povez knjige stalno izložen opterećenjima, osim u horizontalnom položaju.
kod obimnih knjiznih blokova sa ravnim poveznjakom dolazi do deformacija, kojih i skicirati
a) iskošen oblik ravnog povežnjaka
b) udubljen oblik ravnog povežnjaka
opsti zahtevi materijala za prsvlacenje su
a)opšta otpornost (otpornost na kidanje, istezanje, trljanje, itd.),
b)izgled (autentičnost, boja, oblici reljefa, postojanost na vlagu, svetlost, itd.),
c)mogućnost prerade u operacijama završne grafičke obrade (sposobnost lepljenja bez prodiranja
lepila na suprotnu stranu, fleksibilnost, mala istegljivost, itd.),
d)sposobnost za ukrašavanje (utiskivanje sa i bez folija, štampanje, itd.).
PUR lepila kako deluju
Prilikom primene, lepilo se mora zagrejati i mora mu se dodati inicijator tj. katalizator da bi došlo do
hemijskih reakcija usled kojih se umrežava polimer i tako se formira čvršt sloj lepila
neke 3 kontrole
ulazna, procesna I završna kontrola.
ljustenje i potezanje kod lepila, kad ispada list..
U zavisnosti od smera delovanja optrećenja na lepljeni povez, postoje dve vrste naprezanja:
a) ljuštenje – sila opterećenja deluje normalno na lepljenu površinu, karaktiristično je da se javlja
koncentrisano naprezanje,
b) potezanje – sila optrećenja deluje u ravni lepljenog sloja, opterećenje je ravnomerno
raspoređeno duž celog lepljenog sloja
specijalni mehanizmi spajanja broshure, kružna varijanta, šta je za nju specifično + skica
Razlikuju se:
a)mahanizmi za registratore(dva metalna prstena sa pločom za stezanje knjižnog bloka),
b)mehanizmi kružnog oblika(2, 4 ili više prstenova kružnog oblika),
c)mehanizme lučnog oblika (najčešće dva prstena).
igla bušač
Igle bušači se nalaze sa donje strane otvora mašine. Zadatak im je da probuše svaki tabak sa
unutrašnje ka spoljašnjoj strani, na određenom mestu, kako bi igli za šivenje i igli sa kukicom bio
omogućen lakši prolaz.
predlist, na koliko se lepi od poveznjaka/lednjog uloška
Razmak od 1 do 1,5mm, ali postoji I slučajeva sa od 2 do 2,5mm.
termolepila da navedeš prednosti
brzo sušenje, velike čvrstoća slepljivanja, dimenziona stabilnost, upotreba na proiz linijama – visoke
brzine proizvodnje
mane: ograničena elastičnost, efekat klamera, neotpornost na niske temperature, samo mašinska
upotreba
prese kakve mogu biti
a)za pojedinačne knjige I male tiraže upotrebljavaju se ručne prese,
b)za srednje tiraže hidrauličke prese,
c)za velike tiraže upotrebljavaju se automatske prese
Glavne prednosti termolepila? (min3)
1.brzo susenje (stvaranje cvrstog spoja),
2.velika cvrstoca slepljivanja,
3.dimenziona stabilnost I,
4.upotreba na proizvodnim linijama bez medjuodlaganja proizvoda,sto omogucava visoke brzine proizvodnje.
Rezultat flekso testa predstavlja broj previjanja lista unutar knjiznog bloka sve dok se list iz sloja lepila ne istrgne.
Ta vrednost za:
*Disperziona lepila iznosi 3000-5000prevoja
Poveznjak sakupeljenog,sasivenog I zalepljenog knjiznog bloka ima vecu debljinu.
Na podebljanje knjiznog bloka do kog dolazi u predelu poveznjaka utice:
-broj prevoja I broj tabaka u knjiznom bolu,
-kvalitet savijanih knjiznih tabaka,
-debljina I smer vlakana papira,
-vrsta I debljina konca za sivenje i
-vrsta veza kojim je siven knjizni blok (jednostavan,naizmenican I kombinovan)