4.1 Darmkanker en bevolkingsonderzoek Flashcards

1
Q

Wat is de incidentie en mortaliteit van darmkanker?

A

12800 incidentie
5100 mortaliteit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Welke mensen krijgen vooral darmkanker?

A

Mannen wat vaker dan vrouwen
Tussen de 55-75 jaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wanneer is de tumor aan de rechterkant en wanneer aan de linkerkant?

A

Rechts: Als het voor de flexura lienalis zit
Links: Als het na de flexura lienalis zit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe ontstaat darmkanker (PRC)?

A

Uit poliepen (Adenoom)

Door een mutatie in het APC-gen ontstaat een poliep.
Als er in die poliep ook mutaties ontstaan (K-RAS of p53) kan er een carcinoom ontstaan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Worden alle poliepen darmkanker?

A

Nee, meestal de adenomateuze wel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat wordt er gezien bij een familiaire adenomateuze polyposis (FAP)?

A

Deze mensen worden geboren met een mutatie in het APC-gen. Ze zitten dan vol met poliepen

De kans op darmkanker rond de 40e leeftijd is 100%, hierdoor wordt er op hun 20ste hun gehele darm verwijderd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat is de etiologie van coloncarcinomen (op volgorde van vaak voorkomend naar weinig voorkomend)?

A
  • Sporadisch (Oorzaak onbekend): 75%
  • Familiaire belasting (Mensen in de familie hebben darmkanker): 18%
  • Lynch (Erfelijk): 5%
  • IBD (m. Crohn, Colitis Ulcerosa): 1%
  • FAP: 1%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn 4 risicofactoren van darmkanker?

A
  • Roken en alcohol
  • Gewicht (Overgewicht)
  • Beweging (Te weinig beweging)
  • Voeding:
    - >Dagelijks voldoende vezels
    -> Niet meer dan 500 gram vlees/week waarvan max. 300 gram rood vlees
    -> Niet te vaak vleeswaren/bewerkt vlees

Effect op darm microbioom -> Rol in CRC ontwikkeling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Waar bevinden de meeste tumoren zich?

A

Na de flexura splenalis (Lienalis), dus links (70%)

30% zit voor de flexura splenalis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat zijn 3 symptomen van een CRC?

A

Veranderd defecatie patroon:
- Andere frequentie/consistentie (Bijv. overloop diarree)

Bloedverlies:
- Niet zichtbaar
- Macroscopisch (melena/rood bloedverlies)

Buikpijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoe kan een patiënt met een CRC zich ook wel eens melden?

A

Met een ijzergebreksanemie

Er is nu geen bloed zichtbaar met het blote oog in de ontlasting, maar er is wel een ijzergebreksanemie die door niets anders te verklaren is

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat is de gouden standaard bij de diagnose van darmkanker?

A

Een colonoscopie met een biopt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hoe weet de arts bij een colonscopie dat de volledige dikke darm is bekeken?

A

De arts is de klep van Bauhin (overgang naar de dunne darm tegengekomen), Mercedes-ster vormige structuur en de appendix mond

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Waarom moet CRC gestadieerd worden?

A

Voor de bepaling van de prognose en de behandeling

Wordt gedaan met een CT-scan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe kan CRC gestadieerd worden?

A

Met de TNM

T: Diepte (Lokale diepte penetratie in/door darmwand): In mucosa/submucosa/spierlaag/in omringende structuur
N: Lokale kliermeta’s (Uitzaaiingen in de klieren)
M: Metastasen op afstand (Uitzaaiingen overig)

Gaat van stadium 1 tot 4 waar stadium 3 en 4 slecht zijn (met een slechte prognose)

Stage I overleving 5-jaar: >90%
Stage IV overleving 5-jaar: <10%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wanneer kan een tumor met de scope worden weggehaald?

A

Meestal bij stadium 1 & 2

Als het oppervlakkig zit: Bij de mucosa en submucosa als het nog niet door de spierlaag heen is

Als het wel door de spierlaag heen is gebeurd het met de chirurgie (slechtere prognose)

17
Q

Hoe wordt de CRC behandeld als er uitzaaiingen zitten (in de lymfe)?

A

Chemotherapie

18
Q

Hoe komt het dat er vaker ver gevorderde stadia gevonden worden dan een vroege stadia?

A

Doordat mensen pas klachten krijgen bij een gevorderde stadia (Stadia 3&4)

19
Q

Waarvoor dient de screening/bevolkingsonderzoek?

A
  • Voor detectie van vroeg stadium CRC wat weer leidt tot een verminderde mortaliteit, betere overleving
  • Met screening meer kans op CRC in een vroeg stadium waardoor de mortaliteit van CRC verminderd
  • Voorkomen van darmkanker door detectie van goedaardige voorloper -> Het adenoom. Opsporen en verwijderen van adenoma waardoor de kans op het ontstaan van een CRC wordt voorkomen (Verlaagde CRC incidentie)
20
Q

Hoe wordt het screeningsonderzoek gedaan?

A

Met de Fecale Immunochemische Test (FIT)

Dit is een ontlastingstest die hemoglobine opspoort. Slaat aan op het eiwit globine

Het wordt om de 2 jaar gedaan. Als deze positief is wordt er een endoscopie (Colonoscopie) gedaan

21
Q

Wat is het effect geweest van het bevolkingsonderzoek?

A

Er worden meer mensen gediagnosticeerd met CRC (wel meer mensen in vroeg stadia)

Sinds 2019 neemt het aantal darmkanker af door het verwijderen van de poliepen