VO CFTR disfunctie week 3 Flashcards
Wat zijn de klachten bij CF?
- Darmobstructie
- Mannelijke infertiliteit
- Zout zweet
- Longontsteking en infectie
- Pancreasfibrose
- Levercirrose
Wat is CF?
Het is de meest ernstige overerfbare ziekte met dodelijke afloop. Het is een recessieve overerving. CF-gen ligt op chromosoom 7. Het CFTR kanaal is dan aangedaan
Wat is de grootste doodsoorzaak van CF?
Ondervoeding als gevolg van een verstoorde spijsvertering
Ook door meconium ileus (darmobstructie)
Hoe wordt CF behandeld?
- Creon -> Enzymsuppletie
- Maagzuurremmers zoals Zantac zodat de enzymsuppletie goed werkt
- Orkamby -> Verbeterd longfunctie en vermindert de progressie van leverziekte. Het zorgt dat de fout gevouwen CFTR niet worden afgebroken, maar worden ingebouwd in het membraan
- Kalyceco: Zorgt dat ingebouwde CFTR eiwitten zoveel mogelijk worden gestimuleerd
Wat gebeurd er bij de zweetklieren bij iemand met CF?
Ca gaat de cel uit naar het zweet via CaCC. Natrium moet nu mee gaan en water gaat ook mee. Het wordt doorgestuwd en komt in de absorptieve duct terecht. Het CFTR kanaal bij de CF zit dicht. Er kan hierdoor geen NaCl worden gereabsorbeerd. Het zweet is dus zout. Water verdampt waardoor de huid van CF patiënten zout smaakt
Wat gebeurd er in de darm bij patiënten met CF?
Crypten zorgen voor NaCl secretie waarbij dan water wordt gevormd. Villi zorgen voor NaCl en water reabsorptie
Bij CF is er geen NaCl secretie naar het lumen. Het absorptie mechanisme gaat echter gewoon door. Dit leidt tot uitdroging van het darmepitheel
Wat zijn de mutaties/klassen mutaties bij CF?
DeltaF508 -> Fout vouwing door ontbreken van 1 aminozuur (Klasse 2). Dit komt bij 85% voor
I: Geen of getrunceerd eiwit
III: Defect in genregulatie
IV: Verlaagde Cl- conductantie
V: Verlaagde eiwitsynthese
Hoe komt het variatie in fenotype bij CF bij gelijk genotype?
- Verschil in kwaliteitscontrole CFTR eiwitvouwing in ER
- Verschillende expressie niveau van compensatoire Cl-eiwitten
- Verschil in voedingstoestand
- Effectiviteit antibacteriële afweer
- Tijdstip diagnose
- Therapietrouwheid
Wat is meconium ileus?
Meconium is heel visceus waardoor intraluminale obstructie in het terminale ileum voorkomt.
Het is visceus door het verlaagde watergehalte in de mucus
Het is sterk geassocieerd met homozygote delta-F508
Welke 2 typen meconium ileus zijn er?
- Ongecompliceerd: Alleen intraluminale obstructie
- Gecompliceerd: Gekenmerkt door volvulus, perforatie, vorming van pseudocyste of darmatresie
Wat gebeurt er met de pancreas bij CF?
Er komt taaislijm in de afvoerbuis van de pancreas. Enzymen kunnen niet weg uit de pancreas en beschadigen de pancreas -> Cysten en littekenvorming
De schade ontstaat al voor de geboorte
Waaruit bestaat de pancreas sap?
- Lipase voor vetvertering
- Amylase voor zetmeelvertering
- Protease voor eiwitvertering
- Natriumbicarbonaat voor neutraliseren zoutzuur uit de maag
Wat zijn de symptomen van pancreas insufficiëntie?
- Frequentie, volumineuze stinkende ontlasting
- Rode billen
- Bolle buik
- Ondervoeding
- Lage spiegels van vet oplosbare vitamines
- Vetmalabsorptie
Wat is het verschil in opname van vetten in de darm?
LCT’s: Door pancreas enzymen en galzouten
MCT: Door diffusie
Absorptie vitamines ADEK door LCT’s
Hoe wordt de diagnose voor pancreasinsufficiëntie vastgesteld?
Faeces onderzoek:
- Elastase: Test exocriene pancreasfunctie. Normaal is het >0,2
Het is onafhankelijk van de enzymsuppletie
Vetbalans. 3 x 24 uur faeces sparen in combinatie met voedingsdagboek
Hoe kan de pancreasinsufficiëntie worden behandeld?
Enzymen (creon) nodig om vet, eiwit en zetmeel uit voeding op te nemen
Waardoor komt obstipatie vaker voor bij kinderen met CF?
De darminhoud is vaster dan normaal door:
- Onvoldoende zout en water uitscheiding
- Onvoldoende vertering
- Afwijkende slijmconsistentie
Hoe kan obstipatie worden behandeld?
- Creon suppletie
- Maagzuurremming zodat creon beter werkt
- Laxeermiddelen (macrogel, kactulose, soms klysma’s, picoprep)
Wat is DIOS?
Distaal Intestinaal Obstructie Syndroom (DIOS)
Wat zijn 7 klachten van DIOS?
- Pijn in rechter onderbuik
- Minder tot geen ontlasting
- Palpabele massa rechter onderbuik
- Misselijkheid
- Braken
- Opgezette buik
- Verminderde eetlust
Hoe kan DIOS worden behandeld?
Vergelijkbaar met obstipatie -> Laxeren
Cave chirurgische ingreep
Hoe ontstaan CF gerelateerde leverziekte?
Gal is taai, verstopping van de afvoergangen van gal:
- Stase bacteriën
- Schade aan levercellen door uitscheiding van cytotoxische stoffen in gal
- Gal stage geeft activatie van ontstekingsfactoren
Vorming van littekenweefsel
Welke CF patiënten krijgen leverziekten?
- Met pancreasinsufficiëntie
- Meconium Ileus
Hoe worden CF gerelateerde leverziekte behandeld?
- UDCA
- Vitamine K voor aanmaak stollingseiwitten
- Goede voedingstoestand
Hoe kan er gescreend worden voor CF?
Met de hielprik
