regeneratie van organen Flashcards
wat zijn redenen voor regeneratie van organen?
suboptimale kwaliteit donororganen
niet transplantabele (in eerste instantie afgekeurde) donororganen
verlenging levensduur transplantaat
overbrugging naar transplantatie
voorkomen van transplantatie
mogelijkheid om specifieke celtypen te herstellen
gebruik patiënt-eigen cellen (geen auto-immuniteit)
wat is klinische regeneratie?
herstellen van weefsels en organen door middel van stamceltherapie en bio-engineering
welke soorten stamcellen zijn er en wat zijn hun eigenschappen
embryonaal
- uit blastocyst
- pluripotent
- ongelimiteerde proliferatie
volwassen
- multipotent
- gelimiteerde proliferatie
vanuit waar worden embryonale stamcellen verkregen?
inner cell mass uit blastocyst halen en kweken in het lab tot het gewenste celtype (elk celtype is mogelijk) en daarmee weefsel creëren
mesenchymale stamcellen
kunnen differentiëren tot: osteoblasten, adipocyten, chondrocyten
toegediende mesenchymale stamcellen hebben een beperkte levensduur
makkelijk te isoleren, kweken en op te slaan
kunnen uit elk weefsel worden gehaald (bijv. uit beenmerg of vet)
het zijn bindweefsel vormende cellen → gebruik voor herstel van bot
wat is het voordeel van machine perfusie
met machine perfusie kan een geïsoleerd orgaan behandeld worden met stamcellen → hierdoor komen de cellen alleen terecht in het beoogde orgaan en komen ze niet vast te zitten in andere delen van het lichaam
wat is decellularisatie?
= niet-functionele cellen verwijderen uit een orgaan
Dmv. wassen met een zeepoplossing
hierdoor worden alle donor-HLA en -antigenen weggehaald → donorweefsel is niet meer immunogeen
een gedecellulariseerd orgaan is niet functioneel doordat het geen cellen heeft, het geeft alleen vorm door de matrix
wat is recellularisatie?
= de verwijderde cellen vervangen door functionele cellen
bij complexe organen kan het ingewikkeld zijn om de juiste celtypes op de goede plek in het orgaan te krijgen (in theorie zou dat door bepaalde eiwitten vanzelf moeten gaan, maar in de praktijk werkt dat lastiger)
voor de recellularisatie worden gedifferentieerde stamcellen van de patiënt zelf gebruikt
