week 4 HC4 inleiding in de hemostase Flashcards
wat is er nodig voor een goede hemostase?
bloedcomponenten, bloedflow en vaatwand
- endotheel
- bloedplaatjes
- Von Willebrand factor
- stollingsfactoren
- fibrinolytische factoren
wat zijn kenmerken van endotheelcellen?
samen veel lengte en oppervlakte
semi-permeabel
anticoagulant (niet zelf stollen)
welke twee componenten zijn belangrijk voor de primaire hemostase?
Von Willebrand Factor en bloedplaatjes
wat doet de VWF en waar komt hij vandaan?
- vormt een kleverig netwerk (plakkerige draden)
- is opgeslagen in de Weibel-Palade bodies en komt vrij bij stimulus (exocytose)
wat is de ziekte van Von Willebrand, welke symptomen heb je en welke soorten kun je onderscheiden?
meest voorkomende bloedingsziekte die er is
slijmvliesbloedingen/blauwe plekken
type 1: verminderd VWF
type 2: niet goed werkend VWF
type 3: geen VWF
wat is de behandeling van de ziekte van Von Willebrand?
type afhankelijk:
- VWF/FVII concentraat (intraveneus)
- DDAVP = desmopresine (intraveneus/intranasaal)
- tranexaminezuur (remt fibrinolyse)
wat doen de bloedplaatjes en welke reactie zetten ze in gang?
- veel receptoren en agonisten
- gaan aan de VWF zitten
- AAA cascade: adhesie, activatie, aggregatie
- primaire hemostase → bloedplaatjesplug
wat is de basis van het proces van secundaire hemostase?
genoeg trombine maken, zodat je genoeg fibrine kunt maken
stollingsfactoren afhankelijk van vitamine K
- stolling: inactief zymogeen naar actief enzym
waar worden de meeste stollingsfactoren gemaakt?
in de lever
wat is een stollingsziekte, welke symptomen heb je en welke soorten kun je onderscheiden?
X-gebonden bloedingsziekte
gewrichtsbloedingen/spierbloedingen
Hemofilie A: tekort aan factor VIII
Hemofilie B: tekort aan factor IX
ernst: ernstig/matig-ernstig/mild
hoe behandel je een stollingsziekte?
type afhankelijk:
- FVIII of FIX concentraat (intraveneus)
- DDAVP, desmopressine (intraveneus/intranasaal)
- tranexaminezuur (remt fibrinolyse, tablet)
- emicizumab (co-factor functie, subcutaan)
- gentherapie
hoe testen we dat de primaire hemostase goed werkt?
- Von Willebrand Factor (hoeveelheid (antigeen) en functie)
- bloedplaatjes (aantal en functie)
hoe testen we dat de secundaire hemostase goed werkt?
- leverfunctie
- vitamine K
- de vorming van fibrine door stollingsfactoren;
protrombinetijd PT (INR) en geactiveerde partiële tromboplastinetijd aPTT, stollingstesten die aangeven in welk deel van de stolling het mis gaat
wat zijn oorzaken en behandelingen in stoornissen in de primaire hemostase?
- verworven
trombocytopathie (kan geïnduceerd door medicatie: NSAID’s, ascal), trombopenie - aangeboren
Ziekte van von Willebrand
wat zijn oorzaken van stoornissen in de secundaire hemostase?
- verworven
medicatie (vitamine K antagonisten, DOACs), vitamine K deficiëntie, leverfalen - aangeboren
hemofilie