Ambalaža 1.kol Flashcards

1
Q

DEFINICIJE AMBALAŽE

A

Ambalaža je neoblikovan ili oblikovan materijal u koji se pakuje
predmet ili roba, da bi se zaštitila i sigurno transportovala kao i
da bi se njom lakše rukovalo u toku prometa ili upotrebe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

DEFINICIJA PAKOVANJA

A

Proces postavljanja robe u ambalažu je pakovanje (nem packen
zamotavati - glagol).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

LINIJE ZA PAKOVANJE

A

Linije za pakovanje su automatizovane linije koja
sadrže proces pakovanja robe u ambalažu, a u
mnogim sistemima imamo i grafičko obojavanje
same ambalaže na način da nešto otštampamo
na etiketu a zatim je postavljamo na ambalažu ili
direktnom štampom na samom ambalažnom
materijalu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

POJAM GRAFIČKA AMBALAŽA

A

POJAM GRAFIČKI – (gr. graphein) – pisati, crtati, slikati, reprodukovati
POJAM AMBALAŽA - (fr. ernballage) omot – imenica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

POJAM ROBE I PROIZVODA

A

Roba (it. robba) je materijalno ili nematerijalno dobro čije je osnovno svojstvo
da zadovoljava određene ljudske potrebe.
Proizvod je rezultat skupa međusobno povezanih ili međusobno delujućih
aktivnosti, koji pretvara ulazne u izlazne elemente.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

TREND STALNOG PORASTA SVETSKOG TRŽIŠTA AMBALAŽE

A

▪ Proizvodnja i potrošnja ambalaže vrlo brzo rastu
▪ Tehnike prodaje roba se menjaju
▪ Razvijaju se novi ambalažni materijali
▪ Promena načina života potrošača
▪ Oblikovanje i dizajn
▪ Reklamne aktivnosti
▪ Porast životnog standarda potrošača

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

TRADICIONALNO, INDUSTRIJSKI DIZAJN AMBALAŽE JE IMAO ZA CILJ

A

▪ funkcionalnost ambalaže,
▪ dobre tehničke osobine,
▪ zadovoljenje zakonske regulative iz oblasti,
▪ kompatibilnost sa postojećim linijama za punjenje i opremom distributivnog sistema,
▪ zadovoljenje želje potrošača,
▪ različitost ili sličnost sa konkurentskim proizvodom na tržištu,
▪ dobra logistika i
▪ nisku cenu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Grafička ambalaža se može klasifikovati prema:

A

▪ Materijalu
▪ Nameni
▪ Načinu upotrebe
▪ Obliku
▪ Trajnosti
▪ Industriji
▪ Fizičkim svojstvima
▪ Upakovanom sadržaju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

OMOTI

A

Često se nazivaju fleksibilna ambalaža, jer bilo koji oblik može
da zauzme prilikom obmotavanja oko proizvoda. Najčešći
materijali koji su u upotrebi za omote su folije (aluminijumske i
plastične), kao i presvlačni materijali.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

NALEPNICE

A

Osnovna svrha nalepnica je da služe kao elementi
označavanja, one su sastavni deo svakog proizvoda.
Distributeri su zakonom obavezani da stavljaju nalepnice na
svoje proizvode gde će se nalaziti opšte informacije o samom
proizvodu, kao što su naziv proizvoda, zemlja porekla,
uvoznik, distributer, rok trajanja i način korišćenja robe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

ETIKETE

A

Imaju zadatak da dodatno informišu o robama, deklariše
sadržaj i dizajnerski je oblikovana da definise sadržaj
proizvoda koji promoviše. Etiketa naravno ima i ulogu
promovisanja samog proizvoda, često se u
supermarketima na raznim proizvodima mogu videti
etikete raznih oblika i dimenzija.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

KESE

A

Kese ćemo klasifikovati po materijalu od koga su napravljene na: razne
vrste papira, kartona, tesktil, plastika.
Kese možemo da razlikujemo po tome da li imaju (stojeće kese, sa
pravougaonom površinom) ili nemaju dno, zatim postoje podele kesa sa
rukohvatom, gde se vrše podele na osnovu oblika rukohvata, da li je taj
rukohvat prilepljen na kesu, da li je izrezan u samoj kesi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

TUBE

A

Podela tuba po obliku poprečnog preseka: trouglaste,
pravougaone, kružne.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

TERMOPLASTIČNA

A

Dejstvom temperature se topi, pa možemo da vršimo zatvaranje takvih ambalaža
(kesa, kesica, vrećica) termodejstvom.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

TERMOSTABILNA

A

U ovoj ambalaži se može vršiti sterilizacija i ona ima termostabilnost do visokih
temperatura

