Sistemi 1.kol 2. Flashcards

1
Q

Šta su grafički sistemi?

A

Grafički sistemi su osnovni produkcioni element grafičkog proizvodnog procesa. Oni su
integrisana celina ljudskog rada i tehničko tehnoloških sistema. Rezultat njihovog rada su
grafički proizvodi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Koje su osnovne funkcije svakog grafičkog sistema?

A
  • upravljanje (U)
  • rad (R)
  • kontrola (K)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Koji je cilj grafičkih sistema?

A

Transformacija ulaznih veličina (Xgsu) u izlazne veličine (Xgsi).
Ulazne veličine su:
- materijal (M)
- energija (E)
- informacije (I)
Izlazne veličine su proizvodi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zašto se složeni grafički sistemi nazivaju još i fleksibilnim?

A

Pod fleksibilnošću se podrazumeva mogućnost brzog prilagođavanja. Prilagođavanje obliku,
materijalu, načinu proizvodnje grafičkog proizvoda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Grafički fleksibilni tehnološki sistemi se mogu raščlaniti na koje integrisane celine?

A

obrade..
- transportno-manipulacioni sistemi
- merno kontrolni sistemi
- skladišni sistemi
- upravljačko informacioni sistemi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Šta su transportno-manipulacioni sistemi?

A

Vrše premeštanje i prostornu orijentaciju grafičkih materijala.
Transportnim sistemima se dodeljuje uloga transportovanja, a manipulacioni sistemi imaju
funkciju prostorne orijentacije grafičkih materijala.
Razvojem i višim nivoom automatizovanosti i integracije se funkcije transporta i manipulacije
povezuju.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Šta su merno-kontrolni sistemi?

A

Merno-kontrolni sistemi imaju funkciju merenja i kontrole u cilju identifikacije parametara
grafičkog procesa. Podaci (informacije) su podesni za dalju obradu.
debljina materijala, vlaznost vazduha, temperatura, pozcija materijala

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Šta su skladišni sistemi?

A

Skladišni sistemi su namenjeni odlaganju i čuvanju grafičkog materijala prema propisanim
zahtevima u dužem vremenskom periodu. Najčešća struktura skladišta je ćelijski raspored
odlaganja sa kodnim mestima koja su čitljiva za uređaje kojima se rukuje grafičkim
materijalom. Na taj način do materijala uređaji dolaze programskim putem pronalaženjem
željene adrese materijala.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Šta su upravljačko informacioni sistemi?

A

Upravljačko informacioni sistemi imaju zadatak prijema, obrade i distribucije podataka u
određenim delovima procesa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Koje sisteme grafički fleksibilne tehnološke linije najčešće imaju? Opistai proces sa
ulaganjem rolne i tabaka.

A

Grafičke fleksibilne tehnološke linije u delovima procesa najčešće imaju štamparske i
sisteme završne grafičke obrade.
Na ulazu u liniju za završnu grafičku obradu štampanih proizvoda je najčešće odštampani
materijal u obliku tabaka ili rolni. Rolne papira obično u prvoj operaciji imaju sečenje, tabaci
najčešće prolaze proces savijanja i sakupljanja odnosno dobijanja knjižnog bloka.
U zavisnosti od vrste poveza slede druge operacije kao što su šivenje, lepljenje, ubacivanje
korica, presovanje, slaganje, kontrola, pakovanje i ekspedovanje.
Podloge na kojima se štampa mogu biti različite (npr. papir, karton, lepenka, folije, tkanine i
sl.). U zavisnosti od ulazne vrste podloga definisana je i linija za završnu grafičku obradu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Šta je princip modularne gradnje?

A

Modularna gradnja u suštini predstavlja komponovanje složenijih sistema od većeg broja
opštih unificiranih elemenata - modula Moduli su sistemi građeni od standardnih i
nestandardnih elemenata koji su povezani u funkcionalnu celinu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Šta je automatizacija/robotizacija i šta omogućuje?

