4.1 Darmkanker en bevolkingsonderzoek Flashcards
Wat is de incidentie en mortaliteit van darmkanker?
12800 incidentie
5100 mortaliteit
Welke mensen krijgen vooral darmkanker?
Mannen wat vaker dan vrouwen
Tussen de 55-75 jaar
Wanneer is de tumor aan de rechterkant en wanneer aan de linkerkant?
Rechts: Als het voor de flexura lienalis zit
Links: Als het na de flexura lienalis zit
Hoe ontstaat darmkanker (PRC)?
Uit poliepen (Adenoom)
Door een mutatie in het APC-gen ontstaat een poliep.
Als er in die poliep ook mutaties ontstaan (K-RAS of p53) kan er een carcinoom ontstaan
Worden alle poliepen darmkanker?
Nee, meestal de adenomateuze wel
Wat wordt er gezien bij een familiaire adenomateuze polyposis (FAP)?
Deze mensen worden geboren met een mutatie in het APC-gen. Ze zitten dan vol met poliepen
De kans op darmkanker rond de 40e leeftijd is 100%, hierdoor wordt er op hun 20ste hun gehele darm verwijderd
Wat is de etiologie van coloncarcinomen (op volgorde van vaak voorkomend naar weinig voorkomend)?
- Sporadisch (Oorzaak onbekend): 75%
- Familiaire belasting (Mensen in de familie hebben darmkanker): 18%
- Lynch (Erfelijk): 5%
- IBD (m. Crohn, Colitis Ulcerosa): 1%
- FAP: 1%
Wat zijn 4 risicofactoren van darmkanker?
- Roken en alcohol
- Gewicht (Overgewicht)
- Beweging (Te weinig beweging)
- Voeding:
- >Dagelijks voldoende vezels
-> Niet meer dan 500 gram vlees/week waarvan max. 300 gram rood vlees
-> Niet te vaak vleeswaren/bewerkt vlees
Effect op darm microbioom -> Rol in CRC ontwikkeling
Waar bevinden de meeste tumoren zich?
Na de flexura splenalis (Lienalis), dus links (70%)
30% zit voor de flexura splenalis
Wat zijn 3 symptomen van een CRC?
Veranderd defecatie patroon:
- Andere frequentie/consistentie (Bijv. overloop diarree)
Bloedverlies:
- Niet zichtbaar
- Macroscopisch (melena/rood bloedverlies)
Buikpijn
Hoe kan een patiënt met een CRC zich ook wel eens melden?
Met een ijzergebreksanemie
Er is nu geen bloed zichtbaar met het blote oog in de ontlasting, maar er is wel een ijzergebreksanemie die door niets anders te verklaren is
Wat is de gouden standaard bij de diagnose van darmkanker?
Een colonoscopie met een biopt
Hoe weet de arts bij een colonscopie dat de volledige dikke darm is bekeken?
De arts is de klep van Bauhin (overgang naar de dunne darm tegengekomen), Mercedes-ster vormige structuur en de appendix mond
Waarom moet CRC gestadieerd worden?
Voor de bepaling van de prognose en de behandeling
Wordt gedaan met een CT-scan
Hoe kan CRC gestadieerd worden?
Met de TNM
T: Diepte (Lokale diepte penetratie in/door darmwand): In mucosa/submucosa/spierlaag/in omringende structuur
N: Lokale kliermeta’s (Uitzaaiingen in de klieren)
M: Metastasen op afstand (Uitzaaiingen overig)
Gaat van stadium 1 tot 4 waar stadium 3 en 4 slecht zijn (met een slechte prognose)
Stage I overleving 5-jaar: >90%
Stage IV overleving 5-jaar: <10%