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

POLIETILENSKA

A

Poseduje određena svojstva, poput barijernog svojstava

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

LIMENKE

A

Podela prema načinu kako su oblikovane: sabijanje uz
formiranje rubova za spajanje ili su dobijene tehnikom
izvlačenja. Prilikom pravljenja dizajna za ambalažu treba
razmotriti način na koji se pravi limenka. Limenke se
obično štampaju pre njihovog formiranja, ali mogu i prvo
da se oblikuju pa operacijom rotiranja ambalaže izvrši i
njihova štampa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

TEKSTILNA AMBALAŽA

A

U ovu grupu spadaju: vreće, vrećice i omoti.Imaju daleko bolja mehanička svojstva od papirnih ambalaža,
izdrzljiva je na razna opterecenja, a može da se upotrebljava
kao zbirna i transportna ambalaža.
Svojstva ove ambalaže su: propustljivost, karakteristike
pletenja, moze da se koristiti i za industrijsko pakovanje
proizvoda.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

KLASIFIKACIJA AMBALAŽE PREMA NAMENI

A

▪ komercijalna (prodajna)
▪ zbirna
▪ transportna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

KLASIFIKACIJA AMBALAŽE PREMA NAČINU UPOTREBE

A

▪ povratna
▪ nepovratna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

KLASIFIKACIJA AMBALAŽE PREMA OBLIKU

A

▪ rogljasta
▪ zaobljena
▪ kombinovana

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

KLASIFIKACIJA AMBALAŽE PREMA TRAJNOSTI

A

▪ kratkotrajna
▪ trajna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

KLASIFIKACIJA AMBALAŽE PREMA INDUSTRIJI

A

▪ prehrambenu
▪ farmaceutsku
▪ tekstilnu
▪ kožnu
▪ metalnu
▪ ostale industrije.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

KLASIFIKACIJA AMBALAŽE PREMA FIZIČKIM SVOJSTVIMA

A

▪ kruta – čvrsta
▪ polukruta – polučvrsta
▪ meka – fleksibilna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

KLASIFIKACIJA AMBALAŽE PREMA UPAKOVANOM SADRŽAJU

A

▪ primarna (pojedinačna ili prodajna)
▪ sekundarna (zbirna)
▪ tercijalna (transportna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

POSEBNI DELOVI AMBALAŽE

A

Delovi ambalaže za:
▪ Zatvaranje
▪ Zatvarači
▪ Poklopci
▪ Čepovi

▪ Unutrašnju zaštitu
▪ Jastuci
▪ Podmetači
▪ Pregrade
▪ itd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

ZATVARAČI

A

▪ Krunski zatvarači
▪ Navojni zatvarači
▪ “Stel-cap” zatvarači
▪ “Twist off” zatvarači i poklopci
▪ Alu-kapice
▪ Dozer-zaptivno sigurnosni ventil
▪ Zatvarači za tube
▪ PET zatvarači

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

FUNKCIJE AMBALAŽE

A

▪ Zaštitna funkcija
▪ Skladišno-transportna funkcija
▪ Prodajna funkcija
▪ Upotrebna funkcija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

FUNKCIJE AMBALAŽE
Funkcija ambalaže je da robu – proizvod:

A

▪ čuva od rasipanja, krađa i zagađenja
▪ štiti od spoljašnjih uticaja
▪ prilagođava uslovima tržišta
▪ prilagođava zahtevima potrošača
▪ označava sadržaj
▪ prezentuje
▪ identifikuje proizvod i proizvođača
▪ odgovara uslovima lagera, transporta
▪ odgovara uslovima distribucije
▪ da je praktična i jednostavna
▪ da uspeva zadovoljiti potrošača
▪ da je različita od konkurencije
▪ da odgovara propisima
▪ da je odgovarajuća tj. originalna
▪ da se uklapa u mašine za pakovanje
▪ da pomaže potrošaču u kupovini
▪ da čuva kvalitet i izgled proizvoda
▪ da propagira proizvod
▪ da održava osobine i spec. proizvoda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Najvažnija podela robe je na:

A

▪ investicijske
▪ potrošne robe

31
Q

Investicijske robe

A

Investicijske robe su obično većih dimenzija i pakuju se pojedinačno, svaki
komad robe posebno.

32
Q

Potrošne robe se dele na

A

▪ Robe proizvodne potrošnje (predmeti rada, sirovine i pomoćni materijaIi) su
robe od kojih se preradom dobijaju nove robe višeg stepena prerade.
▪ Robe široke potrošnje su sve one robe koje služe za podmirenje potreba
stanovništva.