A

Upotreba kontrolnih sistema kakvi su računari da bi se kontrolisala industrijska mašinerija i
procesi, u nameri da se zamene ljudski operateri. U oblasti industrijalizacije ovo je korak
posle mehanizacije.
Automatizacija omogućuje:
- Efikasnost,
- Veći kvalitet,
- Konzistentne rezultata procesa.
Ovo je omogućeno kroz smanjivanje troškova, smanjivanje grešaka, povećavanje brzine i
produktivnosti, eliminisanje nepotrebnih koraka u proizvodnji, smanjivanje otpada,
eliminacijju ljudskog faktora greške, povećavanje saglasnosti sa standardima, povećenje
kapaciteta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

AUTOMATIZACIJA I INDUSTRIJE
(napisan je nivo automatizacije, mi da prepoznamo koji je)

A

NA1 - pripadaju mašine uređaji i grafički sistemi sa sopstvenim pogonom (perforatori i
cirkulari za cečenje)
NA2 - pripadaju poluautomatske mašine, uređaji i grafički sistemi koji sadrže određene
cikluse i funkcije rukovanjae (previjanje, utiskivanje, većih formata papira, kartona i sl.)
NA3 - obuhvata mašine, uređaje i grafičke sisteme u kojima se memorišu ciklusi koje oni
izvršavaju (mašine za slaganje grafičkih materijala i sl.)
NA4 - pojavljuju se mašine, uređaji i grafički sistemi sa regulacionom povratnom vezom koja
je rezultat procesa merenja ( To su kamere sa automatskim podešavanjem, automatska
kontrola registra štampe i sl.)
NA5 - čine mašine, uređaji i grafički sistemi sa automatskim raspoznavanjem i procenom
grafičkog procesa (računarska priprema i kontrola štampe, prepoznavanje oblika i sl
NA6 - obuhvataju mašine, uređaji i grafički sistemi sa mogućnošću samoprogramiranja,
odnosno učenja.
NA7 - uređaji, mašine i sisteme sa ugrađenim elementima veštačke inteligencije.
NA8 i deveti nivo NA9 predstavljale bi mašine, uređaji i grafički sistemi sa elementima
veštačke inteligencije koje odlikuje kreativnost i dominacija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Šta obezbeđuje primena pneumatskih i hidrauličkih sistema u grafičkim sistemima?

A

Ovi elementi obezbeđuju mehanizovano kretanje elemenata grafičkog sistema.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Vrste kretanja?

A
  • Pravolinijsko
  • Naizmenično
  • Rotaciono
  • Oscilatorno
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Koja je osnovna razlika između pneumatskih i hidrauličkih sistema?

A

Medij, odnosno fluid, koji se koristi za prenos energije.
- Hidraulički sistemi koriste tečnost, najčešće ulje.
- Pneumatski sistemi koriste gas, gotovo uvek vazduh

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Od čega se sastoje svi grafički sistemi?

A
  • Elementi mehaničke strukture
  • Pogoni
  • Upravljački elementi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Osnovna podela elemenata mehaničke strukture?

A
  • Noseća struktura
  • Prenosna struktura
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Šta radi noseća struktura?

A

Zadatak joj je da sve komponente mašine zadrži u tačnom relativnom položaju. Čine je
postolje i kućište. Mora da ima što manju masu, a što veću krutost, i da izdžava sva
opterećenja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Koja je namena postolja?

A

Da omogući utemeljenje sistema, nadomesti ili podesi visinu i sl.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Koja je namena kućišta?

A

Da vezuje delovne prenosne strukture i drži ih u tačnom međusobnom položaju što
obezbeđuje tačan i dugotrajan rad sistema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Šta radi prenosna struktura?

A

Elementi prenosne strukture obuhvataju veoma veliki broj vrsta masinskih elemenata.
Masinksi elementi predstavljaju delove, podsklopove, sklopove, podgrupe, grupe koji u
sastavu različitih masina vrse odredjene elementarne funkcije.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

2 grupe masinskih elemenata:

A

1) opste (standardne)
2) posebne(specijalne)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Podela opstih elemenata:

A

elementi za:
- obrtna kretanja
- prenos snage
- vezu
- elemente armatura i instalizacija

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Šta je razlika između mašinskog dela i sklopa?

A

Mašinski element može biti samo jedan mašinski deo, mašinski sklop, ili čitava mašinska
grupa.
Mašinski deo je osnovni deo mašine koji obavlja određenu elementarnu funkciju i ne može
se rastaviti na prostate sastavne komponente

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Nabrojati mašinske delove:

A

vijak , navrtka, vratilo, osovina, zupčanik, klin, zavojna opruga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Koja je uloga osovine?

A

To su mašinski elementi najšeće kružnog poprečnog preseka, a služe za prihvatanje
opterećenja.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Podela osovina?

A

Zavisno od kretanja: pokretne i nepokretne
S obzirom na kontruktivnu izvedbu: istog prečnika po čitavoj dužini i stepenasti
Prema izgledu: puni i šuplji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Koja je uloga vratila?

