4.2 IBD inleiding Flashcards
Wat is een Inflammatory Bowel Disease (IBD)?
Een chronische darmontsteking:
- Colitis Ulcerosa
- Ziekte van Crohn
- IBD Unclassified
Het heeft een levenslange morbiditeit en impact op de kwaliteit van het leven
Verhoogd risico op coloncarcinoom bij colonbetrokkenheid
Wat is de patiëntenpopulatie bij IBD?
50-65% van de patiënten zijn <30 jaar wanneer de ziekte zich manifesteert
20% is een kind
Wat is het gevolg van een IBD?
Er is verhoogd risico op darmkanker
Wat is de lokalisatie van de ontsteking bij m. Crohn?
Het is een transmurale inflammatie (door de darmlagen heen)
Kan in het geheel gastro-intestinale stelsel zitten:
- 50% Ileocolitis
- 30% Uitsluitend ileum activiteit (met name terminale ileum)
- 15-20% Uitsluitend colon (Vaak proximaal)
- Rectum blijft vaak vrij van de ontsteking (Bij Colitis Ulcerosa wel)
Wat zijn de klinische verschijnselen van m. Crohn (8)?
- Buikpijn (Vaak rechts)
- Diarree (Met/zonder bloedverlies)
- Vermoeidheid
- Gewichtsverlies
- Fistelvorming
- Perinatale ziekte en proximale ziekte
- Malabsorptie (vooral bij mensen met ziek jejunum)
- Extra-intestinale manifestaties (aften, artritis, uveitis, erythema nodosum, pyoderma)
Waar zit de ontsteking bij Colitis Ulcerosa?
- Proctitis (endeldarm); 30-60% van de patiënten
- Linkszijdige colitis
- (Pan)colitis (Gehele dikke darm)
Wat zijn de klinische verschijnselen van Colitis Ulcerosa (6)?
- Diarree (Vrijwel altijd met bloed en slijmvlies)
- Bloed en slijm (Met of zonder ontlasting)
- Toename defecatiedrang (Loze drang)
- Algemene ziekteverschijnselen (Koorts, anorexie en vermagering)
- Pijnlijke darmkrampen voor defecatie
- Minder vaak Extra-intestinale manifestaties (Artritis, uveitis, huidlaesies, PSC overlap)
Wat zijn 5 verschillen tussen m. Crohn en Colitis Ulcerosa?
Colitis Ulcerosa:
- Colon
- Continu
- Oppervlakkig (Mucosaal, submucosaal)
- Geen fisteling (Zelden perianaal abces)
- Minder vaak extra-intestinale manifestaties
M. Crohn:
- Van mond tot kont
- Discontinu (Skip lesions)
- Transmuraal
- Fisteling
- Vaak extra-intestinale manifestaties
Wat zegt een positieve clostridum over de patiënt?
Patiënt die antibiotica gebruikt of een patiënt met IBD
Wat is subtotale colectomie met ileostoma?
De dunne darm wordt aan de anus gezet met een ‘bocht’ erin wat een pouch wordt genoemd. Dit wordt gedaan om het rectum na te bootsen. De dikke darm wordt er dus uitgehaald
Wat is de epidemiologie van IBD?
- Prevalentie: 100/100.000 (1 op de 200)
- Incidentie: 10.000 per jaar (Is aan het stijgen)
- Vrouwen iets vaker dan mannen
- Iets minder van de helft m. Crohn
- Piekincidentie: 15-25 en 55-65 jaar
Hoogste incidentie Canada en Noord-Europa
Wat is de pathogenese voor IBD?
Het is multifactorieel:
- Erfelijkheid
- Microbioom (Minder divers -> Verminderde firmicutes, verhoogde bacteroidetes en proteobacteria)
- Omgevingsfactoren (Roken, stress, westerse dieet) zorgen voor een verstoring in de balans met het immuunsysteem waardoor overexpressie van pro-inflammatoire cytokines
- Beschadiging epitheel
- Continue ontsteking die niet vanzelf stopt
Komt niet bij iedereen voor, want defense door:
- Antimicrobiale peptides
- Macrofagen
- Dendritische cellen (APC-functie)
- T-helpercellen
Wat zijn vaak voorkomende klachten bij IBD (7)?
- Bloederig diarree
- Koorts, verminderde eetlust, anemie
- Obstipatie
- Buikpijn
- Gewichtsverlies
- Deficiënties
- Rectaal bloedverlies
Wat is de definitie van diarree?
> 3 ongevormde ontlasting/dag of vloeibaar volume >200 g/dag
Chronische diarree bij >4 weken
Wat is de gradering van diarree?
1: Toename <4 ontlasting/dag ten opzichte van de baseline
2: Toename 4-5 ontlasting/dag ten opzichte van de baseline
3: Toename >7 ontlasting/dag ten opzichte van de baseline -> Incontinentie