33
Q

Robe široke potrošnje se dele na:

A

▪ robe kratkotrajnog – životne namirnice
▪ robe dugotrajnog karaktera – odeća, obuća, kućni aparati, kuhinjsko posuđe,
nameštaj, automobili

34
Q

Materijal robe može biti:

A

▪ elastičan
▪ žilav
▪ krhk

35
Q

Oštećenja robe mogu biti:

A

▪ mehanička
▪ fizička
▪ hemijsko-biološka

36
Q

Uzročnici biološkog kvarenja mogu biti:

A

▪ bakterije
▪ gljivice
▪ kvasci
▪ plesni
▪ virusi
▪ insekti
▪ glodari

37
Q

Klima na robu može uticati:

A

▪ tokom transporta i skladištenja
▪ klimatskim prilikama mesta na kom se roba nalazi

38
Q

Osnovni klimatski elementi:

A

▪ zračenje sunca, temperatura vazduha, zemlje i mora, vlažnost
vazduha, vetar, relativna vlažnost, padavine.

39
Q

Unutrašnja klima

A

Predstavlja klimu zatvorenog prostora. Na nju utiče spoljašnja klima sa
određenim kašnjenjem. Unutrašnja temperatura može biti viša ili niža od
spoljašnje. Relativna vlažnost obično je viša od spojašnje. Na
unutrašnju klimu utiče roba svojom temperaturom i vlažnošću.

40
Q

Materijali koji se vlaže samo površinski su:

A

minerali, metali, staklo i dr.

41
Q

Higroskopni materijali su:

A

papir, karton, tekstil, praškasti materijali i dr.

42
Q

Roba može biti osetljiva prema:

A

▪ svetlu
▪ promjeni temperature
▪ promjeni vlažnosti
▪ kiseoniku
▪ koroziji
▪ promeni mirisa
▪ nečistoći
▪ biološkim supstancama

43
Q

U grupu roba opasnih po okolinu ubrajaju se:

A

▪ eksplozivne
▪ samozapaljive
▪ lakozapaljive
▪ otrovne
▪ radioaktivne,
▪ agresivne robe
▪ robe u raspadanju.

44
Q

Prema stabilnosti prostornog oblika robe se dele na:

A
  1. robe bez oblika
  2. sipkaste robe
  3. pastozne robe
  4. robe stabilnog oblika.
45
Q

U grupu roba bez oblika ubrajaju se:

A

▪ gasovi pod normalnim pritiskom
▪ komprimirani gasovi
▪ tečni gasovi
▪ tečnosti
▪ emulzije ili suspenzije tečnih ili čvrstih jedinjenja pomešanih sa gasnom supstancom - sprej

46
Q

Karakteristike robe bez oblika:

A

▪ nestabilnost oblika
▪ lako difundovanje u okolinu
▪ osetljivost na promenu temperature

47
Q

Sipke robe

A

imaju karakteristiku disperzije u kojoj je
roba dispergirana faza, a obično vazduh disperzno
sredstvo.

48
Q

Sipke robe se dele na:

A

▪ praškove
▪ granule
▪ zrnaste
▪ krupnozrnaste sipke robe

49
Q

FIZIČKO HEMIJSKA STANJA ROBA

A

▪ kondenzacija
▪ isparavanje
▪ napon pare
▪ hidroskopnost
▪ topljivost

50
Q

Na robu deluju:

A

▪ statičke sile
▪ vertikalne – deluju na robu složenu u skladištima i vozilima
▪ horizontalne - manipulacijom robe, hvataljkama

▪ dinamičke sile
▪ vertikalne - pad robe u toku manipulacije
▪ horizontalne - zbog promene brzine ili smera kretanja
▪ udari o transportna sredstva – udarom robe o izbočene,
oštre ili tupe delove transportnih vozila

51
Q

Ambalaža mora biti usklađena:

A
  1. s vrstom robe;
  2. sa svojstvima materijala od kojeg je izrađena roba;
  3. s pojavnim oblicima robe i njihovim svojstvima.
52
Q

UTVRĐIVANJE KVALITETA PROIZVODA

A

Ispitivanje materijala može biti objektivno i subjektivno.
Utvrđivanje kvaliteta materijala može biti probanjem, mehaničko, fizičko, hemijsko,
tehnološko, eksploatacijono i biološko-fiziološkim ispitivanjem.