A

Prenose obrtne momente, tj snagu. Mogu biti prava i kolenasta, obično su stepenastog
oblika

30
Q

Šta su rukavci i glavčine?

A

Rukavci - mesta na vratilima gde se osalnjaju ležajevi
Glavčine - mesta na vratilima gde su vezani prenosni elementi

31
Q

Koja je uloga ležajeva?

A

Vrše funkciju oslonca osovina i vratila. Postavljaju se između pokretnih i nepokretnih
elemenata.

32
Q

Osnovna podela ležajeva?

A

Klizni i kotrljajni

33
Q

Za šta su namenjeni kotrljajni, a za šta klizni?

A

Kod kotrljajnih, sile trenja su znatno manje, dok klizni mogu podneti znatno veća
opterećenja, ali na manjim brzinama.

34
Q

Šta ako hoćemo veće brzine i sile?

A

Onda moramo da imamo valjkove i ležajeve.

35
Q

Podela ležajeva prema pravcu delovanja sile:

A
  • Radijakni
  • Aksijalni
  • Kombinovani
36
Q

Koja je namena spojnica?

A

Služe za spajanje krajeva vratila, od kojih je jedno pogonsko, a drugo gonjeno. Vratilo
elektromotora je najčešće pogonsko.

37
Q

Podela spojnica:

A
  • Krute
  • Pokretne
  • Isključne
38
Q

Osobine krutih spojnica?

A

Sve udare i neravnomernosti obrtnog momenta prenose bez promene sa jednog vratila na
drugo

39
Q

Osobine pokretnih spojnica?

A

Koriste se u slučaju kada je vratilu potrebno omogućiti , aksijalno, radijalno ili ugaono
pomerenje.

40
Q

Osobine isključnih spojnica?

A

Koriste se ako je potrebno da se pogonsko vratilo isključi tokom rada

41
Q

Podela u zavisnoti od vrste primenjenih prenosnih parova:

A
  • Zupčasti
  • Frikcioni
  • Kaišni
  • Lančani i specijalni
42
Q

Objasni zupčasti prenos:

A

Zupčasti prenos ostvaruje se neposrednom spregom ozubljenih tela spregnutnog zupčastog
para koji prenose obrtni moment i kretanje sa jednog vratila na drugo. Zupčanici koji
propadaju jednom paru nazivaju se spregnuti zupčanici.

43
Q

Šta je pogonski, a šta gonjeni zupčanik?

A

Pogonski - zupčanik koji prenosi kretanje i obrtni moment
Gonjeni - zupčanik na koji se prenosi to kretanje i obrtni moment

44
Q

Koja je osnovna podela zupčastih parova(prema obliku):

A
  • Cilindrične
  • Konusne
  • Hiperbolidne
45
Q

Prema obliku zuba zupčanici mogu biti sa:

A
  • Pravim
  • Kosim
  • Strelastim
  • Krivim zupcima
46
Q

Objasni frikcione prenosnike.

A

Frikcioni prenos se ostvaruje neposrednim ili posrednim dodirom točkova. Snaga i obrtni
moment se prenosi silom trenja. Vrste: ravni, profilisani, cilindrični i konični frikcioni.

47
Q

Navedi profile kaiševa:

A
  • Pravougaoni
  • Kružni
  • Trapezni
  • Polukružni
  • Trouglasti i dr.
48
Q

Koja je razlika između nazubljenog i frikcionog kaiša?

A

Nazubljeni ne spadaju u frikcione prenosnike jer se koristi direktan kontakt zubaca kaiša i
zubaca kaišnika

49
Q

Koja je razlika između nazubljenih i lanaca?

A

Kod lančanih prenosnika koriste se jedan ili više redova lanaca, dok je kod nazubljenih
zupčasti kaiš.

50
Q

Podela prema geometrijskom obliku zupčanika:

A
  • Cilindrične
  • Konične
  • hiperboloidne
51
Q

Koja je prednost strelastih zupčanika?

A

Uravnotežene aksijalne sile

52
Q

Koji su elementi veze?

A

Osnovna podela elemenata za vezu se može izvršiti na razdvojive i nerazdvojive elemente.

53
Q

Koji su razdvojivi, a koji nerazdvojivi?

A

Razdvojivi: Vijci, klinovi, opruge
Nerazdvojivi: zakivci, zavarivani, lemljeni i lepljeni elementi

54
Q

Navesti razliku između zupčaste letve i navojnog vretena.

