4.2 IBD inleiding Flashcards

1
Q

Wat is een Inflammatory Bowel Disease (IBD)?

A

Een chronische darmontsteking:
- Colitis Ulcerosa
- Ziekte van Crohn
- IBD Unclassified

Het heeft een levenslange morbiditeit en impact op de kwaliteit van het leven

Verhoogd risico op coloncarcinoom bij colonbetrokkenheid

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de patiëntenpopulatie bij IBD?

A

50-65% van de patiënten zijn <30 jaar wanneer de ziekte zich manifesteert

20% is een kind

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is het gevolg van een IBD?

A

Er is verhoogd risico op darmkanker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is de lokalisatie van de ontsteking bij m. Crohn?

A

Het is een transmurale inflammatie (door de darmlagen heen)

Kan in het geheel gastro-intestinale stelsel zitten:
- 50% Ileocolitis
- 30% Uitsluitend ileum activiteit (met name terminale ileum)
- 15-20% Uitsluitend colon (Vaak proximaal)
- Rectum blijft vaak vrij van de ontsteking (Bij Colitis Ulcerosa wel)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat zijn de klinische verschijnselen van m. Crohn (8)?

A
  • Buikpijn (Vaak rechts)
  • Diarree (Met/zonder bloedverlies)
  • Vermoeidheid
  • Gewichtsverlies
  • Fistelvorming
  • Perinatale ziekte en proximale ziekte
  • Malabsorptie (vooral bij mensen met ziek jejunum)
  • Extra-intestinale manifestaties (aften, artritis, uveitis, erythema nodosum, pyoderma)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Waar zit de ontsteking bij Colitis Ulcerosa?

A
  • Proctitis (endeldarm); 30-60% van de patiënten
  • Linkszijdige colitis
  • (Pan)colitis (Gehele dikke darm)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn de klinische verschijnselen van Colitis Ulcerosa (6)?

A
  • Diarree (Vrijwel altijd met bloed en slijmvlies)
  • Bloed en slijm (Met of zonder ontlasting)
  • Toename defecatiedrang (Loze drang)
  • Algemene ziekteverschijnselen (Koorts, anorexie en vermagering)
  • Pijnlijke darmkrampen voor defecatie
  • Minder vaak Extra-intestinale manifestaties (Artritis, uveitis, huidlaesies, PSC overlap)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn 5 verschillen tussen m. Crohn en Colitis Ulcerosa?

A

Colitis Ulcerosa:
- Colon
- Continu
- Oppervlakkig (Mucosaal, submucosaal)
- Geen fisteling (Zelden perianaal abces)
- Minder vaak extra-intestinale manifestaties

M. Crohn:
- Van mond tot kont
- Discontinu (Skip lesions)
- Transmuraal
- Fisteling
- Vaak extra-intestinale manifestaties

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zegt een positieve clostridum over de patiënt?

A

Patiënt die antibiotica gebruikt of een patiënt met IBD

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is subtotale colectomie met ileostoma?

A

De dunne darm wordt aan de anus gezet met een ‘bocht’ erin wat een pouch wordt genoemd. Dit wordt gedaan om het rectum na te bootsen. De dikke darm wordt er dus uitgehaald

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is de epidemiologie van IBD?

A
  • Prevalentie: 100/100.000 (1 op de 200)
  • Incidentie: 10.000 per jaar (Is aan het stijgen)
  • Vrouwen iets vaker dan mannen
  • Iets minder van de helft m. Crohn
  • Piekincidentie: 15-25 en 55-65 jaar

Hoogste incidentie Canada en Noord-Europa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is de pathogenese voor IBD?

A

Het is multifactorieel:
- Erfelijkheid
- Microbioom (Minder divers -> Verminderde firmicutes, verhoogde bacteroidetes en proteobacteria)
- Omgevingsfactoren (Roken, stress, westerse dieet) zorgen voor een verstoring in de balans met het immuunsysteem waardoor overexpressie van pro-inflammatoire cytokines
- Beschadiging epitheel
- Continue ontsteking die niet vanzelf stopt

Komt niet bij iedereen voor, want defense door:
- Antimicrobiale peptides
- Macrofagen
- Dendritische cellen (APC-functie)
- T-helpercellen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn vaak voorkomende klachten bij IBD (7)?

