levende donor niertansplantatie Flashcards
voordeel levende donor nier
beter resultaat
levende donor: 50% overleden na 15 jaar
overleden donor: 50% overleden na 8 jaar
pre-emptief → transplantatie voordat je hoeft te starten met dialyse
kortere wachttijd
planbaar
Oorzaken nierfalen
Hoge BP: hart en vaat ziekten
Diabetes
HIV
(dit ook checken bij donor)
screen donor
goede motivatie: vrijwillig: geen betaling
fysieke en mentale gezondheid
korte termijn: operatie complicaties
lange termijn: nierfalen, operatie complicaties, co-morbiditeit (nog zwanger willen worden, hypertensie)
immunologisch passend: bloedgroep en kruisproef (match met donor-ontvanger)
Aanvullend onderzoek donor: immunologische match
bloedgroep en weefsel (HLA-)typering
AO donor: nierfucntie
serum kreatinine
normaal man 60-110 umol/L of 0,7-1,3 mg/dL
normaal vrouw 45-90 umol/L of 0,5-1,0 mg/dL
eGFR → schatting vd nierfunctie (maar deze is gemaakt voor een slechte nierfunctie, dus niet altijd accuraat voor gezonde persoon)
normaal > 90 mL/min/1,73 m^2
< 60 mL/min/1,73 m^2 kan wijzen op chronische nierziekte (CKD)
2x 24h urine creatinineklaring (kan beïnvloed worden door leeftijd, spiermassa, ziekte en medicatie)
normaal man 97-137 ml/min
normaal vrouw 88-128 mL/min
AO donor: risicofactoren
bloeddrukmeting
bloed: glucose, HbA1c, elektrolyten, albumine, totaal eiwit, CRP, levertesten, bloedbeeld, stolling
urine sediment, eiwit/kreatinine ratio, hematurie
urinekweek
virusserologie: CMV, EBV, Hep B, Hep C, HIV
lues serologie
X-thorax
ECG
CT-abdomen
AO donor: op indicatie
iohexol mGFR → nierfunctie berekenen (gouden standaard)
bij verdenking op (eerdere) tuberculose: quantiferontest
indien positief → ontvanger beschermen met medicatie
bij verhoogd risico op parasitaire infecties → toxoplasma en strongyloides
consult cardioloog / longarts / uroloog / gynaecoloog
MAG3 scan → evaluatie nierfunctie en nierdoorbloeding
Absolute contraindicate nierdonatie
leeftijd < 18 jaar (er is geen harde afkapwaarde voor oudere leeftijd)
bepaalde comorbiditeiten
wilsonbekwaamheid
hoge verdenking op dwang tot donatie
gestoorde nierfunctie, proteïnurie
diabetes mellitus
groot risico op peri-OK complicaties of nierfalen in de toekomst
actieve / recente maligniteit (ook afhankelijk van het soort maligniteit)
actieve infectie
actieve alcohol-/drugsverslaving
ongecontroleerde psychose
onvoltooide behandeling psychiatrische aandoening
zwangerschap
relatieve contra-indicaties
nierstenen
urologische afwijkingen
microscopische hematurie
obesitas (BMI > 30) ivm verhoogd risico op HVZ
veel diabetes mellitus of hypertensie of cardiovasculair lijden in de familie
familiaire nierziekte (genetische screening)
hypertensie
populatie verdeling bloedgroep
47% 0, 42% A, 8% B, 3% AB
bloedgroep AB en A vinden het gemakkelijkst een compatibele donor
ABO-I en eigen HLA-I
natuurlijke antistoffen
oorzaak onnatuurlijke antistoffen
zwangerschap, transfusie en transplantatie
Kans dat je zelfde HLA type hebt als broer/ zus
25%
HLA meten
panel reactive antibodies (PRA) = aspecifiek percentage
unacceptable HLA-antigens = gespecificeerd per specifiek HLA-antigen, getest met gezuiverde HLA-antigenen
wat is computerized integration of alternative transplantation programs (CIAT)
aangepaste landelijke cross-over met prioriteit voor bepaalde patiënten
zorgt voor betere kansen voor hoog gesensibiliseerde patiënten (veel HLA-antistoffen) of lang wachtende patiënt (ongunstige bloedgroep)
optimale inzet van altruïstische donoren
meer transplantaties