53
Q

Roba može pasti:

A

▪ Već složena
▪ U vozilu
▪ U skladištu

54
Q

Svaki proces pakovanja se sastoji od radnih operacija:

A
  1. priprema ambalaže za pakovanje
  2. odmeravanje robe
  3. punjenje ambalaže
  4. zatvaranje ambalaže
  5. završne radne operacije (manipulativne operacije)
55
Q

Pakovanje se prema stepenu automatizacije deli na:

A

▪ ručno
▪ mašinsko (poluautomatsko)
▪ automatsko

56
Q

Izgled ambalaže i realizacija njenih funkcija zavisi od:

A

▪ Ambalažnog materijala
▪ Grafičkog dizajna
▪ Industrijskog dizajna
▪ Usklađenosti sa robom

57
Q

Ambalažni materijal mora imati pozitivna svojstva:

A

▪ postojanost
▪ nepropustljivost
▪ provodljivost
▪ sposobnost prerade
▪ gustoću

58
Q

Postojanost ambalažnog materijala zavisi od:

A

▪ Spoljna dejstva
▪ Unutrašnjeg dejstva
▪ Statičkih sila
▪ Dinamičkih sila

59
Q

Od ambalažnog materijala najčešće se zahteva:

A
  • mehanička
  • hemijska
  • biološka postojanost
    i nekada
  • termička postojanost,
  • optička postojanost
60
Q

Metode ispitivanja tvrdoce:

A

▪ (a) Brinell (kaljena čelična kuglica)
▪ (b) Rockwell (čelična kuglica/dijam.)
▪ (c) Vickers (dijamantska piramida

Uređaj za merenje: Šormetar

61
Q

Ambalaža treba da prenese važne informacije o proizvodu:

A

▪ naziv proizvoda
* neto količinu proizvoda
* sastav
* trajnost (rok upotrebe)
* podatke o nutritivnim vrednostima
* podatke o proizvođaču
* način upotrebe
* transport
* uslove skladištenja
* odlaganja
* recikliranja grafičke ambalaže

62
Q

Uslovi koje mora ispuniti efektivno odabrano ime proizvoda su sledeći:

A

▪ Kratak naziv
▪ Jednostavan
▪ Lak za izgovor
▪ Čitljiv
▪ Prepoznatljiv
▪ Pamtljiv
▪ Jednostavan za zapisivanje

63
Q

Neto količina proizvoda

A

Neto količina robe označava se jedinicama mase ili zapremine zavisno od toga u kakvom
stanju se nalazi.

64
Q

Deklaracija

A

▪ nazivu
▪ sastavu
▪ količini
▪ roku upotrebe
▪ uslovima čuvanja
▪ skladištenja
▪ proizvodne podatke
▪ podaci o proizvođaču
▪ podaci o distributeru
▪ zemlja porekla
▪ uputstvo za upotrebu
▪ drugi podaci od značaja za kupca

65
Q

Oznake se mogu postavljati:

A

▪ na ambalažu
▪ direktno na robu.

66
Q

Tehnologije nanosa se prema načinu nanosa oznake mogu podeliti na:

A

▪ Kontaktne
▪ Utiskivanje oznake
▪ Termotransfer označavanje
▪ Označavanje na principu visoke štampe
▪ Iglično/matrično označavanje

▪ Beskontaktne
▪ Digitalna „ink-jet“ tehnologija
▪ Lasersko označavanje
▪ Elektrohemijsko označavanje

67
Q

Prema vremenu trajanja oznake se mogu podeliti na:

A

▪ Privremene
▪ Trajne

68
Q

Klasične industrijske „ink-jet“ aplikacije se predstavljaju kao:

A

▪ “prljave”,
▪ skupe,
▪ nepouzdane i
▪ štetne za ljudsko zdravlje zbog korišćenja organskih
rastvora.

69
Q

Laseri primenjeni u tehnologiji označavanja se mogu podeliti na:

A

▪ YAG laseri - upotrebljavaju se prvenstveno za označavanje neorganskih materijala
▪ CO2 laseri - upotrebljavaju za označavanje organskih materijala

70
Q

Dodatni elementi za označavanje ambalaže su:

A
  • etikete
  • nalepnice
  • privesci
71
Q

Etiketa bi trebalo da sadrži:

A

▪ ime proizvoda
▪ njegov kvalitet
▪ količinu
▪ ime i logotip proizvođača
▪ oznake inspekcije
▪ hemijski sastav
▪ uputstvo za upotrebu
▪ upozorenja
▪ poželjno je i cenu.

72
Q

Neke od najčešće upotrebljivanih oznaka su:

A

▪ Upozoravajući simboli
▪ Bezbedonosni simboli
▪ Simboli za označavanje sastava ambalaže
▪ Ostali simboli

73
Q

Bar kod

A

je način označavanja proizvoda nizom crnih i belih linija koje je
moguće posebnim uređajima lako optički prepoznati. Koristi se u procesu identifikacije
proizvoda isključivo na mestima gde je potrebno brzo prepoznavanje (prodavnice, super i
hipermarketi). Brojevi u barkodu su grupisani u broj sistema, zaštitni bar, spoljni i srednji bar,
fabrički broj, broj proizvoda i samokontrolni broj.