A

Usled specifične građe zupčaste letve se mogu koristiti za pretvaranje obrtnog kretanja u
pravolinijsko i obrnuto, dok navojna vretena mogu samo pretvarati obrtno kretanju u
pravolinijsko

55
Q

Koja je razlika između recirkulacionog i navojnog?

A

Između vretena i navrtke recirkulacionog vretena nalaze se kotrljajni elementi (kuglice) koji
smanjuju trenje, poput onih u kotrljajnim ležajima. Tako se znatno produžava radni vek
vretena. Kod izvedbe navojnog vretena bez kuglica vreteno se pravi od čelika, dok se
navrtka obično pravi od mekšeg materijala, poput bronze ili mesinga.

56
Q

Malteski mehanizam za sta se koristi?

A

Transformacija kontinualnog kretanja u diskontiualno (periodično) kretanje se može izvesi
pomoću mehanizma malteški mehanizam. Od broja žljebova zavisi koliko obrtaja pogonskog
vratila je potrebno za jedan obrtaj gonjenog vratila, gonjeno vratilo se kreće diskontinualno.

57
Q

Sta je reduktor a sta multiplikator?

A

Mehanizam koji transformiše brzinu može biti reduktor (smanjuju broj obrtaja u odnosu na
pogonsko vratilo) ili multiplikatori (povećavaju broj obrtaja u odnosu na pogonsko vratilo).

58
Q

Šta je jednostepeni, a šta višestepeni reduktor?

A

Jednostepenim reduktorom se smatra jedan zupčasti par gde je pogonski zupčanik veći od
gonjenog. Višestepeni reduktor je izveden kombinacijom više parova zupčanika.

59
Q

Sta je varijator?

A

Kaišni prenos takođe omogućuje promenu prenosnog odnosa uparivanjem remenica
različitog prečnika ili mnogo češće ugradnjom varijabilne remenice. Mehanizam se naziva
varijator.

60
Q

Kako se menja prenosni odnos kod varijatora?

A

Ovakva konstrukcija remenice omogućava podešavanje rastojanja između zidova remenice,
tako da kaiš upada dublje ili biva istisnut ka spoljnjem prečniku. Promenom prečnika dolazi
do promene prenosnog odnosa

61
Q

Šta omogućuje pužni mehanizam?

A

Za velike stepene prenosa od 1:40 pa i veće koristi se pužni mehanizam (puž, pužni par).
Osobina ovog mehanizma je da se okretanjem puža za jedan krug pužni točak pomera za
jedan korak (rastojanje između dva zuba). Ovako je moguće na malom prostoru izvesti
veliku transformaciju brzine

62
Q

Koje su vrste prenosa?

A
  • Prost
  • Složen
63
Q

Objasni prost:

A

sastoji se od 2 zupčanika, prvi manji je pogonski(on prima kretanje tj snagu od pogona i
prenosi ga na drugi), drugi je gonjeni zupčanika.
Karakterišu ih:
- Prenosi odnos (i)
- Ugaona brzina (W)
- Poluprečnik elementa (R)
- Broj zuba (Z)

64
Q

Objasni složen:

A

Sastoji se od 2 ili više parova elemenata koji međusobno prenose obrtni moment i snagu

65
Q

Koje vrste pogona postoje?

A
  • Manualni
  • Električni
  • Pneumatski
  • Hidraulički
66
Q

Koje vrste elektromotora postoje?

A
  • Rotacioni
  • Koračni (step motor)
  • Linearni (linijski)
67
Q

Podela elektro motora prema vrsti struje koju koriste?

A
  • Elektro motori naizmenične
  • Jednosmerne struje
68
Q

Kako se kontroliše brzina kod jednosmernih, a kako kod naizmeničnih motora?

A

Jednosmerne - radna brzina se reguliše promenom amplitude napona napajanja
Naizmenična - brzina rotacije je donekle promenljiva u zavisnoti od opterećenja

69
Q

Od čega zavisi broj koraka kod stepen motora?

A

Od polova

70
Q

Na šta utiče broj modula u štamparskoj mašini?

A

Određuje broj različitih nanešenih boja

71
Q

Šta su to portalni manipulacioni i robotizovani sistemi?

A

To su sistemi namenjeni za rukovanje materijalom u okviru tzv. radnog mesta .

72
Q

Kakav zadatak ima konvejer?

A

Ima zadatak transporta, najčešće gotovih proizvoda, do mesta za slaganje, pakovanje i sl.