A
  • Bloederig diarree
  • Koorts, verminderde eetlust, anemie
  • Obstipatie
  • Buikpijn
  • Gewichtsverlies
  • Deficiënties
  • Rectaal bloedverlies
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is de definitie van diarree?

A

> 3 ongevormde ontlasting/dag of vloeibaar volume >200 g/dag

Chronische diarree bij >4 weken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is de gradering van diarree?

A

1: Toename <4 ontlasting/dag ten opzichte van de baseline
2: Toename 4-5 ontlasting/dag ten opzichte van de baseline
3: Toename >7 ontlasting/dag ten opzichte van de baseline -> Incontinentie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is er te vinden bij de LO bij IBD?

A
  • Weinig en aspecifieke klachten:
  • Associatie met anemie en (voeding)deficiënties
  • LO is vaak normaal
17
Q

Waar moet er op worden gelet bij LO bij een patiënt met verdenking op IBD?

A
  • Abdominale massa (Vaak bij m. Crohn)
  • Hoog klinkende of afwezige peristaltiek
  • Gewichtsverlies
  • Oedeem
  • Spierverlies
18
Q

Hoe is IBD te diagnosticeren?

A
  • Bloed (Nier en leverfuncties ook meenemen, CRP) en ontlasting (Cal-protectine)
  • Endoscopie:
    -> Gastroduodenoscopie
    -> Colonoscopie
    -> Video-capsule endoscopie
    -> Double Balloon Enteroscopie
  • Biopsie
  • Markerstudie
  • MRI (Vaak voor de dunne darm)
  • Functionele testen
  • CT (In specifieke gevallen)
19
Q

Hoe ziet de pathologie eruit bij m. Crohn?

A
  • Focale ulceraties
  • Transmurale inflammaties
  • Acute en chronische inflammatie
  • Granulomen

Kan leiden tot abces of fisteling

20
Q

Hoe ziet de pathologie eruit bij Collitis Ulcerosa?

A

Diffuus mucosale inflammatie met crypt abcessen

(Blijft heel oppervlakkig)

21
Q

Wat is calproctectine?

A

Een calcium en zink bindend eiwit in het cytoplasma van neutrofiele granulocyten en monocyten (Ze dringen door tot aan de ontlasting, kan ook worden gezien bij een bacteriële infectie)

Het is afkomstig van ontstekingscellen en een goede maat voor de monitoring van patiënten met IBD

Calproctectine is laag bij rustige ziekte

22
Q

Hoeveel mensen krijgen te maken met Extra-Intestinale Manifestaties (EIM) bij IBD?

A

50% van de IBD pariënten krijgen > 1 EIM gedurende de ziektebeloop

EIM kan tijdens gehele ziekteduur optreden (Maar komt vaak samen met inflammatie)

23
Q

Wat zijn 7 risicofactoren voor een EIM?

A
  • 1 EIM
  • Jong
  • CD > UC (Crohn > Colitis)
  • Vrouwen
  • Roken
  • EIM in de familie
  • IBD chirurgie
24
Q

Wat zijn voorbeelden van EIM (6)?

A
  • Artritis:
    -> Gewrichten van armen en benen
    -> SI-gewicht (Sacroiliitis)
    -> Roodheid, pijn met/zonder zwelling
  • Pyoderma gangrenosum (Wonden)
  • Erythema nodosum (Rode warme plekken)
  • Nodulaire episcleritis (Oogvlies ontsteking)
  • Uveïtis (Ontsteking binnenkant van de oog)
  • PSC (Vooral bij Colitis Ulcerosa)
25
Q

Wat zijn de complicaties die kunnen optreden bij m. Crohn?

A
  • Stenose bij overgang dunne darm en dikke darm
  • Prestenotische dilatatie: Dunne darm door de vernauwing opgezwollen doordat eten er niet doorheen kan (Misselijkheid, opgeblazen gevoel)
  • Fistel en abcessen: Ontsteking rondom dunne darm
  • Verhoogd risico coloncarcinoom
26
Q

Welke DD kan er worden opgesteld bij klachten vergelijkend met IBD?

A
  • Bacterieel -> Salmonella, Shigella, Campylobacter
  • Viraal -> CMV
  • Parasieten -> Amoebiasis
  • Niet-infectieus -> IBD, microscopische colitis, diverticulitis
  • Medicatie gerelateerd -> NSAIDs
  • Vasculair -> Ischemische colitis
  • Iatrogeen -> Radiatie colitis
  • Maligniteit -> Carcinomen